ΠΕΛΜΑΤΟΓΡΑΦΗΜΑ - Τι αποκαλύπτει η πατούσα σας!

Το πελματογράφημα είναι μια εξέταση, μέσω της οποίας συλλέγουμε πληροφορίες για την ανατομική μορφολογία του πέλματος (πλατυποδία , κοιλοποδία, ραιβοποδία κ.α.), καθώς και για τις δυνάμεις που ασκούνται στα πέλματα κατά την διάρκεια της βάδισης ή στήριξης. Χρησιμοποιείται συσκευή εξοπλισμένη με μεγάλο αριθμό αισθητήρων πίεσης, ικανών να καταγράφουν τις πιέσεις που ασκούνται σε κάθε σημείο του πέλματος, όταν αυτό βρίσκεται σε επαφή με την επιφάνεια της.

ΣΤΑΔΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ

Η μέτρηση περιλαμβάνει δύο στάδια:

Δυναμική μέτρηση: Η καταγραφή των επιμέρους πιέσεων που δέχεται το πέλμα και της συνισταμένης των πιέσεων αυτών (καμπύλης κέντρου πίεσης) σε όλη την διάρκεια της στήριξης του ποδιού κατά τη βάδιση πάνω στον πελματογράφο. 
Στατική μέτρηση: Η καταγραφή και επεξεργασία των πιέσεων που δέχεται το πέλμα κατά την ήρεμη όρθια στάση πάνω σε πελματογράφο, με μοναδική φόρτιση το βάρος του σώματος. Μας δίνει πληροφορίες για την ανατομική μορφολογία του πέλματος και την σταθερότητα του ασθενή στην όρθια στάση.

Πώς γίνεται η εξέταση

Περιγραφή του πελματογράφου και του τρόπου λειτουργίας του

Ο πελματογράφος αποτελείται από δύο βασικά μέρη. Από μια επιφάνεια εξοπλισμένη με μεγάλο αριθμό αισθητήρων πίεσης, και ένα εξειδικευμένο πρόγραμμα εφαρμογής, που μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή συλλέγει, επεξεργάζεται και αναλύει τις δυνάμεις πίεσης που ασκούνται από το πέλμα πάνω στην επιφάνεια κατά τη διάρκεια της βάδισης ή της στήριξης. Σύμφωνα με τον τρίτο νόμο του Νεύτωνα (δράση / αντίδραση), κάθε δύναμη αντιτάσσεται με ίδια δύναμη αντίθετης κατεύθυνσης. Άρα οι ίδιες δυνάμεις πίεσης ασκούνται από το έδαφος προς το πέλμα κα μέσω αυτού σε ολόκληρο το σώμα..

Ζητάμε από τον ασθενή να βγάλει τα παπούτσια και τις κάλτσες.

Στατική μέτρηση: Ζητάμε από τον ασθενή να σταθεί σε χαλαρή όρθια στάση πάνω στην επιφάνεια του πελεματογράφου, ώστε να καταγραφούν οι δυνάμεις που ασκούνται κατά την διάρκεια στήριξης.

Δυναμική μέτρηση: Ζητάμε από τον ασθενή να βαδίσει πάνω στην επιφάνεια του πελματογράφου, αρχικά πατώντας με το δεξιό πέλμα, ενώ το αριστερό δεν έρχεται σε επαφή με την επιφάνεια μέτρησης. Αφού καταγραφεί το αποτέλεσμα στην συνέχεια επαναλαμβάνεται η μέτρηση αντίθετα πατώντας το αριστερό πέλμα, ενώ δεν έρχεται σε επαφή το δεξιό. Για να ελαχιστοποιήσουμε την πιθανότητα λάθους επαναλαμβάνουμε την δυναμική μέτρηση τρεις φορές, ώστε να επιλέξουμε την καλύτερη.

Τα στοιχεία από τις μετρήσεις στέλνονται στο λογισμικό πρόγραμμα, το οποίο τα αναλύει. Οι πληροφορίες αξιολογούνται και αν κριθεί απαραίτητο, συστήνεται στον ασθενή να χρησιμοποιεί ειδικά ορθωτικά πέλματα στα παπούτσια, που είναι κατασκευασμένα για αυτόν και μόνο αυτόν, σύμφωνα με τα αποτελέσματα του πελματογραφήματος.

Γιατί θα πρέπει κάποιος να κάνει πελματογράφημα;

Σε τι βοηθάει γενικά και ειδικά; (συγκεκριμένες παθήσεις/αντιμετώπιση)

Το πελματογράφημα είναι απαραίτητο σε περιπτώσεις που υπάρχει ασυμμετρία στις δυνάμεις που ασκούνται πάνω στον σκελετό κατά την διάρκεια της βάδισης ή στήριξης. Αποτέλεσμα αυτής της ασυμμετρίας είναι η μηχανική επιβάρυνση του σκελετού και των κατασκευών που τον στηρίζουν, προκαλώντας τελικά αλλαγές στη διάταξης του.

Παράγοντες που προκαλούν αυτήν την ασυμμετρία είναι:

1- Πόνος ή δυσφορία κατά την διάρκεια της βάδισης ή στήριξης (μεταταρσαλγίες, πελματιαία απονεύρωση, άκανθα πτέρνας, κ.α.).
2- Μυϊκή αδυναμία.
3- Λόγω παθολογικών καταστάσεων (αρθρίτις, οστεοαρθρίτις γονάτων, ισχίων ή σπονδυλικής στήλης, χειρουργικές επεμβάσεις, σακχαρώδης διαβήτης κ.α.)
4- Λόγω νευρολογικών παθήσεων, όπως σπαστική εγκεφαλική παράλυση, ημιπληγία, σύνδρομο Parkinson, κ.α.
5- Παραμορφώσεις οστών ή μαλακών μορίων, όπως είναι η βράχυνση των οστών μετά από κάταγμα, πλατυποδία, πτώση μεταταρσίων, Χονδροπάθεια επιγονατίδας, σύνδρομο Morton, συγγενείς ανωμαλίες (σκολίωση), ουλώδης ιστός από βαρύ έγκαυμα, κάλοι, κ.α.
6- Νευραλγίες, κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου, ισχιαλγία, οσφυαλγία, πόνος στην πλάτη.
7- Εγκυμοσύνη.
8-Ανισοσκελία
9- Μετεγχειρητικές / μετατραυματικές καταστάσεις.

Το σώμα μας χαρακτηρίζεται από μία “αρμονία” κινήσεων. Η μεγαλύτερη πρόκληση που είναι η υγεία, επιτυγχάνεται όταν όλα τα τμήματα του σώματος, είναι ελεύθερα να κινούνται σε αρμονική σχέση το ένα με το άλλο. Οι αλλαγές στη διάταξη του σκελετού προκαλούν περιορισμό της λειτουργικότητας του σώματος, με αποτέλεσμα τον πόνο και την επιπλέον επιβάρυνση των αρθρώσεων, αλλά και όλων εκείνων των κατασκευών που τις στηρίζουν. Μέσω αυτού του μηχανισμού όμως δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος, που σε τελική ανάλυση επηρεάζει την ποιότητα ζωής του ασθενή, επιβαρύνοντας τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα.. 

Με το πελματογράφημα αναλύουμε αυτήν την ασυμμετρία, δίνουμε την δυνατότητα στον ασθενή να αντιληφθεί το πρόβλημα του με ένα ιδιαίτερα κατανοητό τρόπο, και εφόσον κριθεί απαραίτητο του συστήνουμε να χρησιμοποιήσει ειδικά ορθωτικά πέλματα, που θα προσφέρουν στήριξη και εξισορρόπηση των δυνάμεων που ασκούνται στον σκελετό.

Σε τι βοηθά τον ασθενή;

1. Εξισορρόπηση των δυνάμεων που ασκούνται στο σώμα κατά την διάρκεια της βάδισης.

2. Καλύτερη απόσβεση των κραδασμών.

3. Πρόληψη της μηχανικής επιβάρυνσης στο σώμα, που προκαλείται μέσα από τις καθημερινές δραστηριότητες. 

4. Ελάττωση της μυϊκής κούρασης.

Που μπορεί να κάνει κάποιος την εξέταση;

Η εξέταση γίνεται σε ιατρεία ή εργαστήρια φυσικοθεραπείας που διαθέτουν τον ανάλογο εξοπλισμό.

Στο ένθετο BODY & MIND, του περιοδικού VITA, τεύχος Οκτωβρίου 2006, δημοσιεύτηκε ένα πολύ κατατοπιστικό άρθρο για το ΠΕΛΜΑΤΟΓΡΑΦΗΜΑ. Το άρθρο επιμελήθηκε η δημοσιογράφος Τζούλη Αποστολάτου.