Σχετίζεται η πρόσθια ολίσθηση της κεφαλής με τον πόνου; Οι επιστήμονες ερευνούν και επιχειρούν απαντήσεις.

Ως «Πρόσθια Ολίσθηση της Κεφαλής» προσδιορίζουμε την αλλοίωση της φυσιολογικής θέσης της κεφαλής με μετακίνηση στο οβελιαίο επίπεδο και, όπως ο όρος υποδηλώνει, το κεφάλι ολισθαίνει και συγκρατείται προς τα εμπρός. Αυτό συνεπάγεται παρατεταμένη κάμψη στον αυχένα, επηρεάζοντας τις αυχενικές σπονδυλικές αρθρώσεις, την ατλαντο-ινιακή ένωση και όλες τις δομές που σχετίζονται με αυτές, με αποτέλεσμα το κέντρο βάρους της κεφαλής να βρίσκεται μπροστά από τον κορμό. Αυτό δημιουργεί μια ανισορροπία, καθώς η επίδραση της βαρύτητας ωθεί το κεφάλι προς τον θώρακα. Προκειμένου να αποτραπεί η κατάσταση αυτή, ενεργοποιούνται οι εκτείνοντες μύες του αυχένα (άνω μοίρα τραπεζοειδή, σπληνιοειδής κεφαλικός, σπληνιοειδής αυχενικός, ημιακανθώδης κεφαλικός κ.ά.) με ισομετρική σύσπαση, ώστε να εξισορροπήσουν την δύναμη της βαρύτητας. Έτσι, κάθε φορά που το άτομο κάθεται ή στέκεται, δηλαδή περίπου 16-18 ώρες ημερησίως, οι εκτείνοντες μύες του αυχένα υποχρεώνονται να εξισορροπούν την δύναμη της βαρύτητας, και αυτό συμβαίνει κάθε λεπτό της ώρας για ημέρες, μήνες ή χρόνια. Αυτή η υπερβολική, μη φυσιολογική χρήση του μυϊκού συστήματος πιθανότατα θα οδηγήσει σε πόνο στον αυχένα. Στην πραγματικότητα μιλάμε για ένα σύνδρομο καταπόνησης. 

Οι μηχανικές επιδράσεις της πρόσθιας ολίσθησης της κεφαλής δεν περιορίζονται αποκλειστικά στο οπίσθιο σύστημα των εκτεινόντων μυών του αυχένα. Θα οδηγήσουν σε προσαρμοστική βράχυνση και σκλήρυνση των καμπτήρων μυών του αυχένα που βρίσκονται στην πρόσθια επιφάνεια και θα οδηγήσουν σε περιορισμό της λειτουργικότητας της περιοχής. Αποτέλεσμα αυτής της δυσλειτουργίας μπορεί να είναι: το σύνδρομο του πρόσθιου σκαληνού μυ (μια εκδοχή του συνδρόμου θωρακικής εξόδου), το σύνδρομο της κροταφογναθικής άρθρωσης, ο πονοκέφαλος τάσης, η σπονδυλοαρθροπάθεια αυχενικής μοίρας σπονδυλικής στήλης, η δισκοπάθεια στον αυχένα. Πρέπει να καταλάβουμε ότι η πρόσθια ολίσθηση της κεφαλής δεν είναι η αιτία των παραπάνω, αλλά ένας επιπλέον επιβαρυντικός παράγοντας.

Όλα τα προηγούμενα θα οδηγήσουν σε πόνο; Όχι. Το ανθρώπινο σώμα έχει μια καταπληκτική προσαρμοστική ικανότητα στις αλλαγές της ευθυγράμμισης του σκελετού. Κάποια στιγμή όμως, η μακροχρόνια μηχανική επιβάρυνση θα οδηγήσει σε προσαρμοστική εξάντληση. Τότε θα εμφανιστούν ο πόνος και η δυσλειτουργία, απαιτώντας θεραπευτική παρέμβαση.

Πρόσθια Ολίσθηση της Κεφαλής και Πόνος

Οι επιπτώσεις που έχει η πρόσθια ολίσθηση της κεφαλής και η συσχέτισή της με τον πόνο στον αυχένα απασχόλησαν τους ερευνητές. Οι: Nesreen Fawzy Mahmoud, Karima A Hassan, Salwa F Abdelmajeed, Ibraheem M Moustafa, Anabela G Silva, πραγματοποίησαν μελέτη με τίτλο "The Relationship Between Forward Head Posture and Neck Pain: a Systematic Review and Meta-Analysis". Αυτή η συστηματική ανασκόπηση διαπίστωσε ότι η ηλικία διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο ως επιβαρυντικός παράγοντας στον συσχετισμό μεταξύ της πρόσθιας ολίσθησης της κεφαλής και του πόνου στον αυχένα. Επίσης, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι ενήλικες με πόνο στον αυχένα είχαν αυξημένη πρόσθια κλίση της κεφαλής συγκρινόμενοι με ασυμπτωματικούς ενήλικες, και ότι η πρόσθια ολίσθηση της κεφαλής συσχετίζεται σημαντικά με πόνο στον αυχένα σε ενήλικες και ηλικιωμένους, ενώ δεν συσχετίζεται με πόνο στον αυχένα στους έφηβους.

Πρέπει να μας εκπλήσσουν τα αποτελέσματα;

Γιατί οι ενήλικες με πρόσθια ολίσθηση της κεφαλής έχουν αυχενικό πόνο, ενώ οι έφηβοι με, επίσης, πρόσθια ολίσθηση της κεφαλής όχι; Θεωρώ ότι οι ερευνητές αγνόησαν έναν σημαντικό παράγοντα. Η πρόσθια ολίσθηση της κεφαλής, ως στάση του σώματος, προκαλεί ένα επαναλαμβανόμενο τραυματισμό λόγω καταπόνησης, όπως αναλύθηκε προηγουμένως. Οι θεραπευτές που ασχολούμαστε με το νευρο-μυο-περιτονιακό-σκελετικό σύστημα αντιλαμβανόμαστε ότι η εμφάνιση του πόνου  δεν σχετίζεται με την ηλικία, αλλά η προφανής εξήγηση  βρίσκεται στην έννοια της συσσωρευμένης σωματικής επιβάρυνσης που θα οδηγήσει σε προσαρμοστική εξάντληση, άρα σε πόνο με την πάροδο του χρόνου.