Η Νευροθεραπεία δια χειρισμών είναι μία προχωρημένη θεραπευτική μέθοδος χειρισμών για λειτουργικές διαταραχές στο μυοσκελετικό σύστημα και στο σύστημα των σπλάχνων. Η θεραπευτική αγωγή εστιάζει στις μεταβολές στο περιφερικό νευρικό σύστημα (ΠΝΣ), στο κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ) και στο αυτόνομο νευρικό σύστημα (ΑΝΣ) ως αιτία ή ως συνέπεια κάποιας βλάβης ιστών / περιβάλλοντος ή κάποιας δυνητικής βλάβης ιστών / περιβάλλοντος στο σώμα.

 Βλάβη ιστών ή δυνητική βλάβη ιστών σημαίνει: κυτταρική βλάβη ή σχεδόν (δυνητική) κυτταρική βλάβη σε διάφορους ιστούς του σώματος όπως μύες, οστά, τένοντες, νεύρα, αιμοφόρα αγγεία κλπ.
Βλάβη περιβάλλοντος σημαίνει ερεθίσματα από το εξωτερικό του σώματος που απειλούν τις φυσιολογικές ανθρώπινες λειτουργίες. Αυτά τα ερεθίσματα μπορεί να είναι: θόρυβος, φως, οσμή, μεταβολές του καιρού, τοξίνες στον αέρα, απειλητικές κοινωνικές επαφές κλπ…Τα ερεθίσματα αυτά μπορεί ακόμη και να προκαλέσουν βλάβη στους ιστούς.

Η ΜΝΤ είναι μία προχωρημένη θεραπευτική μέθοδος όπου ειδικές νευροαντανακλαστικές τεχνικές επί του σώματος συνδυάζονται με νευρορεφλεξολογία.

Είναι μία «δια χειρισμών» θεραπευτική μέθοδος λόγω της εφαρμογής τεχνικών χειρισμών στο μυοσκελετικό σύστημα και στο σύστημα των σπλάχνων (οργάνων).

Είναι μία «νευρο-» θεραπευτική μέθοδος λόγω της εφαρμογής τεχνικών «αντανακλαστικών» στο ΠΝΣ, στο ΚΝΣ και στο ΑΝΣ.

Αυτές οι τεχνικές αναπτύσσονται σε 3 επίπεδα και συνδυάζονται πάντα με NR:

1. τεχνικές νευροαντανακλαστικής τριβής των μαλακών μορίων (NSFT),
2. τεχνικές συντονισμού της σπονδυλικής στήλης (SP),
3. κινητοποίηση των σπλάχνων (οργάνων) (VM),
4. νευροανακλαστικά σημεία στο σκελετό του ποδιού (NR).

Τι είναι τα νευροαντανακλαστικά σημεία στο σκελετό του ποδιού;

Τα νευροαντανακλαστικά σημεία (NRP) εφαρμόζονται ασκώντας σταθερή πίεση στα διάφορα οστά του σκελετού του ποδιού, χρησιμοποιώντας την δομή των οστών της πρώτης φάλαγγας του αντίχειρα ή της φάλαγγας του δείκτη. Εάν το νεύρο ή οι ιστοί στόχος δυσλειτουργούν, τα σημεία θα αντιδράσουν εκλύοντας άλγος. Η πίεση διατηρείται μέχρι να φύγει το άλγος (όχι πάντως περισσότερο από 15 δευτερόλεπτα). Έως τότε μπορεί να παρατηρηθεί κάποιο θεραπευτικό αποτέλεσμα στους ιστούς στόχο ή στο νεύρο ή στη νευρική δομή.
Κάποια σημεία ενδεχομένως να αντιδράσουν εκλύοντας αυξανόμενο άλγος ή παρατεταμένο άλγος. Σε αυτή την περίπτωση δεν θα υπάρξει θεραπευτική μεταβολή στους ιστούς στόχο.

Τι είναι οι τεχνικές νευροαντανακλαστικής τριβής των μαλακών μορίων;

Πρόκειται για μία τεχνική μαλάξεων που εφαρμόζεται στα μαλακά μόρια της πλάτης, των ποδιών, των χεριών, του αυχένα και της περιοχής του κρανίου. Μικρές κυκλικές τριβές, χρησιμοποιώντας κυρίως τα ακροδάχτυλα, εφαρμόζονται στις ζώνες συνδετικού ιστού μεταξύ των μυών και των οστών, στους χώρους μεταξύ των μυών, κατά μήκος των τενόντων και κατά μήκος των περιφερικών νεύρων. Η κατεύθυνση των τριβών είναι πάντα από το κέντρο προς την περιφέρεια, ακολουθώντας τα τοπικά περιφερικά νεύρα.
Τα περιφερικά νεύρα όπως και η παροχή αίματος και λέμφου βρίσκουν το δρόμο τους προς τους ιστούς στόχο μέσα στον συνδετικό ιστό μεταξύ των μυών και των οστών καθώς και των μυών μεταξύ τους.
Εκτός από τις μακρο-NSFT επί των μακρών οδών των περιφερικών νεύρων υπάρχει επίσης και η εφαρμογή των μικρο-NSFT επί των τοπικών νευρικών απολήξεων.

Σκοπός των NSFT είναι να προκληθεί μία ταχεία νευροαντανακλαστική αντίδραση στα περιφερικά νεύρα ώστε να αποκατασταθεί:
- ο μυϊκός τόνος,
- η παροχή αίματος,
- η λεμφική ροή,
- η ροή του αξονοπλάσματος,
- το άλγος.
Οι NSFT εφαρμόζονται για σύντομα χρονικά διαστήματα (5 έως 7 λεπτά). Εάν οι ιστοί στόχος δεν αντιδράσουν σε αυτές τις ώσεις με μείωση του μυϊκού τόνου ή με ελάττωση του άλγους, ο θεραπευτής της MNT θα παρέμβει σε αυτές τις ζώνες εφαρμόζοντας τα νευροαντανακλαστικά σημεία στο σκελετό του ποδιού.

Τι είναι ο συντονισμός της σπονδυλικής στήλης;

Στην MNT πρωταρχικός σκοπός είναι η αποκατάσταση της λειτουργικής κινητικότητας της σπονδυλικής στήλης. Η σπονδυλική στήλη περιβάλλει τον νωτιαίο μυελό, το πρώτο επίπεδο όπου αποκωδικοποιούνται και ρυθμίζονται τα επώδυνα ή τα πιθανώς επώδυνα ερεθίσματα. Η σπονδυλική στήλη και οι μύες που περιβάλλουν μία ή περισσότερες μοίρες αυτής είναι τα πρώτα που θα αντιδράσουν σε ώσεις από τον νωτιαίο μυελό με μεταβολές του μυϊκού τόνου. Επίσης τα περιφερικά νεύρα όλου σχεδόν του σώματος εκφύονται από τον νωτιαίο μυελό κι εξέρχονται από τα μεσοσπονδύλια τρήματα. Επιπλέον η σπονδυλική στήλη είναι η κύρια δομή που εξασφαλίζει καλή στατική και δυναμική κινητική συμπεριφορά.
Η αποκατάσταση της κινητικότητας και της σταθερότητας της σπονδυλικής στήλης επιδρά:
- σε ολόκληρες τις οδούς του κινητικού ελέγχου,
- στη λειτουργία των περιφερικών νεύρων,
- στη ρύθμιση των νευρικών ώσεων στον νωτιαίο μυελό.

Στην MNT τεχνικές κινητοποίησης και χειρισμών διαφορετικών μοιρών ή περισσότερων μοιρών μαζί εφαρμόζονται στην σπονδυλική στήλη με τη μορφή περιστροφών, επιμηκύνσεων, διαχωρισμών, υψηλής ταχύτητας ώσεων και τα λοιπά…
Όλες αυτές οι τεχνικές συγκαταλέγονται στον όρο Συντονισμός της Σπονδυλικής Στήλης.

Με όλες τις ανωτέρω τεχνικές επιδιώκεται να δοθούν ρυθμιστικές ώσεις σε διάφορα επίπεδα του νωτιαίου μυελού προκειμένου να μειωθούν τα οχληρά ερεθίσματα στο νωτιαίο κέρας. Επιστημονική βάση του ST αποτελεί η θεωρία της πύλης ελέγχου των Melzack και Wall. Παρατηρώντας προσεκτικά ώστε στις τεχνικές να διεγερθούν μόνο ταχέως μυελινομένες νευρικές απολήξεις, ο θεραπευτής της MNT θέλει να ελαττώσει τα επώδυνα ερεθίσματα που εισέρχονται στον νωτιαίο μυελό. Ο συντονισμός της σπονδυλικής στήλης εφαρμόζεται πάντα χωρίς άλγος και μόνο εάν ο ασθενής αισθάνεται συγκινησιακά άνετα να δεχθεί αυτές τις τεχνικές.

Τι είναι η κινητοποίηση των σπλάχνων;

Οι τεχνικές VM εφαρμόζονται στην περιοχή της ζώνης του στομάχου. Τα σπλαχνικά όργανα συνδέονται με το μυοσκελετικό σύστημα μέσω της περιτονίας. Τα όργανα αντιδρούν έντονα στις ώσεις του ΑΝΣ σε περιπτώσεις παθοφυσιολογικών αντιδράσεων του νευρικού συστήματος σε άλγος. Ειδικά το συμπαθητικό νευρικό σύστημα έχει διάφορες κοινές θέσεις όπου σπλαχνικά και μυοσκελετικά νευρικά ερεθίσματα ενοποιούνται όπως συμβαίνει στο πλάγιο κέρας του νωτιαίου μυελού από τον Α8 έως τον Ο2 και στα παρασπονδυλικά γάγγλια. Τα όργανα μπορεί να αντιδράσουν σε ερεθίσματα άλγους με ελάττωση της κινητικότητας και της λειτουργίας. Η εφαρμογή τεχνικών κινητοποίησης στην περιοχή του στομάχου και στο διάφραγμα βοηθάει:
- στην αύξηση της κινητικότητας,
- στη βελτίωση των κινήσεων ολίσθησης στη συνδετική περιτονία,
- στην αύξηση της ροής του αίματος και της λέμφου
- στη διέγερση της δραστηριότητας του πνευμονογαστρικού νεύρου και ως εκ τούτου του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος.

Η συγκεκριμένη κλινική αιτιολόγηση του άλγους και το μοντέλο αντιμετώπισης με MNT.

Όλες οι διαφορετικές τεχνικές εστιάζουν στο να παρέμβουν στα διάφορα τμήματα του νευρικού συστήματος που εμπλέκονται στο άλγος των ασθενών. Αυτά τα τμήματα μπορούν να χωριστούν σε τέσσερις βαθμίδες: μεταβολές στο ΠΝΣ, μεταβολές στο ΚΝΣ, μεταβολές στο ΑΝΣ και ψυχοσυναισθηματικές μεταβολές. Σε όλα αυτά τα στάδια ο θεραπευτής της MNT μπορεί να παρέμβει χρησιμοποιώντας τα Νευροαντανακλαστικά Σημεία.

Ο θεραπευτής της MNT θα συνδυάσει τα NRP με τις ειδικές τεχνικές της MNT. Για το ΠΝΣ ο θεραπευτής / η θεραπεύτρια μπορεί να προσθέσει Τεχνικές Νευροαντανακλαστικής Τριβής των Μαλακών Μορίων και Συντονισμό της Σπονδυλικής Στήλης μαζί με τα NRP.

Για το ΑΝΣ μπορεί επίσης να προσθέσει NSFT επηρεάζοντας τις ορθοσυμπαθητικές νευρικές απολήξεις στα περιφερικά νεύρα ή τεχνικές ST στην θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης για το συμπαθητικό νευρικό σύστημα είτε στην άνω αυχενική περιοχή και στην περιοχή του κρανίου για το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα.
Εφαρμόζοντας επιπλέον κινητοποίηση των σπλάχνων μπορεί να επηρεάσει μεταβολές στο ΑΝΣ. Σε όλες αυτές τις παρεμβάσεις τα NRP παίζουν τον σπουδαιότερο ρόλο.

ΜΟΝΤΕΛΟ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗ ΝΕΥΡΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΔΙΑ ΧΕΙΡΙΣΜΩΝ

 Α. Λήψη ιστορικού.

Όπως σε κάθε άλλη φυσιοθεραπευτική συνεδρία, η συνεδρία της MNT θα αρχίσει με τη λήψη του ιστορικού. Σε αυτό το μέρος δίνεται μεγάλη προσοχή στα εξής:

- στον εντοπισμό του άλγους
- εάν το άλγος προβάλλεται κι εξαπλώνεται παραπέρα
- εάν το άλγος εντοπίζεται σε ένα ή περισσότερα δερμοτόμια
- εάν υπάρχει άλγος τη νύχτα
- εάν υπάρχει άλγος σε κίνηση ή σε ανάπαυση

Ενδείξεις για ευαισθητοποίηση από το άλγος θα αποτελούν:

- άλγος τη νύχτα
- άλγος σε ανάπαυση
- εξάπλωση του άλγους

Β. Αξιολόγηση της κίνησης.

Κατά δεύτερον, ασφαλώς, ο θεραπευτής θα αξιολογήσει την κίνηση των αρθρώσεων, των τενόντων και των μυών που εμπλέκονται στο άλγος.

Γ. Νευρογενής αξιολόγηση.

Ωστόσο το πιο σημαντικό εργαλείο είναι η κλινική νευρογενής αξιολόγηση. Για τα περιφερικά νεύρα και τον νωτιαίο μυελό, η αξιολόγηση πραγματοποιείται μετρώντας την αλλλοδυνία και την υπεραλγησία με κινήσεις δίκην βουρτσίσματος και τσιμπημάτων.

Η εξέταση αρχίζει στη θέση του άλγους ∙ έπειτα διατρέχει τα δερμοτόμια που συνδέονται με αυτή την θέση. Η εξέταση θα συνεχιστεί επάνω σε δερμοτόμια που βρίσκονται σε υψηλότερες ή χαμηλότερες θέσεις από εκείνη του άλγους. Τέλος θα εξετασθούν οι μοίρες της σπονδυλικής στήλης. Τα ευρήματα των κινήσεων δίκην βουρτσίσματος και τσιμπημάτων συγκρίνονται πάντα με εκείνα σε κάποια ουδέτερη ζώνη, κυρίως στην αντίπλευρη θέση.

Με τις κινήσεις δίκην βουρτσίσματος και τσιμπημάτων, ο θεραπευτής της MNT δύναται να:

- προσδιορίσει τα περιφερικά νεύρα που εμπλέκονται στο άλγος
- προσδιορίσει τις μοίρες του νωτιαίου μυελού που εμπλέκονται στο άλγος
- προσδιορίσει εάν το άλγος οφείλεται σε τοπική περιφερική διέγερση (πρωτογενής υπεραλγησία) ή
- οφείλεται σε κεντρική ευαισθητοποίηση του νωτιαίου μυελού.

Για το συμπαθητικό σύστημα, η εξέταση του δέρματος επάνω και γύρω από την σπονδυλική στήλη είναι το πιο σύνηθες εργαλείο, ιδιαίτερα η δοκιμασία πτύχωσης του δέρματος. Μη φυσιολογικές αντιδράσεις των δερματικών ζωνών όπως ερυθρότητα, οίδημα και εφίδρωση υποδεικνύουν υπερδραστηριότητα του συμπαθητικού συστήματος. Αυτές οι ζώνες του Head μπορούν να μεταφραστούν σε τμηματικά συνδεόμενες δομές και όργανα.

Συμπληρώνοντας τα τέσσερα βέλη του διαγράμματος άλγους ο θεραπευτής της MNT μπορεί να διακρίνει κάποιο παθοφυσιολογικό μηχανισμό στο άλγος των ασθενών και τις πιο σημαντικές προκλήσεις. Αυτοί οι μηχανισμοί θα τον οδηγήσουν σε ένα καλά τεκμηριωμένο σχέδιο θεραπευτικής αγωγής.

- σε περιπτώσεις εξαιρετικά ευαισθητοποιημένων μοιρών του νωτιαίου μυελού είναι καλύτερα να αρχίζει αμέσως από την σπονδυλική στήλη
- σε περιπτώσεις έντονης δραστηριότητας του συμπαθητικού συστήματος είναι καλύτερα να αρχίζει από εκεί.

Δ. Θεραπευτική αγωγή.

Γενικά η θεραπευτική αγωγή αρχίζει με τεχνικές NSFT. Ο μυϊκός τόνος πρέπει να βελτιωθεί σε μερικά λεπτά αλλιώς τα NRP των περιφερικών νεύρων θα υποβοηθήσουν. Κινητοποίηση των αρθρώσεων με μικρή φόρτιση και σε μικρό εύρος ενδεχομένως να βοηθήσει στην παροχέτευση των φλεγμονωδών χημικών ουσιών.

Σε όλα τα στάδια, κινητοποιήσεις, τεχνικές NSFT και NRP μπορούν να παρεμβληθούν στις διαφορετικές βαθμίδες των υπερφορτισμένων νεύρων και του νευρικού συστήματος.

Αυτές οι παρεμβάσεις έχουν μόνο ένα στόχο: να προσπαθήσουν να αποκαταστήσουν την ισορροπία στο νευρικό σύστημα και στο σώμα καθώς και να ελαττώσουν το άλγος.

Μη φαρμακολογικές και μη επεμβατικές τεχνικές συχνά βοηθούν τους ασθενείς με άλγος καρκίνου. Μαλάξεις, χαλάρωση, TENS, μικρής φόρτισης κίνηση και άσκηση μπορεί να έχουν καλή επίδραση στο άλγος και στο ψυχοσυναισθηματικό stress (Pujol & Monti 2007), (Robb, Oxberry, et al. 2008), (Wilkinson, Barnes, et al. 2008).

Η MNT είναι μάλλον ένας νέος τρόπος διαχείρισης του άλγους. Αρκετές μελέτες έχουν αποδείξει ότι μπορεί να αποτελεί ένα ωφέλιμο εργαλείο σε καταστάσεις άλγους του κινητικού συστήματος (Poole Helen, Glenn Sheila, et al. 2007), (Quinn, Hughes, et al. 2008),(Samuel C.A. & Ebenezer I.S. 2007), (Pujol & Monti 2007), (Robb, Oxberry, et al. 2008), (Wilkinson, Barnes, et al. 2008).

Απαιτούνται περαιτέρω δοκιμές και μελέτες για να εξακριβωθεί εάν η MNT είναι εξίσου καλή και στην θεραπευτική αγωγή του άλγους καρκίνου. Όμως το γεγονός ότι η MNT παρεμβαίνει στις μεταβολές του νευρικού συστήματος που προκαλούνται από τον καρκίνο, αποτελεί ήδη μία καλή ένδειξη για να την δοκιμάσουμε.

Βιβλιογραφία

1. Luger, N.M., Honore, P., Sabino, M.A., Schwei, M.J., Rogers, S.D., Mach, D.B., Clohisy, D.R. & Mantyh, P.W. (2001) Osteoprotegerin diminishes advanced bone cancer pain. Cancer Res, 61, 4038-47.
2. Poole Helen, Glenn Sheila & Murphy Peter (2007) A randomised controlled study of reflexology for the management of chronic low back pain . European Journal of Pain, 11, 878-887.
3. Pujol, L.A. & Monti, D.A. (2007) Managing cancer pain with nonpharmacologic and complementary therapies. J Am Osteopath Assoc, 107, ES15-21.
4. Quinn, F., Hughes, C.M. & Baxter, G.D. (2008) Reflexology in the management of low back pain: a pilot randomised controlled trial. Complement Ther Med, 16, 3-8.
5. Robb, K., Oxberry, S.G., Bennett, M.I., Johnson, M.I., Simpson, K.H. & Searle, R.D. (2008) A Cochrane Systematic Review of Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation for Cancer Pain. J Pain Symptom Manage.
6. Samuel C.A. & Ebenezer I.S. (2007) The effects of reflexology on pain threshold and tolerance in an ice-pain experiment in healthy human subjects’. Forschende Komplementarmedizin , 14, 15.
7. Schwei, M.J., Honore, P., Rogers, S.D., Salak-Johnson, J.L. , Finke, M.P., Ramnaraine, M.L., Clohisy, D.R. & Mantyh, P.W. (1999) Neurochemical and cellular reorganization of the spinal cord in a murine model of bone cancer pain. J Neurosci, 19, 10886-97.
8. Sorkin, L.S., Xiao, W.H., Wagner, R. & Myers, R.R. (1997) Tumour necrosis factor-alpha induces ectopic activity in nociceptive primary afferent fibres. Neuroscience, 81, 255-62.
9. Strang, P. (1998) Cancer pain--a provoker of emotional, social and existential distress. Acta Oncol, 37, 641-4.
10. Thielking, P.D. (2003) Cancer pain and anxiety. Curr Pain Headache Rep, 7, 249-61.
11. Wilkinson, S., Barnes, K. & Storey, L. (2008) Massage for symptom relief in patients with cancer: systematic review. J Adv Nurs, 63, 430-9.
12. Woolf, C.J., Allchorne, A., Safieh-Garabedian, B. & Poole, S. (1997) Cytokines, nerve growth factor and inflammatory hyperalgesia: the contribution of tumour necrosis factor alpha. Br J Pharmacol, 121, 417-24.

NICO PAULI

Ο Νίκο Πάουλι είναι φυσιοθεραπευτής με εμπειρία 35 ετών σε ιδιωτικό ιατρείο στο Βέλγιο. Μόλις ολοκλήρωσε τη βασική εκπαίδευση στη φυσιοθεραπεία, παρακολούθησε αρκετά εξειδικευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα όπως της Θεραπείας με ήπιους χειρισμούς ( Manual Therapy - από τον Kaltenborn, Νορβηγία), της Νευροδυναμικής Θεραπείας (Neurodynamic Therapy - από τον Butler, Ολλανδία), του Κινητικού Ελέγχου (Motor Control - από τον Commerford, Ηνωμένο Βασίλειο), και της Κρανιοϊερής Θεραπείας (AOC – Βέλγιο). Ιδιαίτερα όμως του κέντρισε το ενδιαφέρον η εκπαίδευση στη Νευροθεραπεία δια χειρισμών (Manual Neurotherapy – Froneberg, Γερμανία).

Ήδη από την αρχή της βασικής εκπαίδευσης επικεντρώθηκε στο νευρικό σύστημα. Η Νευροθεραπεία δια χειρισμών του έδωσε την ευκαιρία να εργαστεί και να χειριστεί ολοκληρωτικά το νευρικό σύστημα. Αργότερα έγινε μέλος του International Association of Pain (IASP). Μετά από πολλά έτη εντατικής μελέτης του πόνου, ανέπτυξε ένα νέο κλινικό μοντέλο θεραπείας των ασθενών με φυσιοθεραπεία και ιδιαίτερα με Νευροθεραπεία μέσω χειρισμών. Το μοντέλο αυτό, το μοντέλο κλινικής αιτιολόγησης και αντιμετώπισης του άλγους, απετέλεσε την επιστημονική βάση της ενασχόλησής του με τη Νευροθεραπεία δια χειρισμών.

Ο Νίκο Πάουλι είναι ένας ιδιαίτερα γνωστός εκπαιδευτής Νευρορεφλεξολογίας, Νευροθεραπείας δια χειρισμών και φυσιολογίας του πόνου. Παραθέτει εκπαιδευτικά σεμινάρια και ομιλίες σε διάφορες χώρες εντός και εκτός Ευρώπης.

ΠΕΡΙΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: www.mnt-nr.com