Σπονδυλική Στένωση χαρακτηρίζεται η ελάττωση του χώρου στο σπονδυλικό κανάλι με άμεσο ή έμμεσο αποτέλεσμα τo "στρίμωγμα" και τον τραυματισμό της αντίστοιχης νευρικής ρίζας. Η ελάττωση του χώρου προκαλείται είτε από την ανάπτυξη οστεοφύτων λόγω οστεοαρθρίτιδας της σπονδυλικής στήλης, είτε από τον εκφυλισμό των μεσοσπονδυλίων δίσκων (κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου), είτε από τραυματισμό (τροχαία ατυχήματα κ.α.), που έχει σαν συνέπεια την μείωση της απόστασης μεταξύ των σπονδύλων, με συνέπεια οι σπόνδυλοι αλλά και τα μαλακά μόρια που τους στηρίζουν να μετακινηθούν προς το σπονδυλικό κανάλι, τραυματίζοντας τις αντίστοιχες νευρικές ρίζες ή σε χειρότερη, και πιο σπάνια περίπτωση, να τις παγιδεύουν.

Άλλες αιτίες είναι όγκος στην σπονδυλική στήλη, πρωτοπαθής ή μεταστατικός, νόσος του Paget στα οστά (Το οστό είναι ζωντανός ιστός που υπόκειται σε μια συνεχή διαδικασία ανανέωσης. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας αναδιαμόρφωσης, το παλαιό οστό αναδομείτε και αντικαθίσταται από το νέο. Στην ασθένεια Paget, το σώμα παράγει το νέο οστό με ένα γρήγορο σε σχέση με τον κανονικό ρυθμό. Αυτό παράγει μαλακά- αδύνατα οστά, που είναι επιρρεπή σε κατάγματα. Μπορεί επίσης να δημιουργήσει οστά που είναι παραμορφωμένα ή αφύσικα μεγάλα), αχονδροπλασία (μια γενετική διαταραχή που επιβραδύνει τον ρυθμό ανάπτυξης των οστών στο έμβρυο και στη πρόωρη παιδική ηλικία). 

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Μπορεί να υπάρχει στένωση του σπονδυλικού σωλήνα, χωρίς όμως να προκαλούνται συμπτώματα. Εντούτοις εάν η στένωση ασκεί πίεση στον μηνιγγικό σάκο , τον νωτιαίο μυελό ή σε νευρικές ρίζες τότε τα βασικά συμπτώματα είναι:

• Πόνος που ακτινοβολεί στα άκρα, υποχωρεί όταν ο ασθενής κάθεται ή κάμπτει τον κορμό του, αυτό συμβαίνει γιατί διευρύνεται ο χώρος μεταξύ των σπονδύλων με αποτέλεσμα την αποσυμπίεση των νευρικών ριζών.
• Αισθητικές διαταραχές, βελόνιασμα, κάψιμο, κ.α.
• Απώλεια ελέγχου της κύστης, του εντέρου, σεξουαλικές δυσλειτουργίες, απώλεια ελέγχου και αδυναμία των άκρων σε προχωρημένες περιπτώσεις ιππουριδικού συνδρόμου .
• Απώλεια ισορροπίας από πίεση στον αυχενικό νωτιαίο μυελό, έχει επιπτώσεις στα νεύρα που ελέγχουν την ισορροπία, με συνέπεια την αδεξιότητα ή την τάση να πέσουν.

Είναι χαρακτηριστικό ότι τα συμπτώματα υποχωρούν όταν ο ασθενής κάμψει τον κορμό του προς τα εμπρός ή όταν κάθεται. Αυτό συμβαίνει γιατί με τον τρόπο αυτόν αποσυμπιέζεται η πάσχουσα νευρική ρίζα.

Υπάρχουν επιβαρυντικοί παράγοντες;

Η ηλικία είναι κύριος γνωστός παράγοντας κινδύνου.

Πότε κάποιος πρέπει να αναζητήσει βοήθεια;

Βοήθεια πρέπει κάποιος να αναζητήσει εάν νοιώθει πόνο, ακαμψία, μούδιασμα ή αδυναμία στα άκρα, απώλεια της ισορροπίας ή αστάθεια. Φυσικά απαιτείται άμεση αναζήτηση βοήθειας σε περίπτωση απώλειας ελέγχου της κύστης ή των εντέρων.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Η διάγνωση στηρίζεται στο λεπτομερές ιστορικό, την κλινική αξιολόγηση και στις διάφορες απεικονιστικές μεθόδους, όπως είναι η απλή ακτινογραφία, η Μαγνητική Τομογραφία, η αξονική τομογραφία κ.α.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η Θεραπεία περιλαμβάνει τρεις βασικές φάσεις:

1. ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΗ: Η πρώτη φάση της θεραπείας έχει σχεδιαστεί για να περιορίσει ή να εκμηδενίσει την σοβαρότητα της ενόχλησης, σταθεροποιώντας την κατάσταση όσο το δυνατόν πιο σύντομα. Η συχνότητα της θεραπείας είναι καθημερινή.
2. ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ: Οι σκοποί αυτής της φάσης είναι να ισχυροποιηθεί το μυϊκό σύστημα, να βελτιωθεί η λειτουργικότητα της Σπονδυλικής Στήλης και να ολοκληρωθεί η επούλωση των τραυματισμένων ιστών. Συνεχίζεται η εφαρμογή θεραπευτικών μέσων με μηχανήματα. Η συχνότητα της θεραπείας μπορεί να γίνει τρεις φορές την βδομάδα. Ολοκληρώνεται με ασκήσεις στο σπίτι, οδηγίες διατροφής και προσπάθεια τροποποίησης των καθημερινών ασχολιών σύμφωνα με τις ανάγκες της σπονδυλικής στήλης.
3. ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ - ΠΡΟΛΗΨΗ: Η τρίτη και τελική φάση είναι σχεδιασμένη για να βελτιώσει την υγεία και την λειτουργικότητα της σπονδυλικής στήλης, προφυλάσσοντας από τον μηχανισμό που προκάλεσε τον αρχικό τραυματισμό. Η συχνότητα της θεραπείας καθορίζεται από τον θεραπευτή.

Με ποιο τρόπο η τεχνική “Manual Therapy” μπορεί να βοηθήσει σε αυτήν την πάθηση, όπου υπάρχει μη αναστρέψιμη βλάβη στην Σπονδυλική στήλη;

Ο βαθμός που μπορεί να βοηθήσει εξαρτάται από την κλινική εικόνα του ασθενή. Ιδιαίτερα από την Νευρολογική αξιολόγηση που περιλαμβάνει την αισθητικότητα, την μυϊκή ισχύ, τα αντανακλαστικά, την περιοχή του πόνου και ειδικές δοκιμασίες. Μέσω της τεχνικής "Manual Therapy" χρησιμοποιώντας ήπιους χειρισμούς, εργαζόμαστε να αποκαταστήσουμε την λειτουργικότητα της περιοχής επαναφέροντας όσο το δυνατό περισσότερο την σωστή ανατομική διάταξη του σκελετού. Εκπαιδεύουμε τον ασθενή να χρησιμοποιεί σωστά το σώμα του, ενώ τέλος γίνεται εκμάθηση ενός ατομικού προγράμματος ασκήσεων με σκοπό την ισχυροποίηση του μυϊκού συστήματος, ώστε να αποκτήσει τον έλεγχο του προβλήματος (αυτοέλεγχος). Η θεραπεία συμπληρώνεται από το Μηχάνημα της Ενεργής Θεραπευτικής Κίνησης. Με τον τρόπο αυτόν επιτυγχάνουμε νευρομυϊκή επανεκπαίδευση του σώματος, ώστε να κινείται, αυτόματα (χωρίς σκέψη), με τέτοιο τρόπο που όχι μόνον δεν επιβαρύνει την πάσχουσα περιοχή, αλλά την προστατεύει από μεγαλύτερη επιβάρυνση.
Μετά από κάθε συνεδρία εκτιμούμε τα αποτελέσματα της θεραπείας και ανάλογα καθορίζουμε την θεραπευτική μας παρέμβαση. 

Η τεχνική “Manual Therapy” μπορεί να συνοδεύεται από άλλες θεραπευτικές προσεγγίσεις, όπως είναι η φαρμακευτική αγωγή ή κλασσική Φυσικοθεραπεία;

Στην αντιμετώπιση τόσο δύσκολών περιπτώσεων δεν υπάρχουν μονοθεραπείες, αλλά συνδυασμός θεραπευτικών μέσων. Στην οξεία φάση η φαρμακευτική αγωγή είναι απαραίτητη, ώστε να μειωθεί η φλεγμονή της νευρικής ρίζας. Σημαντική βοήθεια μπορεί να προσφέρει η Ιοντοφόρεση. Η διαδερμική έγχυση κορτιζόνης και Ξυλοκαϊνής πάνω στην πάσχουσα περιοχή. Αυτό θα μειώσει το ενδονευρικό οίδημα της νευρικής ρίζας και παράλληλα με την αποσύμπιεση της, που επιτυγχάνεται μέσω της τεχνικής “Manual Therapy”, μπορούμε να επιτύχουμε ένα θετικό για τον ασθενή αποτέλεσμα, δηλαδή λειτουργικότητα απαλλαγμένη από συμπτώματα, σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Πότε απαιτείται χειρουργική αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος;

Χειρουργική αντιμετώπιση επιλέγεται όταν υπάρχουν νευρολογικά συμπτώματα, όπως μειωμένη μυϊκή ισχύς, απώλεια αντανακλαστικών και μειωμένη αισθητικότητα. Σε αυτήν την περίπτωση υπάρχει σημαντική επιβάρυνση της νευρικής ρίζας.
Επίσης επιλέγεται σε περιπτώσεις συχνών και επαναλαμβανόμενων υποτροπών, που εμποδίζουν τις δραστηριότητες του ασθενούς για μεγάλο χρονικό διάστημα, επηρεάζοντας την ποιότητα της ζωής του.

ΠΡΟΛΗΨΗ

Οι οδηγίες του οργανισμού της Αγγλίας, British Occupational Health Guidelines, για την αντιμετώπιση του πόνου της μέσης, συστήνουν την όσο το δυνατόν γρηγορότερη επιστροφή των ασθενών στις καθημερινές δραστηριότητες αλλά και στην εργασία τους, ανεξάρτητα από το γεγονός αν το πρόβλημά τους έχει λυθεί ή όχι. Όσο περισσότερο ο ασθενής απέχει από την εργασία του, τόσο μικραίνουν οι πιθανότητες επιστροφής του. Αν παραμείνει εκτός εργασίας για 4 έως 12 βδομάδες υπάρχουν 10% - 40% πιθανότητες να είναι εκτός εργασίας για έναν χρόνο. Αν αυτό συμβεί τότε είναι απίθανο να γυρίσει ποτέ σε οποιαδήποτε εργασία, αλλά θα ευελπιστεί σε κάποια μελλοντική θεραπεία.
 

Όσο περισσότερο δραστήριοι παραμείνουν οι ασθενείς, μακροχρόνια θα έχουν καλύτερη ποιότητα ζωής. Για τον λόγο αυτόν θα πρέπει να ακολουθούν ειδικό θεραπευτικό πρόγραμμα ασκήσεων, που να έχει σχεδιαστεί ειδικά για αυτούς σύμφωνα πάντα με τις ατομικές τους ανάγκες. Να περπατάνε, να κολυμπάνε, γενικά να κάνουν δραστηριότητες με μικρή ένταση, αλλά σημαντική δράση. Πρέπει να αποφεύγεται η χρησιμοποίηση τόσο για προληπτικούς λόγους, όσο και για θεραπευτικούς η μακροχρόνια χρησιμοποίηση ζώνης οσφύος. Δεν υπάρχει καμία πειστική απόδειξη ότι η χρησιμοποίηση τους προλαμβάνει ή βοηθάει αποτελεσματικά την αντιμετώπιση των προβλημάτων. Αντίθετα αδυνατίζει το ήδη προβληματικό τις περισσότερες φορές μυϊκό σύστημα.

Τέλος η ψυχολογική στήριξη των ασθενών από ειδικευμένους γιατρούς ή ψυχολόγους , αλλά και από το οικογενειακό περιβάλλον είναι τις περισσότερες φορές καθοριστικής σημασίας για την εξέλιξη της πορείας του ασθενή.