ΓΕΡΑ ΟΣΤΑ ΓΙΑ ΜΙΑ ΖΩΗ

Η οστεοπόρωση είναι ασθένεια των οστών εξαιτίας της οποίας μειώνεται σταδιακά η πυκνότητά τους, με αποτέλεσμα να γίνονται πιο αδύναμα και εύθραυστα.

Η οστεοπόρωση αποτελεί το δεύτερο μεγαλύτερο πρόβλημα υγείας μετά τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Δεν αφορά μόνο στους ηλικιωμένους, ούτε είναι θέμα αποκλειστικά γυναικείο. Μας «απειλεί» όλους και η πρόληψή της πρέπει να μας απασχολεί από την παιδική κιόλας ηλικία. Το αποτέλεσμα της σταδιακής μείωσης της πυκνότητας των οστών είναι να γινόμαστε πολύ πιο επιρρεπείς στα κατάγματα. Σήμερα, πολύ δύσκολα θα συναντήσουμε γυναίκα η οποία δεν γνωρίζει τι είναι η οστεοπόρωση. Κι όμως, μόνον το 10% πιστεύει ότι είναι δυνατό να πάσχει απ' αυτή. Δυστυχώς, τα συμπτώματά της δεν γίνονται αντιληπτά στο πρώιμο στάδιο της νόσου. Αρχικά, μπορεί να αισθανθούμε μικρούς πόνους στην πλάτη ή τη μέση και να μην αντέχουμε να σηκώνουμε μεγάλα βάρη. Καθώς η ασθένεια προχωρά, όμως, και τα κόκαλά μας γίνονται όλο και πιο αδύναμα, μπορεί απλοί μικροτραυματισμοί να αποτελούν αιτία καταγμάτων (τα πιο συχνά σημειώνονται στον καρπό, στη σπονδυλική στήλη και στο ισχίο). Χαρακτηριστικό των ανθρώπων με οστεοπόρωση είναι ότι χάνουν ύψος και κυρτώνει η σπονδυλική τους στήλη. Επειδή, λοιπόν, όταν θα είμαστε σε θέση να παρατηρήσουμε τα συμπτώματά της, αυτή θα έχει ήδη εξελιχθεί, καλύτερα να γνωρίζουμε τις αιτίες και πώς μπορούμε να την προλάβουμε.

Aιτίες της Οστεοπόρωσης

Εμφανίζεται κυρίως στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση. Βασικό λόγο αποτελεί η απότομη έλλειψη οιστρογόνων, η οποία αυξάνει το ρυθμό απώλειας της οστικής μάζας. Δεν είναι, όμως, μόνο η φύση υπεύθυνη για την εμφάνιση της οστεοπόρωσης. Συντελούμε κι εμείς σημαντικά όταν αποφεύγουμε συστηματικά την άσκηση, δεν φροντίζουμε για την επαρκή πρόσληψη ασβεστίου και ενδίδουμε σε «κακές» συνήθειες, όπως το ποτό και το κάπνισμα. Βέβαια οι άντρες δεν εξαιρούνται από τον κίνδυνο να εμφανίσουν οστεοπόρωση. Οι άντρες άνω των 50 ετών κινδυνεύουν περισσότερο από την οστεοπόρωση παρά από τον προστάτη.

Πρόληψη

Η πρόληψη της οστεοπόρωσης επιτυγχάνεται μέσα από καθημερινές συνήθειες και επιλογές σε όλη μας τη ζωή. Από την παιδική κιόλας ηλικία είναι απαραίτητο να λαμβάνουμε καθημερινά την ποσότητα ασβεστίου που χρειάζεται ο οργανισμός (κυρίως από γαλακτοκομικά, ψάρια που τρώγονται με το κόκαλο και πράσινα λαχανικά), και να γυμναζόμαστε τακτικά (τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα επί 45'-60'). Επίσης, δεν θα πρέπει να καπνίζουμε και η ημερήσια κατανάλωση αλκοόλ να μην ξεπερνά το 1 ποτό για τις γυναίκες και τα 2 για τους άντρες.

Διάγνωση

Σημαντική είναι η έγκαιρη διάγνωση. Επιτυγχάνεται μόνο με τη μέτρηση της οστικής πυκνότητας, εξέταση που πρέπει να γίνεται για πρώτη φορά στην ηλικία των 45-50 ετών (ή νωρίτερα, αν υπάρχει πρόωρη εμμηνόπαυση). Σημαντικό είναι η μέτρηση αυτή να γίνεται σε δύο περιοχές (στην οσφυϊκή μοίρα και στο ισχίο), γιατί διαφορετικά η διάγνωση δεν μπορεί να θεωρηθεί έγκυρη.

Όταν μιλούν οι αριθμοί...

Περίπου 200 εκατομμύρια γυναίκες παγκοσμίως υποφέρουν από οστεοπόρωση.
Κάθε 30'' συμβαίνει στην Ε.Ε ένα κάταγμα που οφείλεται σ' αυτήν.
Μία στις τρεις γυναίκες και ένας στους 8 άντρες θα υποστούν τουλάχιστον ένα οστεοπορωτικό κάταγμα στη ζωή τους.

Άσκηση... η απαραίτητη!

Η γυμναστική είναι ένας από τους κυριότερους «εχθρούς» τής οστεοπόρωσης. Ας τη βάλουμε, λοιπόν, στο πρόγραμμά μας! Με τη σωματική δραστηριότητα, και κυρίως με την άσκηση, ενεργοποιούνται οι οστεοβλάστες, τα κύτταρα δηλαδή που παράγουν τα οστά, με αποτέλεσμα να επιτυγχάνεται η αύξηση, αλλά και η διατήρηση της οστικής πυκνότητας. Ιδιαίτερα στις μεγαλύτερες

ηλικίες, όπου η οστεοπόρωση ίσως έχει αρχίσει να κάνει αισθητή την εμφάνισή της, η άσκηση θεωρείται ακόμα πιο σημαντική, καθώς βοηθά στη διόρθωση και στη διατήρηση της σωστής στάσης τού σώματος, βελτιώνει τον μυϊκό τόνο και την ισορροπία και γενικότερα τη φυσική κατάσταση συνολικά. Αποτέλεσμα είναι ότι μειώνεται ο κίνδυνος ατυχημάτων και άρα καταγμάτων. Προκειμένου να επιτευχθεί τόσο η πρόληψη, όσο και η αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης, απαιτείται συνδυασμός καθημερινών δραστηριοτήτων και ασκήσεων με αντιστάσεις. Κάθε κίνηση κατά την οποία ο σκελετός μας αναγκάζεται να στηρίξει το βάρος του σώματος θεωρείται ιδιαίτερα χρήσιμη. Τέτοιες είναι το περπάτημα (τουλάχιστον 1-2 χιλιόμετρα την ημέρα), το ελαφρύ τζόκινγκ, το κολύμπι, το ανέβασμα σκάλας κ.λπ. Οι ασκήσεις με αντίσταση, δηλαδή με λάστιχα ή βάρη, είναι απαραίτητες για τη διατήρηση της οστικής μάζας. Σύμφωνα με έρευνες, έχει θετικά αποτελέσματα σε όλες τις ηλικίες, ακόμα και στην τρίτη. Βασική προϋπόθεση, βέβαια, είναι να επαναλαμβάνεται 3 φορές την εβδομάδα, επί, τουλάχιστον, μισή ώρα. Όταν διαγνωστεί οστεοπόρωση, φρόνιμο θα ήταν να μην επιλέξετε οι ίδιοι τη γυμναστική που θα κάνετε, αλλά να ζητήσετε από τον φυσικοθεραπευτή σας να καταρτίσει πρόγραμμα ασφαλών ασκήσεων που σας ταιριάζουν.