Skip to main content

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΒΑΔΙΣΗΣ-ΠΕΛΜΑΤΟΓΡΑΦΗΜΑ

Η ανάλυση της βάδισης μέσω του συστήματος COMEX καθιστούν αναγνωρίσιμες τις ανατομικές παραλλαγές και παθήσεις των κάτω άκρων. 

pelmaΣύμφωνα με τον τρίτο νόμο του Νεύτωνα κάθε δύναμη αντιτάσσεται με μια ίδια δύναμη αντίθετης κατεύθυνσης. Κάθε αντικείμενο που στηρίζεται στο έδαφος παραμένει σταθερό όσο η γραμμή της Βαρύτητας (η κάθετη γραμμή της δύναμης που ξεκινάει από το Κέντρο Βάρους), παραμένει στην βάση στήριξης του. Αν μετακινηθεί έξω από αυτήν έχουμε δυο πιθανότητες. Είτε αυτόματα θα αυτοδιορθωθεί ώστε να επανέλθει η γραμμή της βαρύτητας μέσα στην βάση στήριξης, είτε θα πέσει. Ο Εγκέφαλος μέσω αισθητήρων που βρίσκονται σε διάφορα σημεία του σώματος δέχεται πληροφορίες για την θέση του στον χώρο και μέσω των κινητικών νεύρων προσαρμόζει την στάση του σώματος. Σε περίπτωση ασταθούς βάσης στήριξης (η γραμμή βαρύτητας έξω από την βάση στήριξης), τότε απαιτείται σημαντική μυϊκή προσπάθεια για την αποφυγή της πτώσης ή μετακίνηση της βάσης στήριξης, όπως συμβαίνει στην περίπτωση της βάδισης. Η ανάλυση της βάδισης μέσω του συστήματος COMEX, με την χρήση ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή και χιλιάδες αισθητήρες οι οποίοι καταγράφουν και αναλύουν τη βάδιση σε δισδιάστατες και τρισδιάστατες γραφικές παραστάσεις, καθιστούν αναγνωρίσιμες τις ανατομικές παραλλαγές και παθήσεις των κάτω άκρων, επιτρέποντας την πλήρη και συγκριτική ανάλυση της δομής του ποδιού, των σημείων πίεσης στο έδαφος, τις βιομηχανικές μεταβολές, καθώς και την κίνηση της γραμμής της βαρύτητας κατά την διάρκεια της βάδισης.

Μετακίνηση της δύναμης της βαρύτητας στη διάρκεια της βάδισης 

pelma

Κατά την διάρκεια της “φάσης στήριξης” στην βάδιση, το βάρος περνά πρώτα από τον αστράγαλο και στην συνέχεια δια μέσου των σταθερών οστών του άκρου πόδα στο έδαφος. Πριν οποιοδήποτε οστό δεχτεί την δύναμη του βάρους, πρέπει αρχικά να είναι σταθερό σε σχέση με τα περισσότερο κεντρικά ευρισκόμενα οστά, και δευτερεύοντος με τα περισσότερο περιφερειακά, αλλά επίσης σταθερό σε σχέση με το έδαφος. Ένα ασταθές οστό δεν μπορεί να στηρίξει την δύναμη της βαρύτητας, γατί μόλις την δεχθεί θα μετακινηθεί. Η μεταφορά των δυνάμεων, μέσα από τον άκρο πόδα, οποιαδήποτε χρονική στιγμή της φάσης στήριξης, επιτυγχάνεται μόνο μέσα από οστά που σχηματίζουν μια σταθερή βάση στήριξης στο έδαφος.Η μέση κατεύθυνση των δυνάμεων που ασκούνται κατά την διάρκεια της φάσης στήριξης, δια μέσου του πέλματος στο έδαφος ονομάζεται Καμπύλη Δύναμης.

Καμπύλη δύναμης

Η γραφική παράσταση της Καμπύλης Δύναμης (γραμμή της βάδισης)gaitcurve εκπροσωπεί την κατεύθυνση της μεταφοράς του βάρους στην διάρκεια της βάδισης.

Σε φυσιολογικές συνθήκες, η Καμπύλη της Δύναμης έχει τρεις συνιστώσες. Την καμπύλη του Πρηνισμού (από το Α έως το Ε), την καμπύλη του Υπτιασμού (από το Ε έως το F) και την γραμμή της “φάσης προώθησης” (από το G έως το H). Από το σημείο F- G η φτέρνα σηκώνεται γυρίζοντας τον πρόσθιο πόδα, ώστε να δώσει ώθηση από την κεφαλή του 5ου μεταταρσίου στο πρώτο. Έτσι η κίνηση από το F στο G είναι ο υπτιασμός και ο πρηνισμός του πρόσθιου πόδα.
Το βάρος αρχικά ασκείται στην έξω επιφάνεια της φτέρνας, επειδή ο άκρος πόδας βρίσκεται σε ελαφριά θέση υπτιασμού καθώς έρχεται σε επαφή με το έδαφος. Στην συνέχεια αρχίζει άμεσα τον πρηνισμό και σε φυσιολογικές συνθήκες ο πρηνισμός συνεχίζεται μέχρι περίπου το 22% της φάσης στήριξης. Τότε το βάρος ασκείται στην μεσαία επιφάνεια της φτέρνας, εν συνεχεία στην κεφαλή του 5ου μεταταρσίου, ενώ τέλος ο πρόσθιος πόδας φορτίζεται από την έξω προς την έσω κατεύθυνση. Η αποφόρτιση γίνεται πρώτα στην φτέρνα, μετά στα μετατάρσια, στη συνέχεια τα δάκτυλα αποφορτίζονται από τα έξω προς τα μέσα, ενώ ο μεγάλος δάκτυλος είναι ο τελευταίος.
Με τον πρηνισμό το βάρος ασκείται στην εσωτερική πλευρά του άκρου πόδα, ενώ με τον υπτιασμό στην εξωτερική πλευρά. Η γραμμή A-B αντιπροσωπεύει την εξωτερική πίεση που προκαλεί το βάρος στην ύπτια θέση του άκρου πόδα στην φάση “κτύπημα της φτέρνας”. Με τον πρηνισμό το βάρος στρέφεται προς τα μέσα σε ένα κύρτωμα (γραμμή B-E). Ο υπτιασμός του άκρου πόδα στην φάση προώθησης αντιστρέφει την πίεση του βάρους (καμπύλη E-G), ενώ τελικά το βάρος κατευθύνεται στον μακρύ άξονα του μεγάλου δακτύλου.

 Τα προηγούμενα αποτελούν τμήμα των πληροφοριών που συλλέγονται από την ανάλυση της βάδισης με το σύστημα COMEX

Οι πληροφορίες αξιολογούνται από το πρόγραμμα του ηλεκτρονικού υπολογιστή και αν κριθεί απαραίτητο, ο ασθενής εφαρμόζει ειδικά κατασκευασμένα (για αυτόν και μόνον αυτόν) πέλματα στα υποδήματα του.

Έτσι επιτυγχάνουμε:
1. Εξισορρόπηση των δυνάμεων που ασκούνται στο σώμα κατά την διάρκεια της βάδισης.
2. Καλύτερη απόσβεση των κραδασμών.
3. Πρόληψη της μηχανικής επιβάρυνσης στο σώμα, που προκαλείται μέσα από τις καθημερινές δραστηριότητες. 
4. Ελάττωση της μυϊκής κούρασης.

Η επανεκτίμηση της κατάστασης σε τακτά χρονικά διαστήματα βοηθάει στον αποτελεσματικό έλεγχο της λειτουργικότητας του σώματος. Θα πρέπει να αναφέρονται όλες οι αλλαγές που αισθάνεται ο ασθενής, τόσο κατά την διάρκεια της θεραπείας, όσο και στις καθημερινές δραστηριότητες του. Αυτές οι πληροφορίες αποτελούν σημαντική βοήθεια για τον θεραπευτή, ώστε να λαμβάνει πάντοτε τις καλύτερες αποφάσεις για την μελλοντική του φροντίδα.

Οι παράγοντες που προκαλούν παρεκκλίσεις από τον φυσιολογικό τύπο βαδίσματος είναι:

1- Πόνος ή δυσφορία κατά την διάρκεια της φάσης φόρτισης.
2- Μυική αδυναμία.
3- Λόγω παθολογικών καταστάσεων (αρθρίτις, οστεοαρθρίτις γονάτων, ισχίων ή σπονδυλικής στήλης, χειρουργικές επεμβάσεις, κ.α.)
4- Λόγω νευρολογικών παθήσεων, όπως σπαστική εγκεφαλική παράλυση, ημιπληγία, σύνδρομο Parkinson, κ.α.
5- Παραμορφώσεις οστών ή μαλακών μορίων, όπως είναι η βράχυνση των οστών μετά από κάταγμα, πλατυποδία, πτώση μεταταρσίων, χονδρομαλάκυνση επιγονατίδας, σύνδρομο Morton, συγγενείς ανωμαλίες (σκολίωση), ουλώδης ιστός απο βαρύ έγκαυμα κ.α.
6- Νευραλγίες, κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου, ισχιαλγία, οσφυαλγία, πόνος στην πλάτη.

Πηγές

  • Gait Analysis: Normal and Pathological Function, J. Perry, J. Burnfield, 1992
  • The biomechanics and motor control of human gait, D. Winter, 1987
  • Human movement analysis using stereophotogrammetry. Part 1: theoretical background, A. Cappozzo, U. della Croce, A. Leardini, L. Chiari 2005, Gait & Posture
  • A new anatomically based protocol for gait analysis in children, A. Leardini, Z. Sawacha, G. Paolini, S. Ingrosso, R. Nativo, M. Benedetti, 2007, Gait & Posture

 

Τελευταία άρθρα