Σε άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Journal Spine, με τίτλο "The relationships between low back pain and lumbar lordosis- Συσχέτιση μεταξύ πόνου στη μέση και οσφυϊκής λόρδωσης", μια συστηματική ανασκόπηση και μετά-ανάλυση, καταγράφεται ο ισχυρός σύνδεσμος μεταξύ χαμηλής οσφυαλγίας και μειωμένης οσφυϊκής λόρδωσης. Επιπλέον, ο εκφυλισμός των μεσοσπονδυλίων δίσκων, στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης, φάνηκε να σχετίζεται σημαντικά με την απώλεια του οσφυϊκού κυρτώματος. Είναι φανερό πως ο ευθειασμός του οσφυϊκού κυρτώματος, θα "φρακάρει" τη σπονδυλική στήλη και θα μεταβάλει συνολικά την κινηματική της μέσης.

Ο τετράγωνος οσφυϊκός μυς, είναι υπεύθυνος τόσο για τη μειωμένη λόρδωση, όσο και για τη μείωση της οσφυοϊερής γωνίας. Η αμφοτερόπλευρη σύσπαση των τετράγωνων οσφυϊκών μυών, έχει ως αποτέλεσμα την έκταση του κορμού στην οσφυϊκή μοίρα. Η μονόπλευρη σύσπαση, είτε έλκει τον θωρακικό κλωβό προς τα κάτω για να διευκολύνει την αναπνοή, είτε μπορεί να βοηθήσει τη βάδιση ανυψώνοντας το σύστοιχο λαγόνιο οστό στη φάση της αιώρησης. Λειτουργικά, ο τετράγωνος οσφυϊκός μυς είναι ένας σταθεροποιητής της σπονδυλικής στήλης, κυρίως σε ασκήσεις με πλαϊνή κλίση.

Εμβιομηχανική της κάκωσης

Κάκωση στον τετράγωνο οσφυϊκό μυ μπορεί να προκληθεί με τους εξής μηχανισμούς:

• Άρση αντικειμένων από το πάτωμα
• Αδέξιες κινήσεις του κορμού
• Απώλεια ισορροπίας κατά τη διάρκεια μιας κίνησης
• Συστροφή ή σκύψιμο για παρατεταμένες περιόδους ή κατ' επανάληψη
• Ανισοσκελία, σκολίωση

Σημεία Πυροδότησης Πόνου στον Τετράγωνο Οσφυϊκό Μυ

Τα μυοπεριτονιακά σημεία πυροδότησης πόνου ή trigger points (TPs) είναι ένα ή περισσότερα υπερευαίσθητα σημεία στον μυ, τα οποία χαρακτηρίζονται ως ενεργά όταν είναι επώδυνα στην πίεση, προβάλουν (αντανακλούν) πόνο σε κάποια περιοχή του σώματος μακριά από αυτά, ενώ περιορίζουν την λειτουργικότητα της αντίστοιχης περιοχής και ελαττώνουν την μυϊκή ισχύ. Αρκετές φορές μεταπηδούν σε λανθάνουσα κατάσταση, προκαλώντας μόνο περιορισμό της κινητικότητας και της μυϊκής ισχύος, αλλά μόλις οι συνθήκες το ευνοήσουν μετατρέπονται εκ νέου σε ενεργά.

Τα Μυοπεριτονιακά Σημεία Πυροδότησης Πόνου του Τετράγωνου Οσφυϊκού προβάλλουν πόνο στη περιοχή του ιερολαγονίου συνδέσμου, στη περιοχή του κάτω γλουτιαίου μυ και στη γαστέρα του μυός. Στη κλινική εξέταση διαπιστώνουμε ανύψωση της σύστοιχης λαγόνιας ακρολοφίας, ενώ συχνά συνυπάρχει ασύμμετρη στροφή της λεκάνης. Αυτό είναι αποτέλεσμα προσαρμογής, λόγω του "κοντύματος" και της μειωμένης ελαστικότητας του μυός.

Θεραπευτική προσέγγιση

Ο στόχος της θεραπευτικής προσέγγισης είναι να διευρυνθεί χώρος μεταξύ του θωρακικού κλωβού και της πυελικής ζώνης, αποκαθιστώντας το μήκος και την ελαστικότητα του τετράγωνου οσφυϊκού μυ.

Η απελευθέρωση των Μυοπεριτονιακών Σημείων Πυροδότησης Πόνου (TPs) επιτυγχάνεται με δυο τρόπους:

ΙΣΧΑΙΜΙΚΗ ΠΙΕΣΗ:

Χρησιμοποιώντας τον αντίχειρα του ο ειδικός θεραπευτής ή ένα ειδικό όργανο εφαρμόζει σταθερή πίεση με ελαφρά κυκλική φορά από έξω προς το κέντρο του TPs για 35 έως 45 δευτερόλεπτα. Η ένταση της πίεσης εξαρτάται από την αντοχή του ασθενή στο επώδυνο ερέθισμα. Η Dr Travell ονόμασε αυτήν την τεχνική "Ισχαιμική Πίεση" γιατί κατά την εφαρμογή το σημείο γίνεται λευκό λόγω της απομάκρυνσης του αίματος, ενώ με την απελευθέρωση της πίεσης κόκκινο λόγω της βίαιης επαναφοράς του αίματος. Η τεχνική επαναλαμβάνεται για 4 ή 5 φορές ανάλογα με την κρίση του θεραπευτή. Στην συνέχεια εφαρμόζεται πάγος για 5 - 10 λεπτά και διάταση του μυ ώστε να τον επαναφέρουμε στο σωστό μήκος και να αποκτήσει την φυσιολογική του ελαστικότητα.

 ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΗΣ ΣΤΕΓΝΗΣ ΒΕΛΟΝΑΣ:

Η τεχνική βασίζεται στην εισαγωγή και τον επαναλαμβανόμενο χειρισμό μίας αποστειρωμένης (μίας χρήσεως) πολύ λεπτής και ευκίνητης βελόνας στα trigger points. Η ανακούφιση από τον πόνο οφείλεται στην αντανακλαστικά και μηχανικά προκαλούμενη μυϊκή απελευθέρωση. Συνήθως μία εφαρμογή με βελόνα είναι αρκετή. Με την χρήση αυτής της τεχνικής επιταχύνουμε τα θετικά αποτελέσματα, αν και το πρώτο 24ώρο πιθανόν να προκληθούν αντιδράσεις που έχουν να κάνουν με αίσθημα βάρους στη περιοχή, μούδιασμα ή πόνο. Από το δεύτερο 24ώρο και κυρίως μετά το τέταρτο επιτυγχάνουμε σημαντική μυϊκή χαλάρωση και αναλγησία η οποία συνοδεύεται από αύξηση της μυϊκής ελαστικότητας και ισχύος. Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να επιτύχουμε λειτουργικότητα απαλλαγμένη από συμπτώματα.

Στη συνέχεια απαιτείται η διάταση του μυός, ώστε να επανέλθει το φυσιολογικό του μήκος, αλλά να αποκατασταθεί και η ελαστικότητα του.

Διάταση του τετράγωνου οσφυϊκού μυ

ΘΕΣΗ 1η: Ο ασθενής βρίσκεται σε ημιπρηνή θέση με το πόδι σε έκταση και προσαγωγή. Ο θεραπευτής στηρίζει με τα χέρια του, που είναι χιαστή, την περιοχή του κάτω θώρακα και της λαγονίου ακρολοφίας. Στη συνέχεια τα απομακρύνει ώστε να διευρυνθεί το μήκος του μυ. Διατηρεί αυτή τη διάταση για 30 δευτερόλεπτα.

ΘΕΣΗ 2η: Ο ασθενής είναι σε ημιύπτια θέση με το πόδι σε κάμψη και προσαγωγή. Ο θεραπευτής στηρίζει με τα χέρια του, που είναι χιαστή, την περιοχή του κάτω θώρακα και της λαγονίου ακρολοφίας. Στη συνέχεια τα απομακρύνει ώστε να διευρυνθεί το μήκος του μυ. Διατηρεί αυτή τη διάταση για 30 δευτερόλεπτα.

Πρόγραμμα Ασκήσεων για το σπίτι

Ο ασθενής βρίσκεται σε όρθια στάση, με τα πόδια του χιαστή. Του δίνεται οδηγία να γέρνει προς το πλάι στην αντίθετη πλευρά από τον μυ που θέλουμε να διαταθεί. Διατηρεί αυτή τη στάση για 30 δευτερόλεπτα.

ΠΗΓΕΣ

Σημεία Πυροδότησης Πόνου: Θεραπευτική Αποκατάσταση, Δημήτριος Κωστόπουλος, Κωνσταντίνος Ριζόπουλος, Digital Copy Center, ISBN: 960-87620-0-6

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28476690