ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΕ ΔΕΥΤΕΡΟΠΑΘΕΣ ΛΕΜΦΟΙΔΗΜΑ

Ευρισκόμενος μπροστά από ένα ακροατήριο επαγγελματιών υγείας, με εξειδικευμένο ενδιαφέρον για τον καρκίνο του μαστού, θεωρώ πως έχω μια εξαιρετική ευκαιρία να δώσω απαντήσεις σε τρία ερωτήματα που αφορούν το Λεμφοίδημα και έχουν την δυναμική να επηρεάσουν την ποιότητα της ζωής των ασθενών.

1ο ΕΡΩΤΗΜΑ: Υπάρχει θεραπεία για το Λεμφοίδημα;

ΝΑΙ ΥΠΑΡΧΕΙ!

Παρόλο που το Λεμφοίδημα είναι ένα χρόνιο πρόβλημα, με την κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση από εξειδικευμένο Φυσικοθεραπευτή μπορεί να ελεγχθεί αποτελεσματικά, δίνοντας τη ευκαιρία στον πάσχοντα να έχει μια φυσιολογική ζωή.

2ο ΕΡΩΤΗΜΑ: Πότε πρέπει να ξεκινήσει το θεραπευτικό πρόγραμμα αποκατάστασης του λεμφοιδήματος;

Σε μελέτη που έκανα με την ομάδα μου για να αξιολογήσουμε την αποτελεσματικότητα του εφαρμοζόμενος προγράμματος αντιμετώπισης του λεμφοιδήματος, καταλήξαμε σε ενδιαφέρουσες διαπιστώσεις.

Σύμφωνα με τα ευρήματα οι ασθενείς κινδυνεύουν να εμφανίσουν Λεμφοίδημα κυρίως τα πρώτα 3 έτη μετά το χειρουργείο, ενώ στη συνέχεια υπάρχει ο κίνδυνος αλλά σε μικρότερο βαθμό. Οι παχύσαρκες γυναίκες, ηλικίας 50 ετών και άνω, κινδυνεύουν περισσότερο να εμφανίσουν δευτεροπαθές Λεμφοίδημα. Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι παρόλο που η αποτελεσματικότητα της θεραπείας είναι σαφώς μεγαλύτερη στο Ι Στάδιο, το 93,3% των ασθενών προσήλθαν για θεραπεία όταν ήταν πλέον στο ΙΙ Στάδιο. Σε σχετική ερώτηση που τους υποβλήθηκε, απάντησαν ότι δεν προσήλθαν νωρίτερα για θεραπεία γιατί κανείς δεν τους το πρότεινε. Δεν είχαν ενημέρωση ούτε γιατί προκλήθηκε το οίδημα, ούτε τι μπορούσαν να κάνουν στη συνέχεια. Θεωρούμε ότι ακριβώς αυτό είναι ένα σημαντικό πρόβλημα που θα πρέπει να διαχειριστούμε όλοι εμείς που ασχολούμαστε με την Ογκολογική Αποκατάσταση.

3ο ΕΡΩΤΗΜΑ: Ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία για την αντιμετώπιση του λεμφοιδήματος;

Στο video που ακολουθεί θα έχετε την ευκαιρία να δείτε βασικές αρχές στην αντιμετώπιση του λεμφοιδήματος, ώστε να αντιληφθείτε τι πραγματικά χρειάζεται ο ασθενής, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες του.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΠΑΘΟΥΣ ΛΕΜΦΟΙΔΗΜΑΤΟΣ – ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ VIDEO

Σύμφωνα με την κλινική αξιολόγηση σχεδιάζουμε το πλάνο θεραπείας.

Οι πληροφορίες που αξιολογούμε από την βιοψία του ασθενή αφορούν.

1. Τον αριθμό των αφαιρεθέντων λεμφαδένων και από ποια επίπεδα;
2. Τι θεραπευτική αγωγή ακολούθησε μετά το χειρουργείο; Αν δηλαδή υποβλήθηκε σε ακτινοθεραπεία και σε ποια περιοχή;
3. Ελέγχουμε το δέρμα εάν υπάρχει εμφανές κάψιμο από την ακτινοβολία, την ουλή που έχει προκύψει λόγω της τομής του χειρουργείου ή εάν υπάρχουν παλαιότερες ουλές κ.λπ.

Ανάλογα με τα ευρήματα θα επιλέξουμε προς ποια κατεύθυνση θα παροχετεύουμε το λεμφικό υγρό από την πάσχουσα περιοχή προς τους κοντινότερους υγιείς λεμφαδένες.

Η περιοχή που έχει ακτινοβοληθεί οδηγείται σιγά σιγά σε ρίκνωση των ιστών, γεγονός που καθιστά αδύνατη την παροχέτευση από αυτή την περιοχή, άρα την παρακάμπτουμε και προχωρούμε στην κοντινότερη υγιή περιοχή (από τον θώρακα ή την πλάτη ή την κοιλιά).

Προϋπόθεση να υπάρχει πλήρες εύρος κίνησης της άρθρωσης του ώμου, εάν δεν υπάρχει προσπαθούμε να την αποκαταστήσουμε με εξειδικευμένους χειρισμούς.

ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ

Ανάλογα με το στάδιο του λεμφοιδήματος, την ίνωση του δέρματος και το εύρος κίνησης της άρθρωσης του ώμου διαφοροποιούμε τους χειρισμούς μας.

Αρχίζουμε πάντα από την υποκλείδια περιοχή, ενεργοποιούμε τους αντιθέτους από την πάσχουσα περιοχή μασχαλιαίους λεμφαδένες, τους βουβωνικούς, την κοιλιακή περιοχή και μετά κάνουμε τους χειρισμούς στο πάσχον μέλος, με κατεύθυνση προς τους κοντινότερους υγιείς λεμφαδένες.

Σε πρώτο στάδιο (Στάδιο Ι) οι χειρισμοί είναι ήπιοι με φορά από κάτω προς τα πάνω.
Σε δεύτερο ή τρίτο στάδιο με ίνωση (Στάδιο ΙΙ και ΙΙΙ) οι χειρισμοί είναι δυνατότεροι και πιο πιεστικοί ανάλογα με την σκλήρυνση που έχουμε, πάντα με φορά από κάτω προς τα πάνω.

Ποτέ ο χειρισμός δεν πρέπει να είναι επώδυνος.

ΠΕΡΙΔΕΣΗ

Για να παροχετεύσουμε το λεμφικό υγρό από την οιδηματώδη περιοχή στους καινούργιους δρόμους που έχουμε ανοίξει πρέπει να κάνουμε περίδεση του μέλους.

Για την προστασία του δέρματος προ της περίδεσης χρησιμοποιούμε υλικά προστασίας.

Οι επίδεσμοι που επιλέγουμε είναι πάντα χαμηλής διάτασης (κάποιες φορές μπορεί να είναι μεσαίας διάτασης στα ογκώδη οιδήματα) επίπεδης πλέξης σε διάφορα μεγέθη. Χρησιμοποιούμε για τη μείωση της ίνωσης, ως γέμισμα αφρώδη υλικά διαφόρων ειδών.

Η περίδεση γίνεται μετά από κάθε θεραπεία και παραμένει έως την επομένη θεραπεία.

Αφού το οίδημα μειωθεί περίπου 80% εφαρμόζουμε ειδικό συμπιεστικό γάντι επίπεδης πλέξης, διαβαθμισμένης συμπίεσης επί μέτρω.

Αντίθετα τα γάντια που διατίθενται στο εμπόριο είναι στρογγυλής πλέξης και πρέπει να αποφεύγονται. Δε μεταφέρουν το λεμφικό υγρό από την πάσχουσα περιοχή προς την κεντρικότερη περιοχή αλλά το διατηρούν στην ίδια θέση με αποτέλεσμα να μην αποσυμφορείται το μέλος, να δημιουργείται πόνος, σφίξη, δυσφορία στον πάσχοντα και αρκετές φορές επιδείνωση του οιδήματος.

Ποτέ δεν συνιστούμε στο πάσχοντα να φορέσει γάντι εάν πρώτα δεν έχουμε αποσυμφορήσει το μέλος με την αποιδηματική θεραπεία.

Μειώνουμε το οίδημα και μετά φοράμε το ειδικό γάντι για να διατηρήσουμε τα καλά αποτελέσματα της θεραπείας αλλά και να τα βελτιώσουμε καθώς και να προφυλάξουμε τον πάσχοντα από περαιτέρω αύξηση του οιδήματος.