Οι θεραπείες για τον καρκίνο του μαστού, συχνά έχουν ως αποτέλεσμα, τόσο βραχυπρόθεσμα, όσο και μακροπρόθεσμα, περιορισμούς στην λειτουργικότητα του σύστοιχου με τον μαστό άνω άκρο.

Πρόσφατα στοιχεία συγκρίνουν το σύστοιχο άκρο με το αντίθετο, χωρίς να λάβουν υπόψη τις αλλαγές στην λειτουργικότητα που σχετίζονται με την γήρανση.

«Comparison of Upper Extremity Function in Women With and Women Without a History of Breast Cancer», Mary Insana Fisher, Gilson Capilouto, Terry Malone, Heather Bush, Timothy L Uhl, Physical Therapy, Volume 100, Issue 3, March 2020, Pages 500–508,

Στόχος

Ο στόχος αυτής της μελέτης ήταν να συγκρίνει την λειτουργικότητα του σύστοιχου άνω άκρου σε γυναίκες που υποβλήθηκαν, τουλάχιστον 12 μήνες νωρίτερα, σε θεραπεία για καρκίνο του μαστού και γυναίκες χωρίς ιστορικό καρκίνου.

Σχεδιασμός

Μελέτη παρατήρησης σε έρευνα διατομής (cross-sectional research). Σε αυτή την περίπτωση τα δεδομένα συλλέγονται σε κάποια μεμονωμένη στιγμή, ή ένα σχετικά μικρό χρονικό διάστημα, και γίνονται συγκρίσεις μεταξύ των μεταβλητών για τη στιγμή αυτή.

Μέθοδος

Γυναίκες διαγνωσμένες με καρκίνο του μαστού, με μέσο μετεγχειρητικό χρόνο 51 μήνες (εύρος: 12-336 μήνες), συγκρίθηκαν με γυναίκες χωρίς ιστορικό καρκίνου του μαστού (ομάδα CTRL). Αξιολογήθηκε η αυτοαναφερόμενη λειτουργικότητα του άνω άκρου, χρησιμοποιώντας το ερωτηματολόγιο: «Disabilities of the Arm, Shoulder and Hand – DASH), μετρήθηκε το εύρους κίνησης του ώμου, η μυϊκή δύναμη και η μυϊκή αντοχή. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε 3 ομάδες: καρκίνος του μαστού που εμπλέκει το μη κυρίαρχο άκρο (BC-ND), καρκίνος του μαστού που εμπλέκει το κυρίαρχο άκρο (BC-DOM) και η ομάδα ελέγχου (CTRL).

Αποτελέσματα

Την μελέτη ολοκλήρωσαν 59 γυναίκες της ομάδας CTRL, 23 γυναίκες της ομάδας BC-ND και 28 γυναίκες της ομάδας BC-DOM. Οι μέσες βαθμολογίες του ερωτηματολογίου DASH σε γυναίκες με καρκίνο του μαστού ήταν υψηλότερες συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου, ανεξάρτητα αν εμπλεκόταν το κυρίαρχό ή το μη κυρίαρχο άκρο (Cohen d = 1.13; 95% CI = 2.20 to 16.21). Το εύρος κίνησης για την ομάδα BC-ND, ήταν σημαντικά περιορισμένο στην κάμψη (Cohen d = 1,19, 95% CI = -13,08 έως -0,11) και έξω στροφή (Cohen d = 1,11, 95% CI = -18,62 έως -1,98) σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου. Η μυϊκή ισχύ στην ομάδα BC-ND σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου ήταν 23% έως 25% μειωμένη στην έξω στροφή (Cohen d = 0,89, 95% CI = 0,09 έως 0,12) και στην έσω στροφή (Cohen d = 0,92, 95% CI = 0,10 έως 0,13). Η αντοχή δεν έδειξε στατιστικά σημαντική διαφορά στις τρείς ομάδες.

Περιορισμοί

Κάποιες γυναίκες από αυτές που συμμετείχαν είχαν ακολουθήσει πρόγραμμα αποκατάστασης, άρα μπορεί να επηρεάστηκε το αποτέλεσμα. Επίσης το εύρος του μετεγχειρητικού χρόνου ήταν ευρύ, καθιστώντας δύσκολο να προσδιοριστεί πότε επέστρεψε η λειτουργικότητα. Οι μετρήσεις της μυϊκής αντοχής, έδειξαν επίδραση οροφής και μεγάλη διακύμανση, περιορίζοντας την ικανότητα διάκρισης των διαφορών μεταξύ των συμμετεχόντων. Αυτά τα αποτελέσματα μπορεί να μην είναι γενικευμένα, δηλαδή να μην αφορούν υποσύνολα γυναικών που έκαναν ευρεία τοπική εκτομή (αφαιρείται μόνο ένα μέρος του μαστού), βιοψία του φρουρού λεμφαδένα ή ακτινοβολία του θωρακικού τοιχώματος ή υποβλήθηκαν σε αντίθετη προφυλακτική μαστεκτομή.

Συμπέρασμα

Μακροπρόθεσμα οι γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε θεραπεία για καρκίνο του μαστού, αναφέρουν μειωμένη λειτουργικότητα στην άρθρωση του ώμου συγκριτικά με τις γυναίκες χωρίς ιστορικό καρκίνου. Επίσης η λειτουργικότητα και η μυϊκή δύναμη είναι μειωμένη στην ομάδα των γυναικών με καρκίνο του μαστού στο μη κυρίαρχο άκρο.