Για πάνω από έναν αιώνα, οι βιομηχανικές επιδράσεις των τακουνιών, από τα αθλητικά παπούτσια έως τις γόβες στιλέτο, έχουν προβληματίσει τους ερευνητές και έχουν πυροδοτήσει διαμάχες.

Όταν στεκόμαστε όρθιοι, η ευθεία κάθετη γραμμή του κέντρου βάρους (κβ), σχηματίζει γωνία 90ο με το πάτωμα (εικόνα 1 Α). Με τακούνι 2 ιντσών (θεωρώντας το σώμα άκαμπτη στήλη) αυτό ωθείτε σε πρόσθια κλίση, οπότε η γωνία μειώνεται περίπου στις 70ο , ενώ με 3 ίντσες η γωνία μειώνεται σε 55ο περίπου (εικόνα 1 Β). Έτσι για να διατηρήσει το σώμα την όρθια στάση και την ισορροπία του, απαιτείται μια σειρά από αρθρικές προσαρμογές (αστράγαλοι, γόνατα, ισχία, σπονδυλική στήλη, κεφάλι), (εικόνα 1 C).

Η κλίση της φτέρνας, από πίσω προς τα εμπρός, ονομάζεται "σφηνοειδής γωνία της φτέρνας". Όσο υψηλότερο είναι το τακούνι, τόσο μεγαλύτερη είναι η γωνία. Το κάτω μέρος της φτέρνας είναι σε ένα επίπεδο 180ο, όπου το σωματικό βάρος κατανέμεται ισομερώς μεταξύ φτέρνας και πρόσθιας επιφάνειας του πέλματος. Με ψηλοτάκουνα παπούτσια, η σφηνοειδής γωνία μετατοπίζει το βάρος του σώματος προς τα εμπρός, έτσι ώστε με χαμηλό τακούνι, το σωματικό βάρος μοιράζεται 40% φτέρνα 60% πρόσθια επιφάνεια, ενώ με ψηλό τακούνι 90% στη πρόσθια επιφάνεια 10% στη φτέρνα.

Υπό αυτές τις συνθήκες η ακολουθία του βαδίσματος δεν είναι πλέον "φτέρνα – πατούσα – δάκτυλα – ώθηση δακτύλων –> σηκώνεται το πόδι", όπως συμβαίνει όταν τα πόδια είναι γυμνά. Με τακούνι δύο ή περισσότερων εκατοστών, ένα μικρό μόνο βάρος υποβαστάζεται από τη φτέρνα, με αποτέλεσμα η φάση "ώθηση των δακτύλων" να προκαλείται σχεδόν αποκλειστικά από τη πρόσθια επιφάνεια των δακτύλων (εικόνα 2). Σε αυτή την αναγκαστική προσαρμογή, οστά, σύνδεσμοι, αρθρώσεις, μύες και τένοντες από το κεφάλι έως τα πόδια θα πρέπει άμεσα να διαφοροποιήσουν τη θέση τους. Αν αυτή η προσαρμογή παραμένει για μεγάλο χρονικό διάστημα, από συνήθεια χρήσης ψηλοτάκουνων υποδημάτων, η τάση που αναπτύσσεται γίνεται χρόνια, προκαλώντας ή συνεισφέροντας στα αντισταθμιστικά πατέντα τάσης που κυριαρχούν πάνω στη κινητική αλυσίδα.

Στο περιοδικό: "The Journal of Injury, Function and Rehabilitation", αναφέρεται μελέτη που έκανε μια ερευνητική ομάδα, συγκρίνοντας τις επιδράσεις πάνω στα γόνατα, ισχία και τις ποδοκνημικές αρθρώσεις κατά τη διάρκεια του τρεξίματος χωρίς παπούτσια σε σύγκριση με το τρέξιμο χρησιμοποιώντας μοντέρνα αθλητικά παπούτσια σε 68 ενήλικους δρομείς χωρίς προηγούμενο ιστορικό μυοσκελετικών προβλημάτων.

Χρησιμοποιώντας τεχνικές χειροθεραπείας (Manual Therapy), όπως είναι η κινητοποίηση (mobilization) της ποδοκνημικής άρθρωσης και ανατάξεις, επιτυγχάνουμε προσωρινή μόνο ανακούφιση από τα συμπτώματα που προκαλούνται λόγω της τάσης που αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια της βάδισης. Μακροχρόνια αποτελέσματα επιτυγχάνονται μόνο αν το πρόγραμμα συμπληρώσουν εξειδικευμένες ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας (μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή) παράλληλα με την επανεκπαίδευση στη φυσιολογική βάδιση. Αυτό συμβαίνει γιατί η "φυσιολογική" βάδιση είναι βιομηχανικά αδύνατη για κάθε άτομο που φορά παπούτσια. Επίσης μετά το τέλος του προγράμματος αποκατάστασης επιβάλλεται η ανάλυση της βάδισης μέσω πελματογραφήματος. Ανάλογα με τα ευρήματα ο ασθενής θα χρησιμοποιήσει ορθωτικά, κατασκευασμένα για τις ατομικές του ανάγκες. 

Τα παπούτσια ανυψώνουν τη φτέρνα, 'κονταίνουν' τον Αχίλλειο τένοντα, αυξάνουν τον μυϊκό τόνο στον γαστροκνήμιο μυ και μερικές φορές οδηγούν σε παθολογικές καταστάσεις όπως είναι το σύνδρομο της Πελματιαίας Απονεύρωσης και πόνος στη φτέρνα.

Τα παπούτσια με τακούνι 'κλέβουν' αρκετή από την προωστική δύναμη αντιβαρύτητας του σώματος, αδυνατίζοντας την περιτονία και τους μύες του ποδιού. Αποτέλεσμα αυτού δεν είναι μόνο η επιπλέον επιβάρυνση που δέχονται για να επιτύχουν την απαιτούμενη προώθηση, αλλά ότι απαιτείται να 'δανειστούν' δύναμη από αλλού (γόνατα, μύες του μηρού, ισχία και κορμό). Οι τένοντες, οι σύνδεσμοι και οι μύες είναι ζωτικοί στη προώθηση του βήματος και στην αντοχή της βάδισης, γεγονός που μπορεί να εξηγήσει την κυρίαρχη παρουσία μαραθωνοδρόμων από έθνη που συνηθίζεται να περπατούν ξυπόλητοι από την νηπιακή ηλικία μέχρι την ενηλικίωση.

 ΠΗΓΗ: http://erikdalton.com/media/newsletters-online/high-heels-and-back-pain/