ΜΥΟΠΕΡΙΤΟΝΙΑΚΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ (Myofascial Release)

Η τεχνική της Μυοπεριτονιακής Απελευθέρωσης (Myofascial Release) είναι ένα σύστημα διάγνωσης και θεραπείας, που μέσω της ψηλάφησης, με εξειδικευμένους ήπιους και αργούς χειρισμούς, επιτυγχάνει την απελευθέρωση των μυοπεριτονιακών ιστών.

Η τεχνική της Μυοπεριτονιακής Απελευθέρωσης (Myofascial Release), για πρώτη φορά περιγράφεται από τον Andrew Taylor Still και τους μαθητές του. Είναι ένα σύστημα διάγνωσης και θεραπείας, που μέσω της συνεχής ανατροφοδότησης (feedback) της ψηλάφησης, επιτυγχάνει την απελευθέρωση των μυοπεριτονιακών ιστών (Fascia: The Tensional Network of the Human Body, 2012). Εφαρμόζεται με εξειδικευμένους αργούς και ήπιους χειρισμούς, συνεχούς πίεσης σε επώδυνες περιοχές ή περιοχές με δυσλειτουργία. Στόχος των χειρισμών είναι η διάταση, η αποκατάσταση της ελαστικότητας και η απελευθέρωση περιορισμών στην περιτονία.

Η εφαρμογή των τεχνικών γίνεται με δύο τρόπους:

1) Άμεση τεχνική (direct techniques), σε αυτή τη τεχνική η πίεση ασκείται προς την κατεύθυνση του περιορισμού έως ότου υπάρξει αλλαγή και συμβεί απελευθέρωση/χαλάρωση του ιστού. Οι άμεσες τεχνικές περιλαμβάνουν Rolfing, deep tissue massage κ.α.

2) Έμμεση τεχνική (indirect techniques), σε αυτή τη τεχνική η πίεση ασκείται προς την κατεύθυνση της ευκολίας, προς την κατεύθυνση όπου ο ιστός κινείται πιο εύκολα, δηλαδή μακριά από τον περιορισμό έως ότου επιτευχθεί ελεύθερη κίνηση. Οι έμμεσες τεχνικές περιλαμβάνουν την Κρανιοϊερή Θεραπεία (craniosacral therapy), την τεχνική της Μυϊκής Ενέργειας (Muscle Energy Technique) κ.α.

Πολλές φορές για επιτευχθεί η απελευθέρωση της περιτονίας απαιτείται συνδυασμός και των δυο τεχνικών. Αρχικά επιλέγουμε την έμμεση τεχνική για να προετοιμάσουμε τους ιστούς και στη συνέχεια την άμεση. Δηλαδή αρχικά πηγαίνουμε προς την κατεύθυνση της ευκολίας, αφού υπάρξει αλλαγή στην αίσθηση της ελαστικότητας του ιστού στη συνέχεια η κατεύθυνση του χειρισμού αλλάζει προς τον περιορισμό (εμπόδιο στη κίνηση), έως ότου επιτύχουμε την πλήρη απελευθέρωση. Σκεφτείτε πως ανοίγουμε ένα φρακαρισμένο συρτάρι, πρώτα το σπρώχνουμε προς τα μέσα για να χαλαρώσει η αντίσταση και στη συνέχεια προς τα έξω για να ανοίξει.

Η έρευνα έχει δείξει ότι η περιτονία είναι απίστευτα ισχυρή και ανθεκτική.

Η χαλάρωση ή επιμήκυνση που αισθάνεται ο θεραπευτής κατά τη διάρκεια των χειρισμών, σημαίνει μικρή βελτίωση του μήκους και της ελαστικότητας. Χρειάζονται επαναληπτικές συνεδρίες για την πλήρη αποκατάσταση. Επαναληπτική εργασία σημαίνει προσθετική εργασία. Επιτυγχάνουμε απελευθέρωση του περιορισμού προοδευτικά, ώστε να επιτρέψουμε σε ένα πολύπλοκο σύστημα να προσαρμοστεί σταδιακά. Η εργασία με επαναληπτικό τρόπο είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για να βοηθηθεί ένα μεγάλο και περίπλοκο σύστημα να ενσωματώσει τις αλλαγές με ρυθμό που μπορεί άνετα να χειριστεί.

Οι Barnes και Smith, πίστευαν ότι η ήπια πίεση που ασκείται στην περιτονία, προκαλεί θερμικές αλλαγές από μια αγγειοκινητική απόκριση, οδηγώντας σε αυξημένη ροή αίματος. Ως αποτέλεσμα πίστευαν ότι η λεμφική παροχέτευση βελτιώνεται και επιτρέπεται η βέλτιστη δομική ευθυγράμμιση.

Όταν εργαζόμαστε σε επιφανειακά στρώματα, είμαστε σε θέση να επηρεάσουμε την αναδιαμόρφωση αυτών των ιστών, που έχουν εμπλακεί σε χρόνια πρότυπα πόνου. Όταν εργαζόμαστε σε βαθύτερα στρώματα, για παράδειγμα σε τένοντες, όπου υπάρχουν τα όργανα του Golgi, μπορούμε να επηρεάσουμε τα πρότυπα της μυϊκής λειτουργίας. Όταν έχουμε να αντιμετωπίσουμε περιπτώσεις χρόνιου πόνου, εργαζόμαστε τόσο σε επιφανειακό επίπεδο, όσο και σε βαθύτερα στρώματα. Η τεχνική μας είναι να ασκούμε ήπια πίεση μέχρι το σημείο που είναι άβολο για τον ασθενή, αλλά όχι επώδυνο. Τότε απλά περιμένουμε να συμβούν οι αλλαγές στον ιστό.

Χρησιμοποιούμε ήπια πίεση ώστε να αισθανθούμε την αντίσταση του ιστού και στη συνέχεια αντί να την παραβιάσουμε, περιμένουμε τουλάχιστον 90 δευτερόλεπτα ή και περισσότερο μέχρι να αισθανθούμε τον ιστό να γλιστρά για να σταματήσει στο επόμενο εμπόδιο. Συνεχίζουμε με τον ίδιο τρόπο έως ότου επιτύχουμε τον στόχο μας. Όταν επιτύχουμε την απελευθέρωση του ιστού, η αίσθηση είναι σαν να τεντώνουμε μια τσίχλα.

Για να επιταχυνθεί το αποτέλεσμα της θεραπείας, αντί να ασκείται απλά πίεση από τον θεραπευτή, είναι χρήσιμο το σώμα του ασθενή να τοποθετείται σε τέτοια θέση ώστε να ενθαρρύνεται η επιμήκυνση της περιτονίας.

Η Μυοπεριτονιακή Απελευθέρωση, γενικά είναι καλά ανεκτή από τους περισσότερους ασθενείς. Οι τεχνικές που χρησιμοποιούνται μπορούν να αποκαταστήσουν το εύρος κίνησης και να μειώσουν τον πόνο, επιτρέποντας την γρήγορη αποκατάσταση της λειτουργικότητας. Οι στόχοι της θεραπείας αφορούν: τη χαλάρωση του μυϊκού τόνου, βελτίωση της αιματικής κυκλοφορίας σε περιοχές με ισχαιμία, αυξημένη φλεβική και λεμφική παροχέτευση, ενεργοποίησης του μυοτατικού αντανακλαστικού. Οι Μυοπεριτονιακές τεχνικές, είναι χρήσιμες για την διακοπή του κύκλου: πόνος – μυϊκός σπασμός – πόνος.

Υπάρχουν ελάχιστες επιπλοκές που περιλαμβάνουν αυξημένο πόνο, μυϊκό σπασμό και πονοκεφάλους (μετά από τεχνικές στην περιοχή του αυχένα).