Ο πόνος στη πλάτη είναι ένα πόλυ συχνό πρόβλημα που πολλοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν κάποια στιγμή στη ζωή τους, επηρεάζοντας τις καθημερινές τους δραστηριότητες και κατά συνέπεια την ποιότητα της ζωής των. 

Η περισσότερο συνηθισμένη αιτία πόνου στη πλάτη ή του πόνου στη θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης είναι η μύοσκελετική δυσλειτουργία, δηλαδή οφείλετε σε προσαρμοστικό μυϊκό σπασμό εξαιτίας μορφολογικών αλλαγών στη διάταξη του σκελετού, όπως αλλαγές στην ευθυγράμμιση του σκελετού, σε σκολίωση, κύφωση ή συνδυασμό των προηγουμένων. Είναι γνωστό πως η μορφή του σώματος εκφράζει τη λειτουργικότητα του. Κακή στάση, επαναλαμβανόμενη κουραστική εργασία, ατυχήματα, κακό μυϊκό σύστημα είναι μερικές μόνο αιτίες που προκαλούν αλλαγές στη διάταξη του σκελετού. Για παράδειγμα η σπονδυλική στήλη αποτελείται από τους σπονδύλους, τους μεσοσπονδύλιους δίσκους (αποσβένουν τους κραδασμούς, επιτρέπουν τις πλάγιες και στροφικές κινήσεις του κορμού), από τους συνδέσμους και τους μύες που στηρίζουν αυτή τη κατασκευή. Η ένταση των καθημερινών δραστηριοτήτων, παράλληλα με την κακή στάση, το αδύνατο μυϊκό σύστημα ή μικροτραυματισμούς, προκαλεί σημαντική επιβάρυνση πάνω στη σπονδυλική στήλη. Αποτέλεσμα αυτών είναι η φθορά και ο μικροτραυματισμός στους μύες και τους συνδέσμους της περιοχής, παράλληλα με ελάττωση της λειτουργικότητας. Δεν είναι ασυνήθιστο η δημιουργία trigger points (μυοπεριτονιακά σημεία πυροδότησης πόνου) στους μύες της περιοχής. Όσο μεγαλύτερη είναι η διαταραχή τόσο περισσότερο επηρεάζονται τα νεύρα της περιοχής. Η επιπλέον επιβάρυνση οδηγεί σε εκφυλιστικές αλλοιώσεις στις σπονδυλικές αρθρικές επιφάνειας (facet). Η λανθασμένη στάση μπορεί να οδηγήσει στη εμφάνιση λειτουργικής σκολίωσης, κύφωσης, γυρτούς ώμους προς τα εμπρός, ανύψωση πρώτης πλευράς. Δεν είναι ασυνήθιστο ο πόνος να έχει την προέλευση του στην κατώτερη αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης (Α5-Α6, Α6-Α7). Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση οξύ πόνου στο ύψος του 4ου – 5ου θωρακικού σπονδύλου. Ο πόνος αυξάνεται με την παρατεταμένη κάμψη της κεφαλής. Η μονόπλευρη περιστροφή ή πλάγια κάμψη της κεφαλής επίσης επιδεινώνει τον πόνο. Πάντως σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει της προσοχής ότι ο πόνος στη πλάτη μπορεί να κρύβει άλλες πολύ σοβαρές καταστάσεις όπως: Ισχαιμικό καρδιακό επεισόδιο, πνευμονία, οστεοπόρωση, λοιμώξεις (οστεομυελίτιδα), νεοπλασίες, κατάγματα πλευρών ή στέρνου, ψυχολογικοί παράγοντες.

Συμπτώματα

Τα βασικά συμπτώματα είναι ο πόνος, ο περιορισμός της κίνησης και η μυϊκή αδυναμία. Υπάρχουν όμως μερικά χαρακτηριστικά αυτών των συμπτωμάτων:

• Επιδείνωση ή βελτίωση του πόνου ανάλογα με τη περιστροφή του κορμού. Ο πόνος αυξάνεται με τη περιστροφή προς την επώδυνη περιοχή, ενώ ελαττώνεται με τη περιστροφή προς την αντίθετη.
• Επιδείνωση του πόνου με τον βήχα, το φτέρνισμα ή τη βαθιά εισπνοή.
• Ανακούφιση του πόνου με τον ευθειασμό της σπονδυλικής στήλης σε μια σταθερή επιφάνεια.

Υπάρχουν όμως κάποια συμπτώματα που θα πρέπει να μας προβληματίσουν, όπως:

• Ο πόνος σε ηλικιωμένους ασθενείς.
• Οξύς πόνος τη νύκτα ή πόνος που δεν βελτιώνεται με τη ξεκούραση.
• Απότομα αυξανόμενος πόνος.
• Ο πόνος συνοδεύεται από συμπτώματα όπως απώλεια βάρους, πυρετό ή δυσφορία.
• Προηγούμενο ιστορικό νεοπλασίας.

Τα συμπτώματα αυτά πρέπει να αναλυθούν, ώστε να αποκλειστούν ή να αντιμετωπισθούν σοβαρές καταστάσεις για την υγεία του ασθενή, που βάζουν σε άμεσο κίνδυνο ακόμα και τη ζωή του.

Διάγνωση

Ο πόνος στην πλάτη μπορεί να είναι αιχμηρός, αμβλύς, συνεχής, με υφέσεις και εξάρσεις ή αισθητός σε συγκεκριμένες περιοχές της πλάτης. Η διάγνωση στηρίζεται στο λεπτομερές ιστορικό, την κλινική αξιολόγηση, σε διαγνωστικά μέσα όπως είναι η ακτινογραφία της σπονδυλικής στήλης, η μαγνητική και η αξονική τομογραφία. 

Θεραπεία

Η αντιμετώπιση του πόνου στην πλάτη μπορεί να περιλαμβάνει φυσικοθεραπεία, φαρμακευτική αγωγή, θεραπευτικές ασκήσεις, αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής και, σε ορισμένες περιπτώσεις, χειρουργική επέμβαση. Η φυσικοθεραπεία περιλαμβάνει: 

• Απελευθέρωση του προστατευτικού μυϊκού σπασμού με χειρισμούς μυοπεριτονιακής απελευθέρωσης, ενώ για την απελευθέρωση των trigger points χρησιμοποιείται η τεχνική άντλησης, η ισχαιμική πίεση ή η τεχνική της στεγνής (ξηράς)  βελόνας.
• Ιοντοφόρεση, διαδερμική έγχυση αντιφλεγμονώδους φάρμακου πάνω στις πάσχουσες αρθρικές επιφάνειες.
• Τεχνικές Χειροθεραπείας ή Θεραπεία με ήπιους χειρισμούς κινητοποίησης της σπονδυλικής στήλης.
• Μηχανοθεραπεία όπως είναι το υπέρηχο, Laser, παλμικά μαγνητικά πεδία, θεραπεία με ραδιοσυχνότητες (tecar), κρουστικός υπέρηχος κ.ά.
• Πρόγραμμα ασκλησεων με στόχο την ισχυροποίηση του μυϊκού συστήματος.
• Επανεκπαίδευση στη σωστή στάση και θέση του σώματος.
• Ιδιοδεκτικότητα.

Η τεχνική Manual Therapy - χειροθεραπεία, μπορεί να προσφέρει περισσότερα από τη φαρμακευτική αγωγή ή από τη κλασσική φυσικοθεραπεία. Αυτό συμβαίνει γιατί είναι η θεραπευτική προσέγγιση όπου ο θεραπευτής με τη χρησιμοποίηση των χεριών του προσπαθεί να εντοπίσει, να αναγνωρίσει και τελικά χρησιμοποιώντας το σώμα και τη δύναμη του ίδιου του ασθενή σε συνδυασμό με ήπιους χειρισμούς, να αποκαταστήσει τις πάσχουσες περιοχές. Με τον τρόπο αυτό αντιμετωπίζεται η αιτία του προβλήματος και όχι μια προσωρινή ανακούφιση των συμπτωμάτων. Αυτή ακριβώς η μεθοδολογία την κατατάσσει στις πλέον ασφαλείς θεραπευτικές μεθόδους.  Βέβαια ο ασθενής πρέπει να διατηρήσει αυτό το ευεργετικό αποτέλεσμα. Για τον λόγο αυτό μαθαίνει ένα ειδικά προσαρμοσμένο στις ατομικές του ανάγκες πρόγραμμα ασκήσεων, με σκοπό την ισχυροποίηση των μυών, ενώ παράλληλα τον εκπαιδεύουμε στον σωστό τρόπο χρησιμοποίησης του σώματος στις καθημερινές δραστηριότητες. Βασικό μέλημα του θεραπευτή είναι η βελτίωση της ποιότητας της ζωής του ασθενή, όπως αυτή εκφράζεται από τη λειτουργικότητα και τη ψυχική του ισορροπία.

 Πηγές

• https://my.clevelandclinic.org/health/body/22460-thoracic-spine
• https://en.wikipedia.org/wiki/Middle_back_pain
• https://www.physiotutors.com/physiotherapy/thoracic-pain/