07 Οκτωβρίου 2017

Κατηγορία

Οσφυαλγία

# Topics

πόνος, Σπονδυλική στήλη, Οσφυαλγία, μυοσκελετικός πόνος, μυοσκελετικές παθήσεις, κοκκυγοδυνία, πόνος στη πυελική βάση

Social sharing

ΚΟΚΚΥΓΟΔΥΝΙΑ – ΠΟΝΟΣ ΣΤΗ ΠΥΕΛΙΚΗ ΒΑΣΗ

Ερευνητές ειδικευμένοι στη διαχείριση του πόνου, από το Ochsner Clinic Foundation, διαπίστωσαν ότι η συντηρητική αντιμετώπιση σε περιπτώσεις κοκκυγοδυνίας, που περιελάμβανε μάλαξη, κινητοποίηση με χειρισμούς, ψυχοθεραπεία και εξειδικευμένη αποκατάσταση στη πυελική βάση, ήταν αποτελεσματική στο 90% των περιπτώσεων που αντιμετωπίστηκαν.

coccydynia1

Διαπίστωσαν επίσης, πως κάποιοι ασθενείς με δυσλειτουργία στην περιοχή του κόκκυγα, έχουν ενεργοποιημένο το σύστημα συνεγερμού του εγκεφάλου (κεντρική ευαισθητοποίηση), δηλαδή ο εγκέφαλος αξιολογεί ως επικίνδυνα τα εισερχόμενα ερεθίσματα, αντιλαμβανόμενος πιθανή βλάβη ιστού, οπότε «κλειδώνει» τη περιοχή με μυϊκό σπασμό και πόνο, ενώ αντίθετα άλλοι ασθενείς ευρισκόμενοι στην ίδια ακριβώς κατάσταση δεν αισθάνονται τίποτα. Το φαινόμενο της κεντρικής ευαισθητοποίησης που παρατηρείται σε αυτούς τους ασθενείς οφείλεται στη μακροχρόνια έκθεση στα επώδυνα ερεθίσματα. Αυτή η ευαισθητοποίηση προκαλεί πόνο στον γοφό και στη λεκάνη, που επιμένει ακόμη και αφού έχει εκλείψει η αιτία που τον προκάλεσε! Οι ερευνητές δεν είναι σίγουροι γιατί κάποιοι ασθενείς με δυσλειτουργία στη περιοχή του κόκκυγα είναι συμπτωματικοί ενώ άλλοι δεν είναι, αλλά υποθέτουν πως σχετίζεται με τον μηχανισμό πρόκλησης του πόνου και στην ευαισθητοποίηση της περιοχής.

Αιτίες πρόκλησης πόνου στον κόκκυγα

Πτώση που απολήγει σε καθιστή θέση και απευθείας κτύπημα στον κόκκυγα, όπως συμβαίνει σε αθλήματα με επαφή είναι οι προφανείς αιτίες. Επίπονες συμπιεστικές δυνάμεις στη περιοχή, όπως στους ποδηλάτες, στους κωπηλάτες και σε ανθρώπους με καθιστική ζωή, επίσης επιβαρύνουν τη περιοχή του κόκκυγα. Σε αυτές τις κατηγορίες του πληθυσμού με «υπέρχρηση και κακοποίηση» προκαλείται σπασμός στους μύες του πυελικού εδάφους, οι οποίοι έλκουν και φρακάρουν προς τα κάτω τον κόκκυγα και τις περιβάλλουσες νευρικές δομές.
Ο ευρισκόμενος σε τάση συνδετικός ιστός, μέσω του νωτιαίου μυελού, στέλνει ερεθίσματα προς τον εγκέφαλο, ο οποίος καλείται να απαντήση στο ερώτημα αν συντρέχει λόγος ανησυχίας. Στη περίπτωση όπου η απάντηση είναι θετική, τότε η πρώτη αντίδραση είναι να ακινητοποιήσει την περιοχή με προστατευτικό μυϊκό σπασμό. Έτσι ξεκινά ένας φαύλος κύκλος πόνου – μυϊκού σπασμού – πόνου.

Άλλη αιτία πρόκλησης κοκκυγοδυνίας είναι η εγκυμοσύνη. Στο τέλος της τρίτης τριμηνίας, ορμονικές αλλαγές επιτρέπουν στη συγχόρδωση μεταξύ του κόκκυγα και του ιερού οστού να μαλακώση και να γίνει περισσότερο κινητική. Επιτρέποντας έτσι περισσότερη κίνηση στη πλάγια κάμψη, την κάμψη και την έκταση, ώστε να βοηθηθεί ο τοκετός. Εντούτοις σε κάποιες μητέρες, μετά τον τοκετό δεν αποκαθίσταται η ισορροπία στη περιοχή με τελικό αποτέλεσμα μορφολογικές διαφοροποιήσεις, προσαρμογές και τελικά πόνο.

Σε αντίθεση με τα κατάγματα, τα οποία μπορούν να αναδιαμορφωθούν, οι τραυματισμοί των ιεροκοκκυγικών αρθρώσεων και η επακόλουθη φλεγμονή, μπορούν να διαρκέσουν επ' αόριστον. Αυτό συμβαίνει, αν επανειλημμένως, λόγω τραυματισμού, αναγκάζονται οι αρθρώσεις της περιοχής να διαφοροποιήσουν την ευθυγράμμιση τους (φυσιολογική θέση). Σε αυτή τη περίπτωση ενεργοποιούνται οι μηχανικοί υποδοχείς, οπότε ο εγκέφαλος αποφασίζει να «κλειδώσει» την περιοχή για να αποτρέψει περαιτέρω προσβολή.

Πόνος στη περιοχή του κόκκυγα μπορεί να προκληθεί από την ύπαρξη μυοπεριτονιακών σημείων πυροδότησης πόνου (trigger points) στον σφικτήρα του πρωκτού, στον ανελκτήρα μυ του πρωκτού και στον έσω θυροειδή μυ. Αιτία μπορεί να είναι η δυσκοιλιότητα ή χειρουργικές επεμβάσεις στη περιοχή με σχηματισμό ουλώδη ιστού, κ.α.

Συμπτώματα

Σε ένα πλήρως λειτουργικό σώμα, ο κόκκυγας ενεργεί ως απορροφητής κραδασμών κάμπτοντας προς τα εμπρός στο κάθισμα. Ο κόκκυγας μαζί με τα ισχιακά κυρτώματα σχηματίζουν ένα υποστηρικτικό τρίποδα που περιέχει τους μύες και τους συνδέσμους του πυελικού εδάφους. Ο κόκκυγας επιβαρύνεται με περισσότερο φορτίο όταν ένα καθισμένο άτομο γέρνει προς τα πίσω. Συχνά βλέπουμε ασθενείς με κοκκυγοδυνία να σκύβουν πάνω στους μηρούς ώστε να αποφορτίσουν τον κόκκυγα και να φορτίσουν περισσότερο τα ισχιακά κυρτώματα.

Οι ασθενείς συνήθως αναφέρουν αμβλύ οδυνηρό πόνο, που προέρχεται από την γλουτιαία σχισμή που είναι ακριβώς πάνω από τον πρωκτό και μερικές φορές οξυ πόνο όταν σηκώνονται από παρατεταμένο κάθισμα.

Διάγνωση

Η διάγνωση τίθεται μέσω του ιστορικού, της κλινικής εξέτασης και διαγνωστικών εξετάσεων όπως είναι η ακτινογραφία της λεκάνης.

Θεραπευτική προσέγγιση

Στους ασθενείς με κεντρική ευαισθητοποίηση, η ένταση του πόνου δεν συνάδει πάντοτε με το βαθμό της βλάβης ή της δυσλειτουργίας στη περιοχή, και εδώ απαιτούνται οι κατάλληλες τεχνικές χειροθεραπείας που μπορούν να βοηθήσουν τον ασθενή.

Τέτοιες είναι:

• Τεχνικές της Κρανιοϊερής Θεραπείας του Dr John Upledger. Κυρίως η απελευθέρωση των οριζόντιων περιτονιακών διαφραγμάτων, ιδιαίτερα στο ύψος της πυέλου (πυελικό διάφραγμα). Ο θεραπευτής εφαρμόζει μυοπεριτονιακές τεχνικές, με σκοπό να απελευθερώσει τους περιορισμούς, οι οποίοι βρίσκονται ανάμεσα στο ένα χέρι -που ακουμπά την άνω επιφάνεια του σώματος - και το άλλο –που ακουμπά την κάτω επιφάνεια του σώματος, βοηθώντας προβλήματα στο οσφυϊερό-κοκκυγικό σύμπλεγμα.
• Κινητοποίηση με ήπιους χειρισμούς στο ιερό οστό και τον κόκκυγα.
• Τεχνικές της Νευροθεραπείας δια Χειρισμών, κυρίως με τη χρήση των Νευρο-αντανακλαστικών σημείων στο σκελετό του ποδιού. Τα νευρο-αντανακλαστικά σημεία είναι συγκεκριμένα σημεία που αφορούν χιλιοστά από το περιόστεο των οστών του άκρου πόδα. Θεωρούμε ότι αυτά τα μικρά, αναλογικά, σημεία αντανακλούν σε συγκεκριμένα νεύρα του σώματος, άρα και στους ιστούς που ελέγχονται από αυτά. Έχει διαπιστωθεί ότι όταν πιέζουμε / ερεθίζουμε αυτά τα σημεία, προκαλείται ένα άμεσο αποτέλεσμα στα αντίστοιχα νεύρα και στους ιστούς – στόχους. Ο θεραπευτής επιλέγει τα κατάλληλα –ανάλογα με το προσδοκώμενο όφελος- σημεία και τους ασκεί πίεση. Με τον τρόπο αυτόν μεταφέρει ερεθίσματα, μέσω του νευρικού συστήματος, ώστε να προκληθεί θεραπευτική μεταβολή στις δομές – στόχος. Εάν το νεύρο ή οι ιστοί – στόχος δυσλειτουργούν, τα σημεία θα αντιδράσουν εκλύοντας πόνο. Η πίεση διατηρείται έως φύγει το άλγος (όχι πάντως περισσότερο από 15 δευτερόλεπτα).
• Αν η αιτία του πόνου αφορά μυοπεριτονιακά σημεία πυροδότησης πόνου (trigger points) στον σφικτήρα του πρωκτού, στον ανελκτήρα μυ του πρωκτού και τον έσω θυροειδή, τότε εφαρμόζουμε την τεχνική της ισχαιμικής πίεσης.
• Οδηγίες για εργονομικά σωστό κάθισμα και φυσικά για την επιλογή της κατάλληλης καρέκλας σε ασθενείς με καθιστική εργασία.
• Παροτρύνοντας τον ασθενή να παραμείνει ενεργός, να κινείται και να ασκείται είναι μια καλή στρατηγική για την ανακούφιση του πόνου.

Πηγές

1. Lirette, L.S., Chaiban, G., Tolba, R., & Eissa, H. (2014). Coccydynia: an overview of the anatomy, etiology, and treatment of coccyx pain. Ochsner Journal, 14(1), 84-87
2. Coccydynia and Pelvic Floor Spasm, September 08, 2017, by Eric Dalton
3. ΧΡΟΝΙΟΣ ΠΟΝΟΣ, η παραφωνία του εγκεφάλου – μια εναλλακτική πρόταση, Χαράλαμπος Τιγγινάγκας

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΤΙΓΓΙΝΑΓΚΑΣ, MSc, Υπ. Διδάκτορας

Φυσικοθεραπευτής

Στην ίδια κατηγορία

Τελευταία άρθρα

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟΠΑΘΟΥΣ ΛΕΜΦΟΙΔΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ

04 Οκτωβρίου 2025 | Αθηνάς Κατσιμήτρου - Τιγγινάγκα, Mld/Cdt | Καρκίνος του Μαστού

Το δευτεροπαθές λεμφοίδημα του άνω άκρου αποτελεί μία από τις σημαντικότερες επιπλοκές της θεραπείας του καρκίνου του μαστού, επηρεάζοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής των γυναικών.

ΑΥΧΕΝΙΚΟΣ ΠΟΝΟΣ

04 Οκτωβρίου 2025 | Χαράλαμπος Τιγγινάγκας MSc, Υπ. Διδάκτορας | Αυχενικό Σύνδρομο

Ο αυχενικός πόνος και το αίσθημα δυσκαμψίας, ή "πιασίματος" στον αυχένα είναι από τις συχνότερες αιτίες αναζήτησης ιατρικής βοήθειας στον σύγχρονο κόσμο.

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΘΩΡΑΚΙΚΗΣ ΕΞΟΔΟΥ: ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ

03 Οκτωβρίου 2025 | Χαράλαμπος Τιγγινάγκας MSc, Υπ. Διδάκτορας | Σύνδρομο Θωρακικής εξόδου

Το Σύνδρομο Θωρακικής Εξόδου συνιστά μια ετερογενή και αμφιλεγόμενη νοσολογική οντότητα με σημαντικές επιπτώσεις στην καθημερινή λειτουργία και δραστηριότητα του ατόμου.

ΠΟΙΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΕΙΝΑΙ ΕΥΑΛΩΤΕΣ ΣΤΟ STRESS ΚΑΙ ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΟΥΝ

03 Οκτωβρίου 2025 | Χαράλαμπος Τιγγινάγκας MSc, Υπ. Διδάκτορας | Άγχος - stress

Το stress – ή αλλιώς άγχος – είναι η φυσική αντίδραση του σώματος όταν νιώθει πίεση, ή απειλή. Ωστόσο, δεν το βιώνουμε όλοι με τον ίδιο τρόπο∙ για κάποιους γίνεται απλή πρόκληση, ενώ για άλλους βαριά καθημερινή δοκιμασία.

stressed woman siting at desk in office surrounded Σε μικρές δόσεις το stress μπορεί να λειτουργήσει ως κινητήρια δύναμη, όμως όταν γίνεται χρόνιο ή υπερβολικό διαβρώνει την ψυχική και σωματική υγεία. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO, 2020), το stress θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους παράγοντες κινδύνου για την υγεία στον 21ο αιώνα, επηρεάζοντας τόσο την ποιότητα ζωής, όσο και την εμφάνιση χρόνιων νοσημάτων. Υπάρχουν κατηγορίες τού πληθυσμού που αποδεικνύονται πιο ευάλωτες είτε λόγω βιολογικών παραγόντων, είτε λόγω κοινωνικών και επαγγελματικών συνθηκών, είτε λόγω ιδιαίτερων απαιτήσεων στη ζωή τους. Η κατανόηση αυτών των ομάδων είναι κρίσιμη, καθώς βοηθά στην ανάπτυξη πιο στοχευμένων στρατηγικών πρόληψης και παρέμβασης.

Ευάλωτες κατηγορίες ανθρώπων στο stress

Παιδιά και έφηβοι: Τα παιδιά και οι έφηβοι βιώνουν stress που προκαλείται από ποικίλες πηγές: τις σχολικές απαιτήσεις, τις εξετάσεις, τον κοινωνικό ανταγωνισμό, ακόμη και από την πίεση που ασκούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το παιδικό και εφηβικό νευρικό σύστημα βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης, γεγονός που καθιστά αυτήν την ομάδα περισσότερο εκτεθειμένη στις αρνητικές συνέπειες του άγχους. Έρευνες δείχνουν ότι η παιδική έκθεση σε χρόνιο stress συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης αγχωδών διαταραχών, κατάθλιψης, αλλά και σωματικών παθήσεων στην ενήλικη ζωή (Shonkoff et al., 2012).
Νεαροί ενήλικες και φοιτητές: Οι φοιτητές και οι νεαροί ενήλικες καλούνται να διαχειριστούν την μετάβαση από την εφηβεία στην ενηλικίωση, γεγονός που συνοδεύεται από ακαδημαϊκές, κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις. Η αβεβαιότητα για το μέλλον, η πίεση για επαγγελματική αποκατάσταση και οι οικονομικές δυσκολίες καθιστούν αυτήν την ομάδα ιδιαίτερα ευάλωτη στο άγχος (Beiter et al., 2015).
Εργαζόμενοι σε απαιτητικά επαγγέλματα: Το εργασιακό stress αποτελεί μία από τις πιο συχνές μορφές άγχους στη σύγχρονη κοινωνία. Ιδιαίτερα εκτεθειμένοι είναι οι επαγγελματίες υγείας, οι εκπαιδευτικοί, οι εργαζόμενοι σε θέσεις ευθύνης, αλλά και όσοι απασχολούνται σε ασταθή, ή χαμηλά αμειβόμενα επαγγέλματα. Το φαινόμενο της «επαγγελματικής εξουθένωσης» (burnout) έχει λάβει διαστάσεις παγκόσμιας επιδημίας (Maslach & Leiter, 2016).
Γυναίκες: Οι γυναίκες αναφέρονται συχνά στη βιβλιογραφία ως πιο ευάλωτες στο stress, όχι μόνο λόγω βιολογικών παραγόντων (ορμονικές διακυμάνσεις, εγκυμοσύνη, εμμηνόπαυση), αλλά και λόγω του κοινωνικού ρόλου που καλούνται να διαδραματίσουν. Ο συνδυασμός επαγγελματικών, οικογενειακών και κοινωνικών απαιτήσεων μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένα επίπεδα άγχους (APA, 2019).
Φροντιστές ασθενών και γονείς παιδιών με ειδικές ανάγκες: Οι άνθρωποι που φροντίζουν άτομα με χρόνιες ασθένειες ή αναπηρίες συχνά βιώνουν έντονο και παρατεταμένο stress, γνωστό και ως «stress φροντιστή». Πρόκειται για μια κατηγορία που παρουσιάζει αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης, σωματικής κόπωσης και κοινωνικής απομόνωσης (Schulz & Sherwood, 2008).
Άτομα με χρόνια νοσήματα: Ο χρόνιος πόνος, οι σωματικοί περιορισμοί και η συνεχής αβεβαιότητα για την πορεία τής υγείας συνδέονται με υψηλά επίπεδα stress. Ασθενείς με καρδιαγγειακά νοσήματα, σακχαρώδη διαβήτη, ή καρκίνο αναφέρουν συχνά έντονο άγχος, το οποίο με τη σειρά του επιδεινώνει την πορεία τής ασθένειας (Cohen et al., 2007).
Ηλικιωμένοι: Η τρίτη ηλικία χαρακτηρίζεται από σημαντικές αλλαγές: απώλεια αγαπημένων προσώπων, συνταξιοδότηση, μείωση φυσικών ικανοτήτων. Αυτοί οι παράγοντες μπορούν να αυξήσουν την ψυχική πίεση και το αίσθημα μοναξιάς, καθιστώντας τούς ηλικιωμένους ευάλωτους σε αγχώδεις και καταθλιπτικές διαταραχές (Gum et al., 2009).

Επιπτώσεις του stress στην υγεία

african american businesswoman trying to concentra Το χρόνιο stress δεν είναι απλώς ένα ψυχολογικό βάρος· επηρεάζει ολόκληρο τον οργανισμό. Μεταξύ άλλων:

Ενισχύει τη λειτουργία τού συμπαθητικού νευρικού συστήματος και αυξάνει τα επίπεδα κορτιζόλης.
Συνδέεται με υπέρταση, καρδιαγγειακά νοσήματα και μεταβολικές διαταραχές.
Αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Επιβαρύνει την ψυχική υγεία, οδηγώντας σε κατάθλιψη, αϋπνία κ.ά.
Μειώνει την ποιότητα ζωής και την ανθεκτικότητα σε νέες προκλήσεις.

Στρατηγικές αντιμετώπισης του stress

Η διαχείριση του stress απαιτεί πολυδιάστατη προσέγγιση. Οι στρατηγικές περιλαμβάνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής, ψυχολογική υποστήριξη, αλλά και σωματοθεραπευτικές μεθόδους.

1. Τρόπος ζωής

Σωματική άσκηση: Η τακτική άσκηση μειώνει τα επίπεδα κορτιζόλης και αυξάνει τις ενδορφίνες.
Διατροφή: Ισορροπημένη διατροφή με επαρκή θρεπτικά συστατικά στηρίζει την ψυχική και σωματική ανθεκτικότητα.
Ύπνος: Ο ποιοτικός ύπνος αποτελεί θεμέλιο για την αποκατάσταση του νευρικού συστήματος.
Κοινωνική υποστήριξη: Οι διαπροσωπικές σχέσεις μειώνουν το αίσθημα απομόνωσης.

2. Ψυχολογικές παρεμβάσεις

Γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία (CBT): Αποτελεσματική στη διαχείριση δυσλειτουργικών σκέψεων.
Mindfulness και διαλογισμός: Ενισχύουν την επίγνωση και μειώνουν τη ροπή προς το άγχος.
Ομαδική θεραπεία, ή ομάδες υποστήριξης: Δημιουργούν αίσθημα κοινότητας.

3. Σωματοθεραπευτικές προσεγγίσεις και η Κρανιοϊερή Θεραπεία Upledger

osteopathy patient getting treatment massage1 Η κρανιοϊερή θεραπεία (CranioSacral Therapy – CST) που αναπτύχθηκε από τον Dr. John Upledger αποτελεί μια ήπια, μη επεμβατική μέθοδο χειροθεραπείας που εστιάζει στη ρύθμιση του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος μέσω της βελτίωσης της λειτουργικότητας του κρανιοϊερού συστήματος –δηλαδή του συστήματος των μεμβρανών και του εγκεφαλονωτιαίου υγρού που περιβάλλει τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό. Με απαλές πιέσεις, ο θεραπευτής διευκολύνει την απελευθέρωση περιορισμών στους ιστούς, ενισχύοντας την αυτορρύθμιση του οργανισμού. Έρευνες υποδεικνύουν ότι η CST μπορεί να μειώσει τα επίπεδα άγχους, να βελτιώσει τον ύπνο και να ενισχύσει την αίσθηση χαλάρωσης (Matarán-Peñarrocha et al., 2011). Ιδιαίτερα για άτομα με χρόνιο stress, η κρανιοϊερή θεραπεία μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά σε άλλες παρεμβάσεις, επιτρέποντας στο σώμα να ανακτήσει ισορροπία.

4. Ενσωμάτωση στην καθημερινότητα

executives doing yoga Η αντιμετώπιση του stress δεν μπορεί να βασιστεί σε μεμονωμένες παρεμβάσεις. Χρειάζεται καθημερινή φροντίδα:

Σταθερό πρόγραμμα ύπνου και ξεκούρασης.
Συνειδητή ενασχόληση με δραστηριότητες που προσφέρουν χαρά.
Προγραμματισμένη συμμετοχή σε πρακτικές χαλάρωσης (αναπνοές, γιόγκα, CST).
Αναγνώριση των προσωπικών ορίων και διεκδίκηση ισορροπίας σε επαγγελματική και προσωπική ζωή.

Συμπεράσματα

Το stress είναι πια κομμάτι τής καθημερινότητας, αλλά δεν βαραίνει όλους με τον ίδιο τρόπο. Υπάρχουν ομάδες που το νιώθουν πιο έντονα –από τα παιδιά και τους φοιτητές, μέχρι τους εργαζόμενους, τις γυναίκες, τους φροντιστές, τα άτομα με χρόνια προβλήματα υγείας και τους ηλικιωμένους. Η διαχείριση του stress απαιτεί ολιστική προσέγγιση που να περιλαμβάνει υγιεινό τρόπο ζωής, ψυχολογική υποστήριξη και σωματοθεραπευτικές παρεμβάσεις. Στο πλαίσιο αυτό, η κρανιοϊερή θεραπεία Upledger μπορεί να προσφέρει ένα σημαντικό εργαλείο για την ενίσχυση της αυτορρύθμισης του οργανισμού και την καλλιέργεια βαθιάς χαλάρωσης. Η πρόληψη και η διαχείριση του stress δεν είναι πολυτέλεια· είναι απαραίτητη επένδυση για την υγεία, την ποιότητα ζωής και την κοινωνική ευημερία.

Πηγές

American Psychological Association (APA). (2019). Stress in America: Stress and current events.
Beiter, R., Nash, R., McCrady, M., Rhoades, D., Linscomb, M., Clarahan, M., & Sammut, S. (2015). The prevalence and correlates of depression, anxiety, and stress in a sample of college students. Journal of Affective Disorders, 173, 90-96.
Cohen, S., Janicki-Deverts, D., & Miller, G. E. (2007). Psychological stress and disease. JAMA, 298(14), 1685–1687.
Gum, A. M., King-Kallimanis, B., & Kohn, R. (2009). Prevalence of mood, anxiety, and substance-abuse disorders for older Americans in the National Comorbidity Survey–Replication. American Journal of Geriatric Psychiatry, 17(9), 769-781.
Maslach, C., & Leiter, M. P. (2016). Understanding the burnout experience: recent research and its implications for psychiatry. World Psychiatry, 15(2), 103–111.
Matarán-Peñarrocha, G. A., Castro-Sánchez, A. M., García, G. C., Moreno-Lorenzo, C., Carretero, T. L., & Zafra, M. Á. (2011). Influence of craniosacral therapy on anxiety, depression and quality of life in patients with fibromyalgia. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2011, 178769.
Schulz, R., & Sherwood, P. R. (2008). Physical and mental health effects of family caregiving. American Journal of Nursing, 108(9 Suppl), 23–27.
Shonkoff, J. P., Boyce, W. T., & McEwen, B. S. (2012). Neuroscience, molecular biology, and the childhood roots of health disparities: Building a new framework for health promotion and disease prevention. JAMA, 301(21), 2252–2259.
World Health Organization (WHO). (2020). Stress at the workplace.