:

ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ – μας σώζει και μας σκοτώνει

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι από τη στιγμή που θα γεννηθούμε μέχρι τον θάνατό μας προσαρμοζόμαστε στις ανάγκες της ζωής. Αν μας διακρίνει μια ευρεία αντίληψη των καταστάσεων, θα μπορούσαμε δεχθούμε τον ισχυρισμό ότι η ασθένεια, ο εκφυλισμός και γενικά η δυσλειτουργία πρόκειται στη πραγματικότητα για αντίδραση προσαρμογής σε εσωτερικούς και εξωτερικούς επιβαρυντικούς παράγοντες.

Προσαρμοζόμαστε σε κάθε μεταβαλλόμενο συνδυασμό βιοχημικών, βιομηχανικών και ψυχοκοινωνικών επιβαρυντικών παραγόντων, οι οποίοι συνεχώς προβάλλουν απαιτήσεις που περιγράφουμε κατά περίπτωση ως ‘βάρος’, ‘πίεση’ ή ‘άγχος’.
Από τη διάρκεια, την ένταση, τις απαιτήσεις, την επιμονή ή τα διαλείμματα των επιβαρυντικών παραγόντων, αλλά και από την αποτελεσματικότητα των μηχανισμών αντίδρασης, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό η τελική επίδραση στην υγεία και την λειτουργικότητα, τόσο σε τμηματικό επίπεδο, όσο γενικά στον οργανισμό.

Αυτός ο μηχανισμός περιγράφτηκε θαυμάσια στις δεκαετίες του 40 και 50 από τον Hans Selye

‘φανταστείτε ένα σκληρό κομμάτι από ελαστικό, με όλα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της προσαρμοστικότητας και της ισχύος του … και φανταστείτε τι συμβαίνει στο υλικό και στη λειτουργικότητα του υλικού μετά από μήνες ή χρόνια τεντώματος και διαστρέβλωσης … προσαρμόζεται και τελικά ξεφτά, ενώ κάποια στιγμή κόβεται.’

Ο Selye περιέγραψε τα στάδια στα οποία ένας αρχικός αμυντικός / προστατευτικός (μάχης ή φυγής) συναγερμός προκύπτει ως απάντηση σε κάποιο επιβαρυντικό παράγοντα, ακολουθούμενος, σε περίπτωση που ο παράγοντας ή περισσότεροι παράγοντες επιμένουν, από μια φάση προσαρμογής (αντίστασης), που όταν εξαντληθεί, το αποτέλεσμα είναι η κατάρρευση, η ασθένεια και ο θάνατος.

Ο Selye όρισε αυτή την βασική έμφυτη, ενδογενή, αυτορυθμιστική διαδικασία ως «ομοιόσταση», η οποία τελικώς αποτυγχάνει όταν υπερφορτωθεί για να φτάσουμε στη φάση της «ετερόστασις», όπου απαιτείται μια προσέγγιση, στη δική μας περίπτωση, μια θεραπεία, για να αποκαταστήσει την υγεία και την δυνατότητα προσαρμογής.

Η «ετερόσταση», μας καλεί για την εφαρμογή της κατάλληλης θεραπείας, ώστε να μειωθεί η επιβάρυνση της προσαρμογής ή να ενισχύσει την προσαρμοστική ικανότητα, με σκοπό να αποφύγει την προσαρμοστική εξάντληση, δηλαδή να αποφύγει το σημείο χωρίς επιστροφή, όπου η ατομική προσαρμοστική ικανότητα καταρρέει.

Ο Selye χρησιμοποίησε δυο βασικούς όρους για να περιγράψει την διαδικασία που οδηγεί στην ‘προσαρμοστική εξάντληση’: Γενικό Προσαρμοστικό Σύνδρομο (General Adaptation Syndrome, GAS) και Τμηματικό Προσαρμοστικό Σύνδρομο (Local Adaptation Syndrome, LAS). Το πρώτο περιλαμβάνει συνολικά το σώμα και όλα τα συστήματα του, ενώ το άλλο τμήματα του σώματος, όπως για παράδειγμα την περιοχή του ώμου και τις αυξημένες ανάγκες προσαρμογής που έχει όταν παίζουμε τένις.

ΠΗΓΗ: “Adaptation – it saves us, and kills us”, Leon Chaitow
http://leonchaitow.com/2008/01/28/adaptation-it-saves-us-and-it-kills-us/