Ο πόνος στη φτέρνα είναι ένα σύμπτωμα που μπορεί να ξεκινήσει ξαφνικά, χωρίς εμφανή λόγο, ή να επιδεινώνεται σταδιακά με τον καιρό. Επηρεάζει την καθημερινότητα, δυσκολεύει τη βάδιση και συχνά υποβαθμίζει την ποιότητα ζωής.

Ο πόνος στη φτέρνα είναι ένα συχνό σύμπτωμα που επηρεάζει ανθρώπους κάθε ηλικίας και επιπέδου δραστηριότητας. Παρόλο, που τις περισσότερες φορές δεν είναι σημάδι σοβαρής πάθησης, αξίζει να γνωρίζουμε τις αιτίες του, πότε να ανησυχήσουμε και πώς μπορούμε να τον αντιμετωπίσουμε σωστά και αποτελεσματικά. Ο πόνος μπορεί να εντοπίζεται:

• Στην πελματιαία επιφάνεια (κάτω μέρος της φτέρνας)
• Στην οπίσθια επιφάνεια (πίσω μέρος, κοντά στον αχίλλειο τένοντα)

Οι δύο πιο συχνές αιτίες είναι:

• Πελματιαία απονευρωσίτιδα, όπου επηρεάζεται ο ιστός που υποστηρίζει την καμάρα του ποδιού.
• Τενοντοπάθεια του Αχίλλειου τένοντα, που εντοπίζεται κυρίως σε όσους αθλούνται ή φορούν ακατάλληλα παπούτσια.

📚 [Buchbinder, 2015 | Heel Pain - AAOS, 2015]

Άλλες πιθανές αιτίες πόνου στη φτέρνα

• Trigger points στους γαστροκνήμιους μυς
• Θυλακίτιδα
• Παραμόρφωση Haglund (οστική προεξοχή στο πίσω μέρος της φτέρνας)
• Άκανθα πτέρνας (heel spur)
• Οστεομυελίτιδα (λοίμωξη του οστού)
• Νόσος του Paget
• Περιφερική νευροπάθεια
• Αρθρίτιδα / Ρευματοειδής αρθρίτιδα
• Κάταγμα κόπωσης
• Σύνδρομο ταρσιαίου σωλήνα
• Οστικοί όγκοι (σπάνιοι, αλλά πρέπει να αποκλειστούν)

📚 [Agyekum & Ma, 2015 | APMA, 2015]

Πότε να αναζητήσετε βοήθεια;

🔴 Αναζητήστε άμεσα βοήθεια αν:

• Ο πόνος είναι έντονος και συνοδεύεται από οίδημα
• Δυσκολεύεστε να πατήσετε ή να βαδίσετε
• Υπάρχει πυρετός, μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα
• Είχατε τραυματισμό και ξεκίνησε ο πόνος

🟡 Επίσης αν:

• Ο πόνος επιμένει πάνω από μία εβδομάδα παρά την ξεκούραση και εφαρμογή πάγου
• Πονάτε ακόμα και όταν δεν πατάτε το πόδι

Πρώτες βοήθειες

Οι πρώτες βοήθειες περιλαμβάνουν:

• Ξεκούραση: Αποφύγετε τρέξιμο, πολύωρη ορθοστασία ή βάδιση σε σκληρές επιφάνειες.
• Παγοθεραπεία: Εφαρμόστε πάγο για 10 λεπτά, 2-3 φορές την ημέρα.
• Προσεκτική επιλογή υποδημάτων: Χρησιμοποιήστε παπούτσια με καλή υποστήριξη και απορρόφηση κραδασμών.

Διάγνωση

Η διάγνωση ξεκινά με την κλινική αξιολόγηση, δηλαδή το ιστορικό και την εντόπιση του πόνου. Αν χρειαστεί, μπορούν να χρησιμοποιηθούν διαγνωστικά μέσα όπως:

• Ακτινογραφία
• Υπερηχογράφημα
• Μαγνητική τομογραφία

📚 [Wilkinson JM, Mayo Clinic, 2015]

Θεραπεία

Η θεραπεία εξαρτάται από την αιτία, αλλά τις περισσότερες φορές δεν απαιτείται χειρουργική επέμβαση.

✅ Συντηρητική θεραπεία

• Διατάσεις για την πελματιαία απονεύρωση και τον γαστροκνήμιο
• Κατάλληλα παπούτσια και ορθωτικά πέλματα
• Φυσικοθεραπευτική προσέγγιση

Φυσικοθεραπεία

Ο φυσικοθεραπευτής εφαρμόζει εξειδικευμένες τεχνικές, όπως:

🔹 Απελευθέρωση Trigger Points
Με πίεση ή στεγνή βελόνα (dry needling), βελτιώνεται η αιμάτωση και μειώνεται ο πόνος.

🔹 Μυοπεριτονιακή απελευθέρωση (Myofascial Release)
Για να μειωθούν συμφύσεις και περιορισμοί στην κίνηση.

🔹 Manual Therapy
Ήπιοι χειρισμοί για βελτίωση της κινητικότητας.

🔹 Ασκήσεις ενδυνάμωσης και διατάσεις
Ενισχύουν τη σταθερότητα και μειώνουν τον κίνδυνο επανεμφάνισης.

🔹 Kinesiotape
Ειδική ταινία που στηρίζει τη λειτουργία του μυός και βοηθά στην επούλωση.

🔹 Εξωσωματικά Κύματα Ήχου (ESWT)
Προκαλούν μικροδιεγέρσεις στον ιστό, βελτιώνοντας την επούλωση.

🔹 Laser χαμηλής ισχύος και θεραπευτικός υπέρηχος
Για μείωση πόνου, φλεγμονής και ταχύτερη αποκατάσταση.

📚 [Thomas et al., 2010 | Chorley J. et al., 2015]

Συμπέρασμα

Ο πόνος στη φτέρνα είναι μεν συχνός, αλλά αντιμετωπίσιμος. Η έγκαιρη παρέμβαση με σωστή καθοδήγηση και φυσικοθεραπεία μπορεί να μειώσει σημαντικά τα συμπτώματα και να επαναφέρει τη φυσιολογική λειτουργία χωρίς την ανάγκη φαρμακευτικής ή χειρουργικής αγωγής.

Πηγές

• Buchbinder R. Plantar fasciitis. UpToDate, 2015
• American Academy of Orthopedic Surgeons. Heel pain
• Chorley J, et al. Heel pain in the active child, UpToDate, 2015
• American Podiatric Medical Association. Heel pain guide, 2015
• Agyekum EK, et al. Heel pain: A systematic review. Chinese Journal of Traumatology, 2015
• Thomas JL, et al. The diagnosis and treatment of heel pain. Journal of Foot & Ankle Surgery, 2010
• Wilkinson JM. Mayo Clinic Expert Opinion, 2015