Οι πιο γνωστές οδηγίες για την αντιμετώπιση των τραυματισμών στα μαλακά μόρια περιλαμβάνουν τις αρχές Rest, Ice, Compression, Elevation –(R.I.C.E.) και Protection, Optimal Loading, Ice, Compression, Elevation – (P.O.L.I.C.E.), αλλά στη πραγματικότητα υπάρχει μεγαλύτερη πολυπλοκότητα στη διαχείριση και αποκατάσταση τραυματισμένων μαλακών ιστών.

Αυτές οι δημοφιλείς μέθοδοι επικεντρώνονται στην οξεία αντιμετώπιση των τραυματισμών, χωρίς να προσθέτουν κάτι σημαντικό για την υποξεία και χρόνια φάση της επούλωσης. Πιο πρόσφατα, οι Dubois και Esculier (2019) πρότειναν δυο νέα ακρωνύμια για την βελτιστοποίηση της αποκατάστασης των μαλακών μορίων P.E.A.C.E. και L.O.V.E. που καλύπτουν όλο το φάσμα της αποκατάστασης του τραυματισμού. Τονίζουν την σημασία της εκπαίδευσης του ασθενή, παράλληλα με την αντιμετώπιση των εμπλεκομένων ψυχοκοινωνικών παραγόντων, που θα συνδράμουν στην αποκατάσταση. Επισημάνουν επίσης τις επιπτώσεις από την χρήση αντιφλεγμονώδους φαρμακευτικής αγωγής στην διαδικασία της επούλωσης.

Πιο αναλυτικά:

Peace: «Αμέσως μετά τον τραυματισμό μαλακού ιστού, μην τον βλάψετε επιπλέον και αφήστε την... PEACE να καθοδηγήσει την προσέγγιση σας»

P= Protect: Προστατέψτε, μη φορτίζεται το μέλος ή περιορίστε την κίνηση για 1-3 ημέρες. Αυτό μειώνει την αιμορραγία, αποτρέπει την διάταση των ήδη τραυματισμένων ινών, μειώνει τον κίνδυνο υποτροπής, ενώ ελαχιστοποιεί τον χρόνο ανάπαυσης. Η παρατεταμένη ανάπαυση θέτει σε κίνδυνο την ισχύ και την ποιότητα των ιστών. Επιτρέψτε στον πόνο να σας οδηγήσει, όσο αφορά την προστασία και την σταδιακή επαναφόρτιση.

E= Elevate: Ανυψώστε το τραυματισμένο άκρο ψηλότερα από το επίπεδο της καρδιάς. Αυτό προάγει την ροή του διάμεσου υγρού από τον τραυματισμένο ιστό, αν και δεν υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις ότι πράγματι συμβαίνει αυτό, παρόλα αυτά συνίσταται καθώς είναι χαμηλού ρίσκου ως προς το όφελος.

A= Avoid anti-inflammatory modalities: Τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τη μακροχρόνια επούλωση των ιστών. Η βέλτιστη αναγέννηση των μαλακών ιστών υποστηρίζεται από τις διάφορες φάσεις της φλεγμονώδους διαδικασίας, ως εκ τούτου η χρήση φαρμάκων για την αναστολή της φλεγμονώδους διαδικασίας θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά τη διαδικασία. Η χρήση παγοθεραπείας είναι κυρίως αναλγητική. Αν και είναι ευρέως αποδεκτό ως παρέμβαση, δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία υψηλής ποιότητας που να την υποστηρίζουν. Η παγοθεραπεία μπορεί δυνητικά να διαταράξει την διαδικασία της φλεγμονής, την αγγειογένεση και την επαναγγειοποίηση. Ο πάγος ενδέχεται να καθυστερήσει την διείσδυση ουδετεροφίλων (ή πολυμορφοπύρηνα, είναι ένα είδος λευκών αιμοσφαιρίων που βοηθούν στην επιδιόρθωση των ιστών και την αντιμετώπιση των λοιμώξεων) και μακροφάγων. Επίσης μπορεί δυνητικά να αυξήσει τις ανώριμες μυοΐνες, άρα μειωμένη αναγέννηση των ιστών και περιττή σύνθεση κολλαγόνου.

C= Compress: Συμπίεση, το ενδοαρθρικό οίδημα και η αιμορραγία των ιστών, περιορίζεται από την εξωτερική μηχανική συμπίεση με ταινίες ή επιδέσμους.

E= Educate: Εκπαίδευση, είναι ευθύνη του θεραπευτή να εκπαιδεύσει τον ασθενή του για τα πολλαπλά οφέλη μιας ενεργούς προσέγγισης στην αποκατάσταση έναντι μιας παθητικής. Αν οι θεραπευτές καλλιεργήσουν την ανάγκη του ασθενή για «επιδιόρθωση της βλάβης», ενδέχεται να του προκαλέσουν εξάρτηση από τον θεραπευτή και να συμβάλλουν στην επιμονή των συμπτωμάτων. Με την ελεγχόμενη φόρτιση του μέλους θα αποφευχθεί η υπερβολική θεραπευτική προσέγγιση και η αυξημένη πιθανότητα ενέσεων ή χειρουργικών επεμβάσεων με υψηλότερο κόστος. Είναι σημαντικό για τους ασθενείς να μάθουν να έχουν ρεαλιστικές προσδοκίες για τον χρόνο ανάρρωσης.

 Love: «Αφού περάσουν οι πρώτες ημέρες, οι μαλακοί ιστοί χρειάζονται LOVE».

 L= Load: Φόρτωση, οι ασθενείς με μυοσκελετικούς τραυματισμούς επωφελούνται από μια ενεργή προσέγγιση με κίνηση και ασκήσεις. Οι καθημερινές δραστηριότητες πρέπει να συνεχιστούν μόλις το επιτρέψουν τα συμπτώματα. Η πρώιμη μηχανική φόρτιση χωρίς αύξηση του πόνου ενδείκνυται, καθώς προωθεί την επούλωση και ενισχύει την αντοχή των ιστών.

O= Optimism: Αισιοδοξία, ο εγκέφαλος παίζει σημαντικό ρόλο στην αποκατάσταση. Τα εμπόδια στην αποκατάσταση περιλαμβάνουν ψυχολογικούς παράγοντες όπως: η καταστροφικότητα στη σκέψη, η κατάθλιψη και ο φόβος. Η έρευνα έδειξε ότι αυτοί οι παράγοντες, ερμηνεύουν καλύτερα την διακύμανση των συμπτωμάτων και του περιορισμού μετά από διάστρεμμα του αστραγάλου, παρά η παθοφυσιολογία. Οι απαισιόδοξες προσδοκίες των ασθενών επηρεάζουν το αποτέλεσμα και την πρόγνωση της αποκατάστασης του τραυματισμού. Με ρεαλισμό και αισιοδοξία αυξάνονται οι πιθανότητες βέλτιστης αποκατάστασης.

V= Vascularization: Αγγείωση (διαδικασία του σώματος με την οποία ο ιστός αναπτύσσει τριχοειδή αγγεία). Η διαχείριση των μυοσκελετικών τραυματισμών πρέπει να περιλαμβάνει την καρδιαγγειακή σωματική δραστηριότητα. Απαιτείται περισσότερη έρευνα σχετικά με την ιδανική δοσολογία, αλλά σε κάθε περίπτωση η δραστηριότητα χωρίς πόνο ενισχύει τη ροή του αίματος στις τραυματισμένες δομές. Τα οφέλη της πρώιμης κινητοποίησης και της αερόβιας άσκησης περιλαμβάνουν την βελτίωση της λειτουργικότητας, της εργασιακής ικανότητας, ενώ μειώνεται η ανάγκη για αναλγητικά φάρμακα.

E= Exercise: Άσκηση, η έρευνα έδειξε πως η θεραπευτική άσκηση στην αποκατάσταση διαστρέμματος του αστραγάλου μειώνει τον κίνδυνο επαναλαμβανόμενου τραυματισμού. Τα οφέλη της άσκησης περιλαμβάνουν: αποκατάσταση της κινητικότητας, της δύναμης και της ιδιοδεκτικότητας σε μικρό χρονικό διάστημα μετά τον τραυματισμό. Αξιοποιήστε τον πόνο ως οδηγό για την προοδευτική αύξηση του βαθμού δυσκολίας των ασκήσεων.

Συμπέρασμα

Η αποκατάσταση των τραυματισμών στα μαλακά μόρια δεν πρέπει να εστιάζεται μόνο στα βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα, αλλά να επικεντρώνεται στα μακροπρόθεσμα και να λαμβάνει σοβαρά υπόψη το άτομο με τον τραυματισμό και όχι τη θεραπεία του τραυματισμού στο ατόμο!

 Πηγές

1. Dubois B, Esculier J. Soft-tissue injuries simply need PEACE and LOVE. British Journal of Sports Medicine 2020; 54:72-73.
2. Bleakley CM, Davison G. Management of acute soft tissue injury using protection rest ice compression and elevation: recommendations from the Association of Chartered Physiotherapists in sports and exercise medicine (ACPSM)[executive summary]. Association of Chartered Physiotherapists in Sports and Exercise Medicine. 2010:1-24.
3. Bleakley CM, Glasgow P, MacAuley DC. PRICE needs updating, should we call the POLICE?British Journal of Sports Medicine 2012;46:220-221.
4. Doherty C, Bleakley C, Delahunt E, Holden S. Treatment and prevention of acute and recurrent ankle sprain: an overview of systematic reviews with meta-analysis. British journal of sports medicine. 2017 Jan 1; 51(2):113-25.
5. Vuurberg G, Hoorntje A, Wink LM, Van Der Doelen BF, Van Den Bekerom MP, Dekker R, Van Dijk CN, Krips R, Loogman MC, Ridderikhof ML, Smithuis FF. Diagnosis, treatment and prevention of ankle sprains: update of an evidence-based clinical guideline. British journal of sports medicine. 2018 Aug 1;52(15):956-.
6. Duchesne E, Dufresne SS, Dumont NA. Impact of inflammation and anti-inflammatory modalities on skeletal muscle healing: from fundamental research to the clinic. Physical therapy. 2017 Aug 1;97(8):807-17.
7. van den Bekerom MP, Struijs PA, Blankevoort L, Welling L, Van Dijk CN, Kerkhoffs GM. What is the evidence for rest, ice, compression, and elevation therapy in the treatment of ankle sprains in adults?. Journal of athletic training. 2012 Jul;47(4):435-43.
8. Singh DP, Barani Lonbani Z, Woodruff MA, Parker TJ, Steck R, Peake JM. Effects of topical icing on inflammation, angiogenesis, revascularization, and myofiber regeneration in skeletal muscle following contusion injury. Frontiers in physiology. 2017 Mar 7;8:93.
9. Lewis J, O'Sullivan P. Is it time to reframe how we care for people with non-traumatic musculoskeletal pain?British Journal of Sports Medicine 2018;52:1543-1544.
10. Graves JM, Fulton‐Kehoe D, Jarvik JG, Franklin GM. Health care utilization and costs associated with adherence to clinical practice guidelines for early magnetic resonance imaging among workers with acute occupational low back pain. Health services research. 2014 Apr;49(2):645-65.
11. Khan KM, Scott A. Mechanotherapy: how physical therapists' prescription of exercise promotes tissue repair. British journal of sports medicine. 2009 Apr 1;43(4):247-52.
12. Lin I, Wiles L, Waller R, Goucke R, Nagree Y, Gibberd M, Straker L, Maher CG, O'Sullivan PP. What does best practice care for musculoskeletal pain look like? Eleven consistent recommendations from high-quality clinical practice guidelines: systematic review. British journal of sports medicine. 2020 Jan 1;54(2):79-86.
13. Briet JP, Houwert RM, Hageman MG, Hietbrink F, Ring DC, Verleisdonk EJ. Factors associated with pain intensity and physical limitations after lateral ankle sprains. Injury. 2016 Nov 1;47(11):2565-9.
14. Bialosky JE, Bishop MD, Cleland JA. Individual expectation: an overlooked, but pertinent, factor in the treatment of individuals experiencing musculoskeletal pain. Physical therapy. 2010 Sep 1;90(9):1345-55.
15. Bleakley CM, O'Connor SR, Tully MA, Rocke LG, MacAuley DC, Bradbury I, Keegan S, McDonough SM. Effect of accelerated rehabilitation on function after ankle sprain: randomised controlled trial. Bmj. 2010 May 10;340.
16. La Clinique du Coureur. PEACE & LOVE: New acronym for the treatment of traumatic injuries. Published on 30 August 2019. Available from https://www.youtube.com/watch?v=HGTabgG7GIU (last accessed 25 June 2020)