Καθώς η εγκυμοσύνη προχωρά, οι αλλαγές στη στάση, στο βάρος και στις ορμόνες μπορεί να προκαλέσουν δυσφορία ή ακόμα και χρόνιο πόνο -κυρίως στη μέση, τη λεκάνη και τη σπονδυλική στήλη- της εγκύου.

Η Κρανιοϊερή Θεραπεία (Craniosacral Therapy – CST) είναι μια μέθοδος με ήπιους χειρισμούς, που εφαρμόζεται από κατάλληλα εκπαιδευμένο θεραπευτή, σε διάφορα σημεία του σώματος -κυρίως στα οστά του κρανίου, του προσώπου, στη σπονδυλική στήλη και στο ιερό οστό- με σκοπό να εκτιμήσει, αλλά και να αποκαταστήσει τη λειτουργικότητα του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο λειτουργούν ο Εγκέφαλος και ο Νωτιαίος Μυελός. Με τον τρόπο αυτό συμβάλλει στη βελτίωση της λειτουργίας τού νευρικού συστήματος, ιδιαίτερα του Εγκέφαλου, με αποτέλεσμα να ενισχύεται ο φυσικός αμυντικός μηχανισμός τού οργανισμού. Κατά την περίοδο της κύησης συμβάλλει στην μείωση του αισθήματος δυσφορίας και άλλων προβλημάτων που  αντιμετωπίζει η εγκυμονούσα τόσο κατά το τελευταίο στάδιο της εγκυμοσύνης, όσο και τα την διάρκεια του τοκετού.  Τα τελευταία χρόνια εφαρμόζεται ευρέως σε εγκύους, λεχώνες και βρέφη με στόχο την ευεξία και την αποκατάσταση της σωματικής και συναισθηματικής ισορροπίας.

Κατά την Κύηση

Κατά την εγκυμοσύνη η μητέρα αντιμετωπίζει αυξημένη μηχανική φόρτιση, μεταβολές στη στάση τού σώματος και αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης. Παλαιά τραύματα ή συμφύσεις μπορούν να προκαλέσουν περιορισμούς στη λεκάνη και στη σπονδυλική στήλη, οδηγώντας σε μυοσκελετικούς πόνους και δυσφορία. Οι ήπιοι χειρισμοί τής Κρανιοϊερής Θεραπείας βοηθούν την προσαρμογή στις αλλαγές αυτών των δομών, ανακουφίζοντας τη μητέρα, ειδικά κατά την διάρκεια των τελευταίων σταδίων, όταν η πύελος προσπαθεί να φιλοξενήσει το έμβρυο που κατεβαίνει. Επιπροσθέτως, βοηθούνι στον ίδιο τον τοκετό να είναι πιο εύκολος για την μητέρα και πιο ακίνδυνος για το βρέφος. Σε μια σουηδική τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη μελέτη (Elden et al., 2013), γυναίκες με πόνο στη λεκάνη κατά την κύηση που έλαβαν Κρανιοϊερή Θεραπεία παρουσίασαν σημαντική μείωση του πόνου και αύξηση της λειτουργικότητάς τους σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου.

Κατά τον Τοκετό

Η διαδικασία τού τοκετού προσφέρει τις δικές της προκλήσεις στο αφικνούμενο έμβρυο. Το ταξίδι μέσα από το γεννητικό σωλήνα υποβάλλει το βρέφος σε επιβεβλημένες καταπονήσεις. Γνωρίζουμε ότι σκοπός είναι να πυροδοτήσει αλλαγές στον μηχανισμό των αντανακλαστικών που είχαν σχεδιαστεί για να βοηθήσουν το βρέφος να αναπτυχθεί καλά μέσα στην μήτρα, αλλά πρέπει να μετασχηματιστούν για την ζωή του έξω από αυτήν. Τα αντανακλαστικά τού εμβρύου πρέπει να αντικατασταθούν από τα αντανακλαστικά τού βρέφους. Κάθε απόκλιση από το ιδεώδες μπορεί να καταστήσει αυτήν τη διαδικασία μετασχηματισμού ατελή, αφήνοντας το νέο βρέφος ελλιπώς προετοιμασμένο για το επόμενο στάδιο του ταξιδιού του. Μία άλλη λειτουργία τού φυσιολογικού ταξιδιού μέσα από τον γεννητικό σωλήνα είναι να δεχθεί το βρέφος μια επιβεβλημένη κινητοποίηση. Όλοι οι μύες συσπώνται και οι αρθρώσεις κινητοποιούνται. Επιπλέον, το κρανίο συμπιέζεται και αλλάζει σχήμα. Αυτό είναι απαραίτητο προκειμένου να επιτραπεί στο κεφάλι να στενέψει αρκετά ώστε να περάσει μέσα από τον τράχηλο. Για να εξασφαλιστεί αυτό χωρίς προβλήματα, σε αυτό το στάδιο οι οστεώδεις πλάκες τού κρανιακού τού νεογνού είναι ατελώς σχηματισμένες.

Η Κρανιοϊερή Θεραπεία  προετοιμάζει τους ιστούς και τη λεκάνη, διευκολύνοντας τη φυσική διαδικασία τού τοκετού. Έχει παρατηρηθεί ότι η θεραπεία συμβάλλει στην προετοιμασία τού τοκετού μειώνοντας τις πιθανότητες επιπλοκών, καθώς και το χρόνο ανάρρωσης μετά τον τοκετό, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις καισαρικής ή μετά από επιπλοκές. Η αποτελεσματικότητα της Κρανιοϊερής Θεραπείας στη χαλάρωση των δομών τού σώματος βοηθά στην καλύτερη κινητικότητα της πυέλου, που είναι κρίσιμη για τον φυσιολογικό μηχανισμό τού τοκετού (Haller et al., 2009).

Στα Νεογνά και τα Βρέφη

Κατά τη γέννηση, το κρανίο του βρέφους υπόκειται σε σημαντικές πιέσεις, ιδιαίτερα εάν χρησιμοποιηθούν εμβρυουλκοί ή υπάρξει παρατεταμένος τοκετός. Αυτές οι πιέσεις ενδέχεται να προκαλέσουν λειτουργικούς περιορισμούς στα κρανιακά οστά, το ιερό, το ινιακό οστό και να επηρεάσουν κρανιακά νεύρα που σχετίζονται με τον θηλασμό, την πέψη και τον ύπνο. Μελέτη του Hayden et al. (2006) τεκμηριώνει τη θετική επίδραση της Κρανιοϊερής Θεραπείας στη βελτίωση των κολικών. Άλλες μελέτες αναφέρουν βελτιώσεις στη συμμετρία τής στάσης, στην πλαγιοκεφαλία και σε δυσλειτουργίες θηλασμού (Hoffman & Walsh, 2013).

Περίοδος Λοχείας – Ανάρρωση της Μητέρας

Η λοχεία χαρακτηρίζεται από ορμονικές μεταβολές, συναισθηματική ευαισθησία και ανάγκη αποκατάστασης της πυελικής ισορροπίας. Η Κρανιοϊερή Θεραπεία προσφέρει ενίσχυση της λειτουργικότητας του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος, βελτίωση στην ροή των υγρών τού σώματος (λέμφος, αίμα, ΕΝΥ) και ενίσχυση του αμυντικού μηχανισμού τού σώματος (ομοιόσταση).

Συμπερασματικά

Η Κρανιοϊερή Θεραπεία, ως συμπληρωματική προσέγγιση, μπορεί να προσφέρει ουσιαστική υποστήριξη στην εγκυμονούσα, στο νεογνό και στη λεχώνα. Αν και η βιβλιογραφία είναι ακόμη σε στάδιο ανάπτυξης, τα μέχρι σήμερα ευρήματα υποδεικνύουν πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα που χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης με μεθοδολογικά αυστηρές μελέτες.

Πηγές

1. Elden, H., Ladfors, L., Olsen, M. F., & Hagberg, H. (2013). Effects of craniosacral therapy as an adjunct to standard treatment for pelvic girdle pain during pregnancy: a randomized controlled trial. Acta Obstetricia et Gynecologica Scandinavica, 92(7), 775-782. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23369067
2. Hayden, C., Mullinger, B. (2006). A preliminary assessment of the impact of cranial osteopathy for the relief of infantile colic. Complementary Therapies in Clinical Practice, 12(2), 83-90. https://doi.org/10.1016/j.ctcp.2005.11.005
3. Hoffman, J., & Walsh, J. (2013). The use of osteopathic manipulative treatment as complementary care for children with plagiocephaly. Journal of Bodywork and Movement Therapies, 17(3), 309-313. https://doi.org/10.1016/j.jbmt.2012.11.002
4. Haller, H., Lauche, R., Cramer, H., Dobos, G. (2009). Craniosacral therapy for patients with low back pain: a randomized controlled trial. Clinical Journal of Pain, 25(5), 456-462. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19590478