Διαμέσου των αιώνων, η κατανόηση και η απάλειψη του πόνου απετέλεσε θέμα σοβαρού ενδιαφέροντος. Ιστορικά τεκμήρια αποκαλύπτουν ότι ο μεγάλος Έλληνας ιατρός Ιπποκράτης συμπεριέλαβε θεραπευτικές αγωγές δια των χειρών για την αντιμετώπιση του πόνου πριν από 2.300 έτη περίπου. Εξίσου συναρπαστικά είναι και τα ιερογλυφικά που ανακαλύφθηκαν στους τάφους των μεγάλων Αιγυπτίων βασιλέων που αναπαριστούν αρχαίους σωματοθεραπευτές να φροντίζουν τις πονεμένες πλάτες γεροντότερων ηγετών.
Οι ασθενείς που υποφέρουν από χρόνιο πόνο βρίσκονται αντιμέτωποι με μία μοναδική διαταραχή –μία προσωπική εμπειρία που δεν μοιάζει με άλλα σωματικά προβλήματα όπως ένα σπασμένο πόδι ή κάποια λοίμωξη. Ο καθένας γνωρίζει πως ένα σπασμένο πόδι μπορεί να επιβεβαιωθεί με ακτινογραφία. Κάποια λοίμωξη ανιχνεύεται με απλές αιματολογικές εξετάσεις που μετρούν τον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων. Δυστυχώς, δεν υπάρχει κανένα καθολικά αξιόπιστο τεστ για την μέτρηση των επιπέδων του πόνου, έχοντας ως αποτέλεσμα πολλά συνηθισμένα μυοσκελετικά ενοχλήματα να εκτιμώνται εσφαλμένα, να αντιμετωπίζονται με ακατάλληλη θεραπευτική αγωγή ή απλά να παραβλέπονται και να ταξινομούνται ακαθόριστα ως οξύς, υποξύς, υποτροπιάζων και χρόνιος πόνος.
“Η μάθηση της επιστήμης του πόνου, μπορεί να ανακουφίσει τον πόνο ή ακόμα και να μας κάνει να τον αποφύγουμε”, αναφέρουν σε άρθρο τους οι Lorimer Moseley, Professor of Clinical Neurosciences and Chair in Physiotherapy, University of South Australia, και ο Dr David Butler, Director of the Neuro Orthopedic Institute and senior lecturer at the University of South Australia.
Η ιδέα της ανακριβούς αντίληψης στο χρόνιο πόνο, εγείρει το ερώτημα αν τελικά και αυτό είναι ένας από τους λόγους πρόκλησής του.
Συνδυασμός Κρανιοϊερής Θεραπείας και Νευροθεραπείας: Μια θεραπευτική προταση για τον χρόνιο πόνο. Μπορεί ο συνδυασμός της Κρανιοϊερής Θεραπείας του Upledger και της Νευροθεραπείας -με βάση τα Νευροαντανακλαστικά σημεία στο σκελετό του ποδιού (NR)- να έχει τη δυναμική ώστε αποδειχθεί μια αποτελεσματική θεραπευτική προσέγγιση για τον χρόνιο πόνο;
ΚΡΑΝΙΟΪΕΡΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ (Dr UPLEDGER) - ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ: Η Κρανιοϊερή Θεραπεία είναι μία μέθοδος θεραπείας με ήπιους χειρισμούς που εφαρμόζει ο θεραπευτής σε διάφορα σημεία του σώματος του ασθενή, ώστε να αποκαταστήσει την ισορροπία στο ’κρανιοϊερό σύστημα’, με στόχο να ενεργοποιήσει την διαδικασία ’αυτοδιόρθωσης’, που θα οδηγήσει στην «Oμοιόσταση». Πρόκειται για μια “εν τω βάθει” τεχνική που αντιμετωπίζει το ανθρώπινο σώμα ως «ολότητα».
ΝΕΥΡΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΔΙΑ ΧΕΙΡΙΣΜΩΝ – MANUAL NEUROTHERAPY (MNT – NR): Η Νευροθεραπεία δια χειρισμών (MNT) είναι μία θεραπευτική μέθοδος που εφαρμόζεται με τα χέρια, αφορά λειτουργικές διαταραχές στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, στο μυοσκελετικό σύστημα και στο σύστημα των σπλάχνων. Η θεραπευτική αγωγή εστιάζει στις μεταβολές στο περιφερικό νευρικό σύστημα (ΠΝΣ), στο κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ) και στο αυτόνομο νευρικό σύστημα (ΑΝΣ), ως αιτία ή ως συνέπεια κάποιας βλάβης ιστών / περιβάλλοντος ή κάποιας δυνητικής βλάβης ιστών / περιβάλλοντος στο σώμα.
Το stress είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας όπως φυσικά και ο πόνος. Η ειρωνεία είναι πως το stress είναι από τις κυρίαρχες αιτίες του χρόνιου πόνου. Αυτό συμβαίνει γιατί στο σώμα προκαλούνται διαδοχικές φυσιολογικές αντιδράσεις κατά τη διάρκεια του χρόνιου stress, που βάζουν τα θεμέλια πρόκλησης του χρόνιου πόνου. Το ανθρώπινο σώμα είναι γενετικά προγραμματισμένο να ανταποκρίνεται σε στρεσογόνες καταστάσεις ενεργοποιώντας ένα τμήμα του εγκεφάλου γνωστό ως μεταιχμιακό σύστημα. Υπεύθυνο για την συναισθηματική αντίδραση ´μάχης ή φυγής´.
Το 1993 The World Health Organization αναγνωρίζει την ινομυαλγία ως ασθένεια.
Η ομοιόσταση μπορεί να θεωρηθεί και ως δυναμική αυτό-ρύθμιση ενός συστήματος.
Θα είναι χρήσιμο τόσο οι θεραπευτές, όσο και οι ασθενείς με χρόνιο πόνο, να λάβουν υπόψη τους μια διαφορετική προσέγγιση στην αντιμετώπιση του πόνου και ίσως όχι μόνο. Θεωρώ ότι αυτή μπορεί να δώσει εξηγήσεις και απαντήσεις σε πολλά προβλήματα, που δεν ανταποκρίνονται στις συνήθεις θεραπευτικές προσεγγίσεις.
Αναφέρεται στα Μ.Μ.Ε. ότι τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα είναι αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου ακόμα και όταν ο ασθενής δεν πάσχει από κατάθλιψη.
Απόκριση του σώματος στον χρόνιο πόνο και τα σχετιζόμενα συμπτώματα που μπορεί να δημιουργήσει! Ενώ η αξιολόγηση των κινήσεων, παρέχει στον θεραπευτή λειτουργικές ενδείξεις για τον ασθενή, η συναισθηματική και νευρολογική επιβάρυνση από τον πόνο, είναι σε θέση να επηρεάσει σε βάθος την αντίληψη του για την ικανότητα του να κινείται, να προσεγγίζει το φυσιολογικό εύρος κίνησης, να υιοθετεί προστατευτικά πρότυπα κίνησης αλλά και την πεποίθηση του για την ικανότητα θεραπείας. Μια θεραπευτική προσέγγιση για να είναι αποτελεσματική, επιβάλλεται αρχικά στο επίπεδο του εγκεφάλου, να αλλάξει την αντίληψη της απειλής του κινδύνου που εκφράζεται με τον πόνο.
Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι τουλάχιστον οι μισοί ασθενείς με μυϊκό ή αρθρικό πόνο δεν έχουν καμία θεραπευτική αντιμετώπιση. Στην μελέτη συμμετείχαν περίπου 6,000 άτομα με μυοσκελετικό πόνο και περίπου 1,500 ιατροί από οκτώ Ευρωπαϊκές χώρες. Από την μελέτη προέκυψε ότι πάνω από 50 εκατομμύρια Ευρωπαίοι αντιμετωπίζουν χρόνιο πόνο, χωρίς να έχουν ιατρική βοήθεια.
Υπάρχει μεγάλη ποικιλία λόγων και αιτίων που ωθούν τους ασθενείς να αναζητούν βοήθεια από τους επαγγελματίες της υγείας. Τις μεγαλύτερες προκλήσεις εμφανίζουν εκείνοι με χρόνια προβλήματα, κεντρική ευαισθητοποίηση και χρόνια εξάντληση. Η κλασσική ιατρική στηριζόμενη στο «Βιοϊατρικό μοντέλο» προσπαθεί να δώσει απαντήσεις στις προκλήσεις αυτών των ασθενών.
Το Βιοψυχοκοινωνικό μοντέλο αναδύθηκε την ίδια περίοδο που ο Dr John Upledger εμπνεύστηκε την Κρανιοϊερή Θεραπεία. Αναλογιστείτε ότι αυτή την ιδιαίτερη χρονική περίοδο όπου ο Dr Upledger δημιούργησε την Κρανιοϊερή θεραπεία, η ιατρική είχε αρχίσει να απομακρύνεται από την παραδοσιακή εξήγηση του αίτιου/αποτελέσματος της ασθένειας. Ένα μοντέλο που θα μπορούσε να περιλαμβάνει την ψυχολογία, το κοινωνικό περιβάλλον και την βιολογία του ατόμου στοιχειοθετεί μια σημαντική βάση για την Κρανιοϊερή Θεραπεία, λόγω της ολιστικής πνεύμα/σώμα προσέγγισής της.
Ως Χειροθεραπευτές (manual therapy) είμαστε εκπαιδευμένοι να αναγνωρίζουμε τους περιορισμούς στο σώμα (μυοσκελετικό σύστημα, στη περιτονία, στα σπλάχνα, στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, κ.α.) και με εξειδικευμένους χειρισμούς να επικεντρωνόμαστε στην απελευθέρωση των ατομικών περιορισμών. Τώρα, για να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τις προκλήσεις ασθενών με «πολυπλοκότητα», επιβάλλεται να κάνουμε μια τεράστια μεταβολή στη θεραπευτική μας σκέψη και να αρχίσουμε να επικεντρωνόμαστε στα «πρότυπα των περιορισμών».
Οι νέες τεχνολογίες μπορούν να είναι σύμμαχοι των ασθενών στην αντιμετώπιση των χρόνιων νοσημάτων.
Ημερολόγιο του Πόνου: Σε ασθενείς με χρόνιο πόνο, συνηθισμένη πρακτική των γιατρών και θεραπευτών είναι να τους συστήνουν την δημιουργία "ημερολόγιο πόνου", ως πρώτο βήμα για να γνωριστούν με το πρόβλημα τους. Δηλαδή κάθε φορά που εμφανίζεται πόνος θα πρέπει να καταγράφονται πληροφορίες, χρήσιμες τόσο για τον ίδιο τον ασθενή, όσο και για τον θεραπευτή που έχει την ευθύνη της θεραπευτικής προσέγγισης.
Μια διαταραχή με ιστορία…
Το σύνδρομο της Ινομυαλγίας (fibromyalgia) είναι μια συνηθισμένη και χρόνια διαταραχή, που χαρακτηρίζεται από διάχυτους μυϊκούς πόνους, κακουχία και πολλαπλά επώδυνα σημεία (tender points). Η ετοιμολογία του όρου “fibromyalgia” προέρχεται από την Λατινική λέξη fibro, που σημαίνει ιστός, και από τις Ελληνικές λέξεις myo και algia, που σημαίνουν μυς και άλγος (fibromyalgia = ινομυαλγία). Βρίσκουμε αναφορές για διάχυτο πόνο στο σώμα σε ιστορικά έγγραφά ακόμη πριν τον Μεσαίωνα, αλλά είναι καταπληκτικό ότι ακόμη και σήμερα αυτή η κατάσταση συνεχίζει να είναι υπό διερεύνηση.