MUSCLE ENERGY TECHNIQUE (MET)
Ο στόχος αυτής της τεχνικής είναι η πρόκληση χαλάρωσης ενός μυός ή μιας μυϊκής ομάδας, η υπερτονία της οποίας θεωρείται ότι είναι η πηγή του πόνου ή/και της απώλειας κινητικότητας σε ένα μέρος του σώματος ή/και σε μια άρθρωση.
Η Τεχνική της Μυϊκής Ενέργειας - Muscle Energy Technique (MET), ανήκει στη κατηγορία της Χειροθεραπείας (Manual Therapy). Χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση πόνου και δυσλειτουργίας στο μυοσκελετικό σύστημα. Αναπτύχθηκε από τον Fred Mitchell, Sr, D.O., το 1948, με σκοπό τη βελτίωση της μυοσκελετικής λειτουργίας μέσω της διάτασης των μυών που είναι σε σπασμό και βράχυνση, της κινητοποίησης των αρθρώσεων και της περιτονίας. Πρόκειται για ενεργητική τεχνική, καθώς απαιτεί από τον ασθενή να εκτελεί ισομετρικές συσπάσεις. Η ΜΕΤ αντενδείκνυται σε άτομα με ανεπαρκή ενεργητικότητα, κατάγματα, σημαντικές παθήσεις των αρθρώσεων ή πρόσφατη χειρουργική επέμβαση.
Πιο συγκεκριμένα, η τεχνική ΜΕΤ περιλαμβάνει τα ακόλουθα βήματα:
- Απομόνωση της άρθρωσης-στόχου ή/και του μυ στο σημείο φραγμού
- Ακολουθεί ενεργητική μυϊκή σύσπαση από τον ασθενή προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση, αντίθετα προς τον περιορισμό, για ένα καθορισμένο χρονικό διάστημα ενάντια στην αντιρροπιστική δύναμης που εφαρμόζει ο θεραπευτής. Η διάρκεια της σύσπασης είναι περίπου 7-10 δευτερόλεπτα. Κατά κανόνα, το επίπεδο της δύναμης που ασκείται από τον ασθενή πρέπει να είναι άνετα ανεκτό, τόσο από τον ασθενή, όσο και από τον θεραπευτή. Η δύναμη που ασκεί ο ασθενής είναι πάνω-κάτω στο 20% της δύναμης του.
- Ακολουθεί χαλάρωση του μυός.
- Παθητική μετακίνηση της άρθρωσης προς ένα νέο σημείο φραγμού.
- Επανάληψη των βημάτων 1 έως 4 μέχρι την επίτευξη του επιθυμητού εύρους κίνησης. Ο αριθμός των επαναλήψεων ιδανικά είναι τρείς φορές.
Ο στόχος αυτής της θεραπείας είναι η πρόκληση χαλάρωσης ενός μυός ή μιας μυϊκής ομάδας, η υπερτονία της οποίας θεωρείται ότι είναι η πηγή του πόνου ή/και της απώλειας κινητικότητας σε ένα μέρος του σώματος ή/και σε μια άρθρωση.
Δύο θεμελιώδεις νευροφυσιολογικές αρχές έχουν από καιρό διατυπωθεί για να εξηγήσουν τη νευρομυϊκή αναστολή που συμβαίνει κατά την εφαρμογή της ΜΕΤ. Μια βασική παραδοχή είναι η μετά-συστολική-αναχαίτηση -post contraction inhibition (PIR) ή μετά-ισομετρική χαλάρωση – post-isometric relaxation. Αυτό δηλώνει ότι μετά τη σύσπαση ενός μυός, αυτός βρίσκεται αυτόματα σε χαλαρή κατάσταση για μια σύντομη λανθάνουσα περίοδο.
Η δεύτερη παραδοχή σχετίζεται με την ‘αμοιβαία αναστολή – reciprocal inhibition (RI). Συγκεκριμένα, όταν ο ένας μυς συστέλλεται, ο αντίθετος μυς (ανταγωνιστής) αναστέλλεται αυτόματα για να επιτραπεί η κίνηση του. Αυτό συμβαίνει χάρη σε μια αμοιβαία αναστολή των νευρώνων που ελέγχουν τους αντίθετους μύες. Η αμοιβαία αναστολή είναι απαραίτητη για τον συντονισμό της κίνησης και τη διατήρηση της ισορροπίας στο σώμα.
Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η τεχνική ΜΕΤ αξιοποιεί τους φυσιολογικούς μηχανισμούς της μετά-ισομετρικής χαλάρωσης και της αμοιβαίας αναστολής, για τη βελτίωση της μυοσκελετικής λειτουργίας και τη μείωση του πόνου. Σε μια δεδομένη άρθρωση, η ΜΕΤ μπορεί να εκτελεστεί με "άμεσο -direct" ή "έμμεσο -indirect" τρόπο με βάση την στόχευση της θεραπείας. Ας πάρουμε για παράδειγμα την άρθρωση του αγκώνα με υπερτονία στον δικέφαλο μυ:
Έμμεση τεχνική (indirect) | Αμοιβαία Αναστολή (Reciprocal Inhibition)
- Ο αγκώνας εκτείνεται στο παθολογικό σημείο φραγμού - περιορίζεται από την βράχυνση λόγω σπασμού του δικεφάλου μυ.
- Ο ασθενής παίρνει οδηγία να συσπάσει τον τρικέφαλο μυ ενάντια στην αντίρροπη δύναμη του θεραπευτή. Η ενέργεια αυτή διεγείρει τις μυϊκές ατράκτους του τρικέφαλου, πυροδοτώντας τις προσαγωγές ίνες που προβάλλουν στη σπονδυλική στήλη και ενεργοποιούν τον ανασταλτικό ενδονευρώνα που συνάπτεται στους α-κινητικούς νευρώνες που προβάλλουν στον δικέφαλο, προκαλώντας έτσι χαλάρωση.
- Ο ασθενής καθοδηγείται να χαλαρώσει τον τρικέφαλο.
- Το χέρι του ασθενούς τεντώνεται παθητικά όσο επιτρέπει ο δικέφαλος μυς. Η ενέργεια αυτή διευκολύνεται από την αμοιβαία αναστολή που παράγεται στο βήμα 2.
- Επαναλάβετε τα βήματα 1 έως 4 έως ότου επιτευχθεί το πλήρες εύρος κίνησης ή η διαδικασία είναι ανώδυνη.
Άμεση τεχνική (Direct) | Μετά-ισομετρική χαλάρωση (Post-isometric relaxation)
- Ο αγκώνας εκτείνεται στο παθολογικό σημείου φραγμού - περιορίζεται από την υπερτονία του δικεφάλου.
- Ο ασθενής παίρνει οδηγία να συσπάσει τον δικέφαλο ενάντια στην αντίρροπη δύναμη του θεραπευτή. Η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί τα τενόντια όργανα του Golgi του τρικέφαλου, οι οποίοι ενεργοποιούν τις προσαγωγές ίνες που προβάλλουν στη σπονδυλική στήλη και ενεργοποιούν τον ανασταλτικό ενδονευρώνα που συνάπτεται στους α-κινητικούς νευρώνες στο δικέφαλο, παράγοντας έτσι χαλάρωση.
- Ο ασθενής λαμβάνει οδηγίες να χαλαρώσει τον δικέφαλο.
- Ο βραχίονας του ασθενούς διατείνεται παθητικά όσο επιτρέπει ο δικέφαλος μυς. Η ενέργεια αυτή διευκολύνεται από τη μετά-ισομετρική χαλάρωση που παράγεται στο βήμα 2.
- Επαναλάβετε τα βήματα 1 έως 4 έως ότου επιτευχθεί το πλήρες εύρος κίνησης ή η διαδικασία είναι ανώδυνη.
Σε αυτό το πλαίσιο, έχουν αναπτυχθεί διαφορετικά πρωτόκολλα με ποικίλες εξειδικεύσεις για κάθε βήμα, συμπεριλαμβανομένης της διάρκειας και της δύναμης της συστολής, της διάρκειας ανάπαυσης και του αριθμού των επαναλήψεων. Για παράδειγμα, η μέθοδος Greenman προτείνει ένα στάδιο χαλάρωσης πέντε έως επτά δευτερολέπτων και τρεις έως πέντε επαναλήψεις συνολικά.
Πηγές
1. Thomas E, Cavallaro AR, Mani D, Bianco A, Palma A. The efficacy of muscle energy techniques in symptomatic and asymptomatic subjects: a systematic review. Chiropr Man Therap. 2019;27:35. [PMC free article] [PubMed]
2. Goodridge JP. Muscle energy technique: definition, explanation, methods of procedure. J Am Osteopath Assoc. 1981 Dec;81(4):249-54. [PubMed]
3. Uysal SC, Tüzün EH, Eker L, Angın E. Effectiveness of the muscle energy technique on respiratory muscle strength and endurance in patients with fibromyalgia. J Back Musculoskelet Rehabil. 2019;32(3):411-419. [PubMed]
4. Campbell SM, Winkelmann RR, Walkowski S. Osteopathic manipulative treatment: novel application to dermatological disease. J Clin Aesthet Dermatol. 2012 Oct;5(10):24-32. [PMC free article] [PubMed]
5. Baxter DA, Shergis JL, Fazalbhoy A, Coyle ME. Muscle energy technique for chronic obstructive pulmonary disease: a systematic review. Chiropr Man Therap. 2019;27:37. [PMC free article] [PubMed]
6. Yeganeh Lari A, Okhovatian F, Naimi Ss, Baghban AA. The effect of the combination of dry needling and MET on latent trigger point upper trapezius in females. Man Ther. 2016 Feb;21:204-9. [PubMed]
7. Küçükşen S, Yilmaz H, Sallı A, Uğurlu H. Muscle energy technique versus corticosteroid injection for management of chronic lateral epicondylitis: randomized controlled trial with 1-year follow-up. Arch Phys Med Rehabil. 2013 Nov;94(11):2068-74. [PubMed]
8. Smith M, Fryer G. A comparison of two muscle energy techniques for increasing flexibility of the hamstring muscle group. J Bodyw Mov Ther. 2008 Oct;12(4):312-7. [PubMed]
9. Crone C. Reciprocal inhibition in man. Dan Med Bull. 1993 Nov;40(5):571-81. [PubMed]
10. Jami L. Golgi tendon organs in mammalian skeletal muscle: functional properties and central actions. Physiol Rev. 1992 Jul;72(3):623-66. [PubMed]
11. Gregory JE, Proske U. Responses of muscle receptors in the kitten. J Physiol. 1985 Sep;366:27-45. [PMC free article] [PubMed]
12. Chalmers G. Do Golgi tendon organs really inhibit muscle activity at high force levels to save muscles from injury, and adapt with strength training? Sports Biomech. 2002 Jul;1(2):239-49. [PubMed]
13. LAPORTE Y, LLOYD DP. Nature and significance of the reflex connections established by large afferent fibers of muscular origin. Am J Physiol. 1952 Jun;169(3):609-21. [PubMed]
14. GRANIT R. Neuromuscular interaction in postural tone of the cat's isometric soleus muscle. J Physiol. 1958 Oct 31;143(3):387-402. [PMC free article] [PubMed]
15. RENSHAW B. Central effects of centripetal impulses in axons of spinal ventral roots. J Neurophysiol. 1946 May;9:191-204. [PubMed]
16. Macefield VG, Knellwolf TP. Functional properties of human muscle spindles. J Neurophysiol. 2018 Aug 01;120(2):452-467. [PubMed]
17. Walkowski AD, Munakomi S. StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing; Treasure Island (FL): Sep 12, 2022. Monosynaptic Reflex. [PubMed]
18. Yavuz UŞ, Negro F, Diedrichs R, Farina D. Reciprocal inhibition between motor neurons of the tibialis anterior and triceps surae in humans. J Neurophysiol. 2018 May 01;119(5):1699-1706. [PubMed]
19. Katz R, Penicaud A, Rossi A. Reciprocal Ia inhibition between elbow flexors and extensors in the human. J Physiol. 1991 Jun;437:269-86. [PMC free article] [PubMed]
20. Lavoie BA, Devanne H, Capaday C. Differential control of reciprocal inhibition during walking versus postural and voluntary motor tasks in humans. J Neurophysiol. 1997 Jul;78(1):429-38. [PubMed]
21. Petersen N, Morita H, Nielsen J. Modulation of reciprocal inhibition between ankle extensors and flexors during walking in man. J Physiol. 1999 Oct 15;520 Pt 2(Pt 2):605-19. [PMC free article] [PubMed]
22. Kasai T, Kawanishi M, Yahagi S. Posture-dependent modulation of reciprocal inhibition upon initiation of ankle dorsiflexion in man. Brain Res. 1998 May 04;792(1):159-63. [PubMed]
23. Zelená J, Soukup T. The development of Golgi tendon organs. J Neurocytol. 1977 Apr;6(2):171-94. [PubMed]
24. Maier A. Development and regeneration of muscle spindles in mammals and birds. Int J Dev Biol. 1997 Feb;41(1):1-17. [PubMed]
25. Williams S, Jacobson C. α-Dystroglycan is essential for the induction of Egr3, a transcription factor important in muscle spindle formation. Dev Neurobiol. 2010 Jun;70(7):498-507. [PubMed]
26. Deriu F, Tedde Piras A, Montella A. The early development of muscle spindle in human foetus. Ital J Anat Embryol. 1996 Jul-Sep;101(3):163-72. [PubMed]
27. Trompetto C, Marinelli L, Mori L, Pelosin E, Currà A, Molfetta L, Abbruzzese G. Pathophysiology of spasticity: implications for neurorehabilitation. Biomed Res Int. 2014;2014:354906. [PMC free article] [PubMed]
28. Franke H, Franke JD, Fryer G. Osteopathic manipulative treatment for nonspecific low back pain: a systematic review and meta-analysis. BMC Musculoskelet Disord. 2014 Aug 30;15:286. [PMC free article] [PubMed]
29. Fryer G, Morse CM, Johnson JC. Spinal and sacroiliac assessment and treatment techniques used by osteopathic physicians in the United States. Osteopath Med Prim Care. 2009 Apr 14;3:4. [PMC free article] [PubMed]
30. Yao S, Hassani J, Gagne M, George G, Gilliar W. Osteopathic manipulative treatment as a useful adjunctive tool for pneumonia. J Vis Exp. 2014 May 06;(87) [PMC free article] [PubMed]
31. Franke H, Fryer G, Ostelo RW, Kamper SJ. Muscle energy technique for non-specific low-back pain. Cochrane Database Syst Rev. 2015 Feb 27;
Στην ίδια κατηγορία
-
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟΠΑΘΟΥΣ ΛΕΜΦΟΙΔΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ
-
ΑΥΧΕΝΙΚΟΣ ΠΟΝΟΣ
-
ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΘΩΡΑΚΙΚΗΣ ΕΞΟΔΟΥ: ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ
-
ΠΟΙΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΕΙΝΑΙ ΕΥΑΛΩΤΕΣ ΣΤΟ STRESS ΚΑΙ ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΟΥΝ
-
Η ΠΑΡΑΦΩΝΙΑ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ: ΓΙΑΤΙ Ο ΠΟΝΟΣ ΕΠΙΜΕΝΕΙ
-
ΜΗΧΑΝΗΜΑ "ΕΝΕΡΓΗΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ" (ATM): Σύγχρονες Προσεγγίσεις στη Φυσικοθεραπεία
-
ΠΕΛΜΑΤΟΓΡΑΦΗΜΑ: ΕΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ
-
ΙΔΙΟΔΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ: Η ΕΚΤΗ ΑΙΣΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ
-
ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ & ΥΓΕΙΑ
-
ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΫΠΝΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ
-
ΝΕΥΡΑΛΓΙΑ ΤΡΙΔΥΜΟΥ: ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΛΠΙΔΑ
-
ΗΜΙΚΡΑΝΙΑ: ΠΩΣ ΤΟ ΣΩΜΑ ΣΑΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΑΣ ΘΕΡΑΠΕΥΣΕΙ!
Τελευταία άρθρα

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟΠΑΘΟΥΣ ΛΕΜΦΟΙΔΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ
Το δευτεροπαθές λεμφοίδημα του άνω άκρου αποτελεί μία από τις σημαντικότερες επιπλοκές της θεραπείας του καρκίνου του μαστού, επηρεάζοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής των γυναικών.

ΑΥΧΕΝΙΚΟΣ ΠΟΝΟΣ
Ο αυχενικός πόνος και το αίσθημα δυσκαμψίας, ή "πιασίματος" στον αυχένα είναι από τις συχνότερες αιτίες αναζήτησης ιατρικής βοήθειας στον σύγχρονο κόσμο.

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΘΩΡΑΚΙΚΗΣ ΕΞΟΔΟΥ: ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ
Το Σύνδρομο Θωρακικής Εξόδου συνιστά μια ετερογενή και αμφιλεγόμενη νοσολογική οντότητα με σημαντικές επιπτώσεις στην καθημερινή λειτουργία και δραστηριότητα του ατόμου.

ΠΟΙΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΕΙΝΑΙ ΕΥΑΛΩΤΕΣ ΣΤΟ STRESS ΚΑΙ ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΟΥΝ
Το stress – ή αλλιώς άγχος – είναι η φυσική αντίδραση του σώματος όταν νιώθει πίεση, ή απειλή. Ωστόσο, δεν το βιώνουμε όλοι με τον ίδιο τρόπο∙ για κάποιους γίνεται απλή πρόκληση, ενώ για άλλους βαριά καθημερινή δοκιμασία.
Σε μικρές δόσεις το stress μπορεί να λειτουργήσει ως κινητήρια δύναμη, όμως όταν γίνεται χρόνιο ή υπερβολικό διαβρώνει την ψυχική και σωματική υγεία. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO, 2020), το stress θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους παράγοντες κινδύνου για την υγεία στον 21ο αιώνα, επηρεάζοντας τόσο την ποιότητα ζωής, όσο και την εμφάνιση χρόνιων νοσημάτων. Υπάρχουν κατηγορίες τού πληθυσμού που αποδεικνύονται πιο ευάλωτες είτε λόγω βιολογικών παραγόντων, είτε λόγω κοινωνικών και επαγγελματικών συνθηκών, είτε λόγω ιδιαίτερων απαιτήσεων στη ζωή τους. Η κατανόηση αυτών των ομάδων είναι κρίσιμη, καθώς βοηθά στην ανάπτυξη πιο στοχευμένων στρατηγικών πρόληψης και παρέμβασης.
Ευάλωτες κατηγορίες ανθρώπων στο stress
Παιδιά και έφηβοι: Τα παιδιά και οι έφηβοι βιώνουν stress που προκαλείται από ποικίλες πηγές: τις σχολικές απαιτήσεις, τις εξετάσεις, τον κοινωνικό ανταγωνισμό, ακόμη και από την πίεση που ασκούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το παιδικό και εφηβικό νευρικό σύστημα βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης, γεγονός που καθιστά αυτήν την ομάδα περισσότερο εκτεθειμένη στις αρνητικές συνέπειες του άγχους. Έρευνες δείχνουν ότι η παιδική έκθεση σε χρόνιο stress συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης αγχωδών διαταραχών, κατάθλιψης, αλλά και σωματικών παθήσεων στην ενήλικη ζωή (Shonkoff et al., 2012).
- Νεαροί ενήλικες και φοιτητές: Οι φοιτητές και οι νεαροί ενήλικες καλούνται να διαχειριστούν την μετάβαση από την εφηβεία στην ενηλικίωση, γεγονός που συνοδεύεται από ακαδημαϊκές, κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις. Η αβεβαιότητα για το μέλλον, η πίεση για επαγγελματική αποκατάσταση και οι οικονομικές δυσκολίες καθιστούν αυτήν την ομάδα ιδιαίτερα ευάλωτη στο άγχος (Beiter et al., 2015).
Εργαζόμενοι σε απαιτητικά επαγγέλματα: Το εργασιακό stress αποτελεί μία από τις πιο συχνές μορφές άγχους στη σύγχρονη κοινωνία. Ιδιαίτερα εκτεθειμένοι είναι οι επαγγελματίες υγείας, οι εκπαιδευτικοί, οι εργαζόμενοι σε θέσεις ευθύνης, αλλά και όσοι απασχολούνται σε ασταθή, ή χαμηλά αμειβόμενα επαγγέλματα. Το φαινόμενο της «επαγγελματικής εξουθένωσης» (burnout) έχει λάβει διαστάσεις παγκόσμιας επιδημίας (Maslach & Leiter, 2016).
- Γυναίκες: Οι γυναίκες αναφέρονται συχνά στη βιβλιογραφία ως πιο ευάλωτες στο stress, όχι μόνο λόγω βιολογικών παραγόντων (ορμονικές διακυμάνσεις, εγκυμοσύνη, εμμηνόπαυση), αλλά και λόγω του κοινωνικού ρόλου που καλούνται να διαδραματίσουν. Ο συνδυασμός επαγγελματικών, οικογενειακών και κοινωνικών απαιτήσεων μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένα επίπεδα άγχους (APA, 2019).
- Φροντιστές ασθενών και γονείς παιδιών με ειδικές ανάγκες: Οι άνθρωποι που φροντίζουν άτομα με χρόνιες ασθένειες ή αναπηρίες συχνά βιώνουν έντονο και παρατεταμένο stress, γνωστό και ως «stress φροντιστή». Πρόκειται για μια κατηγορία που παρουσιάζει αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης, σωματικής κόπωσης και κοινωνικής απομόνωσης (Schulz & Sherwood, 2008).
Άτομα με χρόνια νοσήματα: Ο χρόνιος πόνος, οι σωματικοί περιορισμοί και η συνεχής αβεβαιότητα για την πορεία τής υγείας συνδέονται με υψηλά επίπεδα stress. Ασθενείς με καρδιαγγειακά νοσήματα, σακχαρώδη διαβήτη, ή καρκίνο αναφέρουν συχνά έντονο άγχος, το οποίο με τη σειρά του επιδεινώνει την πορεία τής ασθένειας (Cohen et al., 2007).
- Ηλικιωμένοι: Η τρίτη ηλικία χαρακτηρίζεται από σημαντικές αλλαγές: απώλεια αγαπημένων προσώπων, συνταξιοδότηση, μείωση φυσικών ικανοτήτων. Αυτοί οι παράγοντες μπορούν να αυξήσουν την ψυχική πίεση και το αίσθημα μοναξιάς, καθιστώντας τούς ηλικιωμένους ευάλωτους σε αγχώδεις και καταθλιπτικές διαταραχές (Gum et al., 2009).
Επιπτώσεις του stress στην υγεία
Το χρόνιο stress δεν είναι απλώς ένα ψυχολογικό βάρος· επηρεάζει ολόκληρο τον οργανισμό. Μεταξύ άλλων:
- Ενισχύει τη λειτουργία τού συμπαθητικού νευρικού συστήματος και αυξάνει τα επίπεδα κορτιζόλης.
- Συνδέεται με υπέρταση, καρδιαγγειακά νοσήματα και μεταβολικές διαταραχές.
- Αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα.
- Επιβαρύνει την ψυχική υγεία, οδηγώντας σε κατάθλιψη, αϋπνία κ.ά.
- Μειώνει την ποιότητα ζωής και την ανθεκτικότητα σε νέες προκλήσεις.
Στρατηγικές αντιμετώπισης του stress
Η διαχείριση του stress απαιτεί πολυδιάστατη προσέγγιση. Οι στρατηγικές περιλαμβάνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής, ψυχολογική υποστήριξη, αλλά και σωματοθεραπευτικές μεθόδους.
1. Τρόπος ζωής
Σωματική άσκηση: Η τακτική άσκηση μειώνει τα επίπεδα κορτιζόλης και αυξάνει τις ενδορφίνες.
- Διατροφή: Ισορροπημένη διατροφή με επαρκή θρεπτικά συστατικά στηρίζει την ψυχική και σωματική ανθεκτικότητα.
- Ύπνος: Ο ποιοτικός ύπνος αποτελεί θεμέλιο για την αποκατάσταση του νευρικού συστήματος.
- Κοινωνική υποστήριξη: Οι διαπροσωπικές σχέσεις μειώνουν το αίσθημα απομόνωσης.
2. Ψυχολογικές παρεμβάσεις
- Γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία (CBT): Αποτελεσματική στη διαχείριση δυσλειτουργικών σκέψεων.
- Mindfulness και διαλογισμός: Ενισχύουν την επίγνωση και μειώνουν τη ροπή προς το άγχος.
- Ομαδική θεραπεία, ή ομάδες υποστήριξης: Δημιουργούν αίσθημα κοινότητας.
3. Σωματοθεραπευτικές προσεγγίσεις και η Κρανιοϊερή Θεραπεία Upledger
Η κρανιοϊερή θεραπεία (CranioSacral Therapy – CST) που αναπτύχθηκε από τον Dr. John Upledger αποτελεί μια ήπια, μη επεμβατική μέθοδο χειροθεραπείας που εστιάζει στη ρύθμιση του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος μέσω της βελτίωσης της λειτουργικότητας του κρανιοϊερού συστήματος –δηλαδή του συστήματος των μεμβρανών και του εγκεφαλονωτιαίου υγρού που περιβάλλει τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό. Με απαλές πιέσεις, ο θεραπευτής διευκολύνει την απελευθέρωση περιορισμών στους ιστούς, ενισχύοντας την αυτορρύθμιση του οργανισμού. Έρευνες υποδεικνύουν ότι η CST μπορεί να μειώσει τα επίπεδα άγχους, να βελτιώσει τον ύπνο και να ενισχύσει την αίσθηση χαλάρωσης (Matarán-Peñarrocha et al., 2011). Ιδιαίτερα για άτομα με χρόνιο stress, η κρανιοϊερή θεραπεία μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά σε άλλες παρεμβάσεις, επιτρέποντας στο σώμα να ανακτήσει ισορροπία.
4. Ενσωμάτωση στην καθημερινότητα
Η αντιμετώπιση του stress δεν μπορεί να βασιστεί σε μεμονωμένες παρεμβάσεις. Χρειάζεται καθημερινή φροντίδα:
- Σταθερό πρόγραμμα ύπνου και ξεκούρασης.
- Συνειδητή ενασχόληση με δραστηριότητες που προσφέρουν χαρά.
- Προγραμματισμένη συμμετοχή σε πρακτικές χαλάρωσης (αναπνοές, γιόγκα, CST).
- Αναγνώριση των προσωπικών ορίων και διεκδίκηση ισορροπίας σε επαγγελματική και προσωπική ζωή.
Συμπεράσματα
Το stress είναι πια κομμάτι τής καθημερινότητας, αλλά δεν βαραίνει όλους με τον ίδιο τρόπο. Υπάρχουν ομάδες που το νιώθουν πιο έντονα –από τα παιδιά και τους φοιτητές, μέχρι τους εργαζόμενους, τις γυναίκες, τους φροντιστές, τα άτομα με χρόνια προβλήματα υγείας και τους ηλικιωμένους. Η διαχείριση του stress απαιτεί ολιστική προσέγγιση που να περιλαμβάνει υγιεινό τρόπο ζωής, ψυχολογική υποστήριξη και σωματοθεραπευτικές παρεμβάσεις. Στο πλαίσιο αυτό, η κρανιοϊερή θεραπεία Upledger μπορεί να προσφέρει ένα σημαντικό εργαλείο για την ενίσχυση της αυτορρύθμισης του οργανισμού και την καλλιέργεια βαθιάς χαλάρωσης. Η πρόληψη και η διαχείριση του stress δεν είναι πολυτέλεια· είναι απαραίτητη επένδυση για την υγεία, την ποιότητα ζωής και την κοινωνική ευημερία.
Πηγές
- American Psychological Association (APA). (2019). Stress in America: Stress and current events.
- Beiter, R., Nash, R., McCrady, M., Rhoades, D., Linscomb, M., Clarahan, M., & Sammut, S. (2015). The prevalence and correlates of depression, anxiety, and stress in a sample of college students. Journal of Affective Disorders, 173, 90-96.
- Cohen, S., Janicki-Deverts, D., & Miller, G. E. (2007). Psychological stress and disease. JAMA, 298(14), 1685–1687.
- Gum, A. M., King-Kallimanis, B., & Kohn, R. (2009). Prevalence of mood, anxiety, and substance-abuse disorders for older Americans in the National Comorbidity Survey–Replication. American Journal of Geriatric Psychiatry, 17(9), 769-781.
- Maslach, C., & Leiter, M. P. (2016). Understanding the burnout experience: recent research and its implications for psychiatry. World Psychiatry, 15(2), 103–111.
- Matarán-Peñarrocha, G. A., Castro-Sánchez, A. M., García, G. C., Moreno-Lorenzo, C., Carretero, T. L., & Zafra, M. Á. (2011). Influence of craniosacral therapy on anxiety, depression and quality of life in patients with fibromyalgia. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2011, 178769.
- Schulz, R., & Sherwood, P. R. (2008). Physical and mental health effects of family caregiving. American Journal of Nursing, 108(9 Suppl), 23–27.
- Shonkoff, J. P., Boyce, W. T., & McEwen, B. S. (2012). Neuroscience, molecular biology, and the childhood roots of health disparities: Building a new framework for health promotion and disease prevention. JAMA, 301(21), 2252–2259.
- World Health Organization (WHO). (2020). Stress at the workplace.

Η ΠΑΡΑΦΩΝΙΑ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ: ΓΙΑΤΙ Ο ΠΟΝΟΣ ΕΠΙΜΕΝΕΙ
Ακόμα κι όταν δεν υπάρχει πια σωματική βλάβη, ο εγκέφαλος μπορεί να συνεχίζει να “θυμάται” τον πόνο. Τα νευρωνικά του δίκτυα λειτουργούν έτσι ώστε να κρατούν τον πόνο ενεργό, παρόλο που δεν υπάρχει πια πραγματική ζημιά στον ιστό.

ΜΗΧΑΝΗΜΑ "ΕΝΕΡΓΗΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ" (ATM): Σύγχρονες Προσεγγίσεις στη Φυσικοθεραπεία
Η σύγχρονη φυσικοθεραπεία και αποκατάσταση έχει εμπλουτιστεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια με την εισαγωγή καινοτόμων τεχνολογιών και θεραπευτικών προσεγγίσεων.

ΠΕΛΜΑΤΟΓΡΑΦΗΜΑ: ΕΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ
Κάθε φορά που κάνουμε ένα βήμα τα πόδια μας αφήνουν ένα "αποτύπωμα" πίεσης στο έδαφος. Mία μοναδική υπογραφή που αποκαλύπτει μυστικά για τον τρόπο που κινούμαστε, την υγεία μας και ακόμη και την προσωπικότητά μας.

ΙΔΙΟΔΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ: Η ΕΚΤΗ ΑΙΣΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ
Ο μηχανισμός που επιτρέπει στον άνθρωπο να αντιλαμβάνεται τη θέση και την κίνηση του σώματός του στον χώρο χωρίς τη βοήθεια της όρασης.

ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ & ΥΓΕΙΑ
Το καλοκαίρι αποτελεί μια περίοδο μοναδικών προκλήσεων και ευκαιριών για την ανθρώπινη υγεία.

ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΫΠΝΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ
Χωρίς ποιοτικό ύπνο, η παραγωγικότητα, η δημιουργικότητα και η ψυχική αντοχή μας φθίνουν˙ και μαζί τους, η πορεία προς την επιτυχία.